Turnieje 2023
Zaskoczenia debiutowe i wystrzały baterii w Łazienkach Królewskich
Mistrzostwa Polski Kobiet 2023
Warszawa 2023
Tomasz Lissowski
Adam Umiastowski
Tegoroczne kobiece Mistrzostwa Polski, rozgrywane równolegle z czempionatem dla panów, rozpoczęły się w niezwykłej scenerii. Uroczyste otwarcie odbyło się nie gdzie indziej, lecz w pałacu Belwederskim, który - jak wszystkim wiadomo - w przeszłości był siedzibą prezydentów Rzeczypospolitej, a przez czas jakiś mieszkaniem i miejscem pracy marszałka Józefa Piłsudskiego. Fakt ten dobitnie świadczy, że autorytet, ważność sportu szachowego jest w naszym kraju doceniana przez najwyższe kręgi rządowe.
Belweder
Otwarcie rozpoczęło się od odegrania Hymnu Narodowego i krótkich wystąpień ministrów: Andrzeja Dery (reprezentującego Patrona Honorowego mistrzostw - pana prezydenta Andrzeja Dudę) oraz Łukasza Schreibera, który odczytał list premiera Mateusza Morawieckiego, skierowany do uczestniczek i uczestników mistrzostw (obaj ministrowie od lat znani są jako wierni miłośnicy szachów). Głos zabrał też prezes PZSzach Radosław Jedynak, po czym nastąpiła prezentacja grających. Część artystyczną otwarcia stanowił mały koncert ukraińskiego wirtuoza skrzypiec Vadima Brodskiego. Resztę wieczoru zajął turniej gry "bullet", w którym zagrał też maestro Brodski i niektórzy finaliści mistrzostw Polski, jednak bez tych najbardziej utytułowanych.
Tomasz Makowski Piotr Nguyen
Następnego dnia uczestniczki i uczestnicy wraz z obsługą sędziowską i techniczną przenieśli się do pawilonu "Ermitaż", położonego w Łazienkach Królewskich, tuż obok pomnika króla Jana III Sobieskiego, u zbiegu ulic Agrykola, Myśliwieckiej i Szwoleżerów. Napływające stamtąd meldunki zajmowały uwagę kibiców przez następną dekadę.
I runda, 12.04.2023
Turniej zaczyna się od gradu sensacji. Broniąca tytułu Michalina Rudzińska, z racji niewysokiego rankingu nie będąca faworytką w spotkaniu w ubiegłoroczną wicemistrzynią Moniką Soćko (19 medali w mistrzostwach Polski, w tym 8 złotych!!), zaprezentowała doskonałe przygotowanie i zwyciężyła, grając czarnymi bierkami.
Soćko,Monika (2440) - Rudzińska,Michalina (2244)
PGNiG TERMIKA MP Kobiet
1.d4 Sf6 2.c4 e5!! Gambit Budapeszteński to rzadki
gość w turniejach wysokiej rangi. Domyślamy się, że wybór debiutu miał
stanowić zaskoczenie dla przeciwniczki i, jak się zaraz okaże, plan ten
znakomicie się powiódł. 3.dxe5 Sg4 4.Gf4 Sc6 5.Sf3 Gb4+ 6.Sc3 6.Sbd2 He7 7.e3 Sgxe5 8.Sxe5 Sxe5 9.Ge2 0–0 10.0–0; Karpow - Short, 1. partia meczu pretendentów 1992.
6...Gxc3+ 7.bxc3 He7 8.Hd5 f6 9.exf6 Sxf6 10.Hb5 10.Hd3 d6 znane jest z klasycznej, zakończonej remisem partii Rubinstein - Schlechter, Berlin 1918.
10...Se4! Naszym zdaniem to nowinka teoretyczna. Czarne zostawiają pod biciem piona c7 i biorą na muszkę piona c3.
11.Wc1 d6 12.e3 0–0 13.Ge2 Sc5 14.Gg5? 14.Gg3 =.
14...He8 15.0–0 Gg4 –+ 16.Gh4 a6
17...Se5 18.Gg3 Sxf3+ 19.gxf3 Gxf3 20.Gxf3 Wxf3 –+ 21.Wcd1 Hc6 22.Wd4 Waf8 23.Wh4 g6 24.Wd1 W3f5 25.Wdd4?! Se6 26.Whg4 Sxd4 27.cxd4 Hxc4 28.Hxb7 Wb5 29.He4 Kg7 30.Wf4 Wxf4 31.Gxf4 i czarne zrealizowały dość pewnie przewagę jakości ( 0–1 ; 61 posunięć), choć kosztowało to jeszcze wiele czasu i wysiłku.
Jolanta Zawadzka, która w ostatnich turniejach nie notowała dobrych wyników, pewnie "wypunktowała" brązową medalistkę zakończonych niewiele dni wcześniej Mistrzostw Europy, czyli Aleksandrę Malcewską. To była dobra techniczna robota!
Zawadzka,Jolanta (2350) - Malcewska,Aleksandra (2410)
PGNiG TERMIKA MP Kobiet
1.e4 c5 2.Sf3 g6 3.d4 cxd4 Po 3...Gg7 4.d5 Sf6 5.Sc3
0–0 6.Ge2 d6 7.0–0 Sa6 8.Gf4 Sc7 9.a4 b6 10.We1 powstaje pozycja 32.
partii meczu Karpow - Korcznoj, Baguio 1978. 4.Hxd4 Sf6 5.Sc3 Stare podręczniki polecały 5.Gb5 Sc6 (i przestrzegały przed graniem 5...a6 z powodu 6.e5, ale chyba niesłusznie, bo może nastąpić 6...axb5 7.exf6 Sc6 8.Hd3 b4) 6.Gxc6 itd.
5...Sc6 6.Ha4 d6 7.e5 dxe5 8.Sxe5 Gd7 9.Sxd7 Hxd7 10.Ge3 Gg7 11.Wd1 Hg4 12.Hb3 0–0 13.h3 Hb4 14.Ge2 Hxb3 14...Wad8 15. 0–0 b6 wydaje się nieco lepsze, po ruchu w tekście warunki dyktują białe.
15.axb3 Sb4 16.Wd2 Wfd8 17.Gf3 Wxd2 18.Kxd2 Wd8+ 19.Kc1 b6 20.Wd1 Wxd1+ 21.Kxd1 Sd7
23...axb5 24.cxb4 Malownicza pozycja.
24...Gxb2?! Lepsze 24...Se5 25.Ge2 Sc6 26.Gxb5 Sd4 27.Ga6 b5 28.g4.
25.Gc6 Sf8 26.Gxb6 Se6?! Więcej szans na ratunek dawało 26...Gc3 27.Gxb5 Gxb4 28.Ke2.
27.Gxb5 Gc3 28.Gc4 Gxb4 29.Gxe6 fxe6 30.Ke2 Wolny pion gwarantuje białym wygraną.
30...Kf7 31.Kd3 Ke8 32.Kc4 Gd6 33.Kb5 Kd7 34.Ga5 e5 35.b4 e4 36.Ka6 Kc6 37.b5+ Kd5 38.Gd2 Ke6 39.b6 Kd7 40.Ge3 Kc6 41.Ka7 1–0.
Julia Antolak utrzymała równowagę w grze z drugą debiutantką
mistrzostw Polski Aliną Kaszlinską - w wieżówce "3 na 3" podpisano
remis. Debiutantka nr 3, czyli Barbara Goraj grała bez piona z Alicją
Śliwicką, i gdy już była blisko wyrównania, podstawiła figurę i
przegrała.
Klaudia Kulon utrzymała bojowy nastrój, który demonstrowała podczas
Mistrzostw Europy i z pomocą ofiary wieży zdemolowała pozycję srebrnej
medalistki tychże Mistrzostw Europy.
Po prawej Klaudia Kulon Vadim Brodski
Kulon,Klaudia (2317) - Kiołbasa,Oliwia (2429)
PGNiG TERMIKA MP Kobiet
1.d4 d5 2.Sf3 e6 3.Gf4 System Londyński wiecznie
żywy. 3...Sf6 4.e3 c5 5.Sbd2 Gd6 5...Sc6 6.c3 Gd6 7.Gg3 0–0 8.Gd3 He7 9.Se5 Sd7 10.f4 f6.
6.c3 0–0 6...Sc6 7.Gg3 0–0 8.Gd3 He7.
7.Gd3 Hc7 8.Gxd6 Hxd6 9.Se5 b6 10.f4 Ga6 11.Gc2 Sc6 12.g4 Sd7 12...Wac8 13.g5 Sd7=.
13.g5?! 13.Hf3 +=.
13...Sdxe5? Poważny błąd pozycyjny (otwarcie linii "f", słabość na f6), po którym inicjatywa białych rozwija się automatyczne, z pomocą naturalnych posunięć. Należało grać 13...Wac8 14. Sdf3 (lub 14.Sxd7 Hxd7 15.Sf3 cxd4 16.exd4 f6) 14...cxd4 15.exd4 f6 16.gxf6 Sxf6 z obustronnymi szansami. Bardziej radykalna metoda (próba) obalenia planu białych to 13...cxd4 14.exd4 Sdxe5!? 15.fxe5 Sxe5 16.dxe5 Hxe5+ 17.Kf2 d4 z rekompensatą za poświęconą figurę. Przegrywa 13...f6?? z powodu znanego 14.Gxh7 Kxh7 15.Hh5 Kg8 16.g6 itd.
14.fxe5 He7 15.Hh5 g6 16.Hg4 Wac8 17.a3 Hd8 18.h4 cxd4 19.exd4 Se7 20.h5 Sf5 21.Hf4 Wc7 22.Sf3 Sg7 23.Kd2 Hd7 Nic nie daje 23...Sxh5? 24.Wxh5 gxh5 25.Wh1 i atak białych wygrywa; również dlatego, że goniec a6 zupełnie nie bierze udziału w grze.
24.Wae1 Wfc8 25.Kc1?! Spowalnia tempo ataku. Można grać od razu, jak w partii: 25.hxg6 fxg6 (25...hxg6 26.Hf6 Hd8 27.Wh6 Hxf6 28.gxf6 Sh5 29.Wg1 +– ) 26.Wxh7 Sh5 (26...Wf8?? 27.Wh8+ Kxh8 28.Hxf8+ z matem) 27.Wxh5 gxh5 28.g6 Wf8 29.He3 Hg7 30.Wh1 Hh8 31.Wh2 We7 32.Sg5 Hh6 33.Sh7 Hxe3+ 34.Kxe3 Wf1 35.Sf6+.
25...Gb5 Jeśli 25...Sxh5, to 26.Wxh5 gxh5 27.We3 z groźbą 28.Hf6 Kf8 29.Gxh7 Hd8 30.g6 Hxf6 31.exf6 fxg6 32.Gxg6 Kg8 33.Sg5 i białe wygrywają.
26.We3 Ga4 27.Gb1 Hb5 28.Sd2 a5? Czarne nie doceniły siły ataku. Po 28...He8 hetman broni siedziby króla i nie wszystko byłoby jasne. Reszta jest forsowna.
37...Hg4 38.Hh6+ Kg8 39.We1 Wg7 Nie pomaga 39...Hg3 40.Wh1 Hxd3 41.Hh8+ Kf7 42.Hh7+ Hxh7 43.Wxh7+Kg6 44.Wxc7 Kxg6 45.b3 + –
40.Wh1 Wf2 41.e6 Kf8 42.e7+ Kf7 43.Gg6+ Wxg6 44.Hf8+ Ke6 45.Hc8+ Czarne poddały się ( 1–0 ), gdyż tracą hetmana; wygrywało również 45.We1+ i 45.e8H+.
II runda, 13.04.2023
Oliwia wykazuje objawy zmęczenia po poprzednim turnieju. Po jej niedokładnym zagraniu w końcówce, w której różnobarwne gońce powinny przyczynić się do remisu, czarny pion uciekł do pola przemiany.
Kiołbasa,Oliwia (2429) - Rudzińska,Michalina (2244)
PGNiG TERMIKA MP Kobiet
51...e5 52.Gg5 Wd4 53.Kb3 Wxd8 54.Gxd8 d2 55.Kc2 Ke3+ Czyżby Oliwia przeoczyła, że po ruchu czarnego króla odsłania się szach i goniec nie zdąży pójść na g5? Białe poddały się (0–1).
Malcewska w partii z B. Goraj zamieniła wolnego piona w figurę przewagi i wygrała. Pozostałe partie zakończyły się nierozegraną, chociaż Monika, gdyby wykonała wtrącony ruch pionkiem, mogła śmiało liczyć na wygraną w walce z A. Kaszlinską.
III runda, 14.04.2023
Przerywa pasmo porażek Oliwia, której przeciwniczka postawiła na "antyczny" wariant Obrony Dwóch Skoczków z zabraniem piona.
Zawadzka,Jolanta (2350) - Kiołbasa,Oliwia (2429)
PGNiG TERMIKA MP Kobiet
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gc4 Sf6 4.Sg5 Ten ruch w
połączeniu z następnym miał być zaskoczeniem dla przeciwniczki, zwykle
arcymistrzyni Zawadzka wybiera partię szkocką lub hiszpańską. 3...Sf6 4.Sg5 d5 5.exd5 Sa5 Ruch Polerio, wzmiankowany już w 1560 r.
6.Gb5+ c6 7.dxc6 bxc6 8.Gd3 Po znacznie bardziej popularnym 8.Ge2 h6 warto przypomnieć ideę pierwszego mistrza świata Steinitza 9.Sh3!? w wykonaniu "geniusza z Bronxu": 9...Gc5 10.0–0 0–0 11.d3 Gxh3 12.gxh3 Hd7 13.Gf3 Hxh3 14.Sd2 Wad8 15.Gg2=; Fischer - Bisguier, USA 1983.
8...Gd6 Stockfish nieco wyżej ocenia 8...Sd5 9.Se4 f5 10.Sg3 Sf4 11.Gf1 Gc5 12.c3 Gb6 13.d4 Sg6, Castaldi - Keres, Stockholm 1937.
9.Se4 Sxe4 Ta wymiana, tak naturalna, nie zdarzała się w praktyce turniejowej zbyt często (9...0-0).
10.Gxe4 f5 11.Gf3 e4 12.Gh5+ g6 13.Ge2 Hg5
14...f4 15.We1? Jedyna możliwość uratowania partii to 15.f3 Gh3 16.Wf2 Gc5 17.Hf1 e3! (17...Gxf2+ 18.Hxf2 0–0 19.Sc3 exf3 20.Gxf3±) 18.dxe3 fxe3 19.Kh1 He7 20.gxh3 exf2 21.Sc3 Ge3 22.Gxe3 Hxe3 23.Kg2 Hg5+ 24.Kh1 0–0 25.Hxf2 Hf4 26.Wd1 ze skomplikowaną pozycją, w której czarne mają lepsze szanse.
15...0–0 –+ 16.d3 e3 17.Wf1? Nieco lepsze, ale nie wystarczające do remisu było 17.f3 Hh4 18.Gf1 Gf5 19.Sc3 g5; pozycja białych jest "zapieczętowana", a czarne mogą stopniowa wzmacniać atak na skrzydle królewskim.
17...Gh3 18.Gf3 Gxg2! 19.h4 19.Gxg2 f3! 20.Hxf3 Wxf3 21.Gxe3 Wxe3 22.fxe3 Hxe3+ 23.Kh1 He5 z szybkim matem.
19...Hxh4 20.Kxg2 Wf5 Silnik widzi mata w 7 posunięciach, ale Oliwia też go widzi!
21.Sc3 Wg5+ 22.Gg4 f3+ 23.Kxf3 Hxg4+ 24.Kxe3 Gf4+ i białe, mając do wyboru 25.Ke4 We8+ 26.Kd4 c5# albo 25.Kd4 c5+ 26.Ke4 We5#, poddały się (0–1).
Rudzińska skutecznie broni się przeciwko Kaszlinskiej, w końcówce ma nawet wieżę i gońca przeciwko wieży, lecz Alina wykazuje arcymistrzowską technikę i utrzymuje remis.
Monika Soćko rezygnuje z wiecznego szacha i wskutek tego przegrywa ze Śliwicką. Klaudia Kulon ma ogromną przewagę z Goraj, nie znajduje jednak planu gry i na koniec przechodzi do "wieżówki", która okazuje się wygrana dla debiutantki, nie zainteresowanej rolą dostarczycielki punktów dla utytułowanych przeciwniczek. Malcewska bardzo szybko rozgrywa Gambit Wołgi z Antolak, poświęca kilka pionów, ale nie uzyskuje ataku, a w pewnym momencie przechodzi obok jedynego posunięcia dającego (trudny) remis. Po 3. rundzie na prowadzeniu są Rudzińska i Śliwicka (po 2,5 p.), Julia Antolak jest trzecia.
IV runda, 15.04.2023
Liderki po wyrównanej grze remisują, podobnie jak Zawadzka z Goraj (sycylijska, Rauzer) i Kiołbasa z Kaszlinską (hiszpańska, wariant berliński). Klaudia Kulon daje kolejny pokaz atakującej gry.
Kulon,Klaudia (2317) - Antolak,Julia (2245)
PGNiG TERMIKA MP Kobiet
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.d4 exd4 4.Sxd4 Hf6 5.Ge3 Gc5 6.c3 Sge7
7.Gc4 0–0 Paul Keres w epoce przed-komputerowej rekomendował
7...Se5 8.Ge2 Hg6; dalej może nastąpić 9.0–0 d6 (gorsze 9...d5?! 10.Gh5
Hxe4 11.Sd2 Hd3 12.S4f3 Gd6 13.Sxe5 Gxe5 14.Gc5 Gd6 15.Gxd6 cxd6
16.We1±) 10.f3 0–0 =. 8.0–0 Hg6 9.Kh1 Se5 10.Ge2 d5 11.f4 Hxe4 11...Sg4!?.
12.Gg1 Sc4 Ostrożniejsze jest 12...Gxd4 13.cxd4 S5c6 =.
13.Sd2 Sxd2 14.Hxd2 Gxd4 15.Gd3 He6 16.f5 Hd6 17.cxd4
Za oddanego piona białe mają lepszy rozwój, parę gońców i jasne perspektywy ataku na skrzydle króla. W takich pozycjach Klaudia Kulon jest szczególnie niebezpieczna.
17...Hf6? Konieczne było 17...f6 i po 18.h3 Gd7 19.Gh2 Hb6 20.Wac1 zarówno 20...Gb5 21.Gxc7 Ha6, jak i 20...c6 21.Hf2 Wae8 pozwala czarnym walczyć o wyrównanie.18.g4?! Bardzo silne jest 18.Ge3! We8 (nic nie daje 18...Sc6 19.Gg5 Hxd4 20.Wf4 He5 21.We1 Hd6 22.f6 +-) 19.Wae1, po czym grozi 20.Gg5 Hd6 21.f6 z wygraną pozycją, również mało pociągające jest 19...Gxf5 20.Gxf5 Sxf5 21.Hd3 We4 22.g4 Wae8 23.gxf5 i za straconą figurę czarne nie mają pełnej rekompensaty..
18...h6? +- 18...We8 +=.
19.Ge3 Sc6 20.g5 hxg5 21.Gxg5 Hxd4 22.Wf4 Hc5 Albo 22...He5 23.We1 Hd6 24.f6 g6 25.Gh6 +-.
23.f6 g6 24.Wc1 Dokładniejsze 24.Gh6 z planem Gh6-g7 i Wf4-h4.
24...Hd6 25.Gh6 Ge6 Obrony już nie ma, ale to prowadzi do forsownego mata.
26.Gg7 26.Wh4 też wiedzie do celu.
26...d4 27.Wh4 Gd5+ 28.Kg1 1–0
Aleksandra przeciwko Obronie Francuskiej ustawia pozycję z izolakiem d4. W grze środkowej Monika Soćko osłabia ważne punkty (f7-f5?) i wpada pod matowy atak.
Malcewska,Aleksandra (2410) - Soćko,Monika (2440)
PGNiG TERMIKA MP Kobiet
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sd2 Ge7 Wariant wypromowany przez
Morozewicza. Znacznie spadła popularność wariantu 3...Sf6 4.e5 Sfd7
5.c3 c5 6.f4 (lub 6.Gd3), natomiast wielu zwolenników ma kontynuacja
3...c5 4.exd5 Hxd5!?. 4.Sgf3 Sf6 5.Gd3 Nikita Witiugow w popularnym podręczniku "Obrona francuska. Pełny repertuar" z 2012 r. pisał o tym posunięciu, że "niczego nie obiecuje" i kazał grać 5.e5 Sfd7 6.c3 c5 7.Gd3 Sc6 8.0–0 itd.
5...c5 6.c3 dxe4 7.Sxe4 cxd4 8.cxd4 Sxe4 9.Gxe4 Sd7 10.0–0 Sf6 11.Gc2 Pamiętamy, że w ME kobiet Malcewska wygrała czarnymi w ostatniej rundzie z arcymistrzynią Danielian, świetnie wykorzystując zalety swojej pozycji z izolowanym pionem d5.
11...0–0 12.Gg5 Gd7 13.Se5 Sd5 Lepsze 13...Gb5 14.We1 Wc8 15.a4 Gc6 =.
14.Hd3 f5? To osłabiające pozycję w centrum posunięcie nie było konieczne; lepsze 14...g6 15.Gh6 We8 16.Wfe1 Wc8.
15.Gxe7 Hxe7 16.Gb3 Hd6 17.Wfe1 Wac8
18...Hxd7 19.We5 g6? Kolejne osłabienie czarnych pól, lepiej od razu grać 19...Wcd8.
20.Hf3 Wcd8 21.Wae1 Wf6 22.Gxd5! Prosto i silnie. Panowanie nad kolumną "e" i wtargnięcie na "siódemkę" daje białym rozstrzygającą przewagę.
22...exd5 23.We7 Hc6 24.Hh3 h5 25.Hg3 Wdf8 26.h4?! Być może silniejsze było 26.Hf4 W8f7 (groziło Hh6) 27.Hb8+ Wf8 28.Hxa7 W8f7 29.Hb8+ Wf8 30.Hxb7 Hxb7 31.Wxb7 Wa8 32.a3 i czarne mogą się poddać.
26...W8f7? Po 26...f4! 27.Hg5 W8f7 28.Hh6 Wxe7 29.Wxe7 Wf7 30.Wxf7 Kxf7 31.Hxf4+ Kg7 32.He5+ białe powinny wygrać, ale obecność na szachownicy hetmanów zawsze może dać przypadkową szansę na ratunek stronie słabszej.
27.Hb8+ Kg7 28.We8 Wd6 29.Wg8+ Kf6 30.Wd8 Wfd7 31.Wc8 Hb6 32.Wf8+ Pouczający przykład matowego ataku ciężkich figur po słabych czarnych polach.
32...Kg7 Jeśli 32...Wf7, to 33.He8.
33.Wg8+ Kf6 34.Hf8+ Wf7 35.Hh6 i wobec groźby Hg5# czarne skapitulowały (1–0).
V runda, 16.04.2023
Rudzińska w Wariancie Klasycznym Obrony Sycylijskiej wygrywa z Malcewską, która w tym turnieju nie radzi sobie przy grze czarnymi bierkami (0 z 5 !). Partie Antolak - Zawadzka i Soćko - Kulon kończą się pokojowo, bez radykalnych zwrotów. Kaszlinska zabiera piona Alicji Śliwickiej, stopniowo powiększa przewagę i wygrywa. W kolejnej partii ujawniła się siła pary gońców w końcówce.
Goraj,Barbara (2141) - Kiołbasa,Oliwia (2429)
PGNiG TERMIKA MP Kobiet
Przed chwilą czarne zdobyły piona, ale inicjatywą włada przeciwniczka.
22...Hg5?! Lepsze 22...We8 23.Hxe3 Wxe3 24.Wce1 We4 25.Wxf5 Wxe1 26.Sxe1 We6 27.Kf1 Sf6 =.23.Wce1 Hg7?! Po 23...Hg4 24.Hxg4+ (24.Hxf5?? Wxh2+ 25.Kxh2 Hxg3+ 26.Kh1 Hh2 mat) 24...fxg4 25.Sf2 Sf6 26.Gf5 Gc8 27.Gc1 Gxf5 28.Gxh6 Se4 czarne mogły jeszcze walczyć.
24.Gc1 f4 Wariant 24...Wf6 25.Sf4 Gxf4 26.Hxf4 Sf8 27.Hg5 Gc8 28.Hxg7+ Kxg7 29.We7+ Kg8 30.Wxc7 nie dawał czarnym żadnych nadziei.
25.Sxf4 Wf8 26.Hd3 Gxf4 27.Gxf4?! Szybciej wygrywały białe po 27.Wxf4 Sf6 28.We5 Gc8 29.Ga3 Wf7 30.He2 (grozi 31.We8+) 30...Gd7 31.Gf5 itd.
27...Whf6 28.Gxc7 Gc8 29.He3 Wxf1 30.Wxf1 Wxf1 31.Kxf1 Sf8 32.Ge5 Gh3+ 33.Ke1 He7 34.Hf3 He6 35.Hf6 Hxf6 36.Gxf6
36...Kf7 37.Gd8 b5 38.Gd3 Se6 39.Gb6 Sg5 40.a4 Gd7 41.a5 h6 42.Ke2 Ke7 43.Ke3 Se6 44.Gc5+ Kf6 45.Gd6 Ge8 46.g4 Gg6? Pozwala na ofiarę na b5, ale po 46...h5 47.Ge5+ Ke7 48.gxh5 Gxh5 49.Gf5 Gd1 50.b4 Gh5 51.h4 białe stopniowo powinny wygrać.
47.Ge5+ Kf7 48.Gxb5 (1–0)
VI runda, 17.04.2023
Wyjątkowo bojowa runda - tylko jeden remis! W pojedynku znających się na wylot rywalek, po wyjątkowo złożonej grze i długiej obronie pozycji bez piona wygrywają czarne.
Zawadzka,Jolanta (2350) - Soćko,Monika (2440)
PGNiG TERMIKA MP Kobiet
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 Gb4 4.e5 Se7 5.Gd2 Pomysł
Bogolubowa na uniknięcie zdublowanych pionów. 5...b6 6.h4 Grywa się tu również 6.Hg4, 6.Sce2, 6.Sf3 i 6.a3?!.
6...Gxc3 7.Gxc3 Ga6 8.Gxa6 Sxa6 9.He2 Hc8 10.h5 h6 11.f4 c5 12.Sf3 c4?! Likwidacja napięcia w centrum jest na rękę białym, które teraz bez przeszkód mogą rozwinąć inicjatywę na skrzydle królewskim.
13.a4 Hc6 14.g4 Kd7 15.Sh4 g6 16.Sg2 Kc7 17.Kd2 Kb7 18.Wh3 Wac8 19.Hf3 Hd7 20.Ke2 Sb8 21.Se3 Sbc6 22.hxg6 fxg6 23.Hh1 a6 Czarne oddają piona w niewygodnej redakcji. Po 23...h5! 24.gxh5 Wcf8 25.Wf1 Wxh5 26.Wxh5 gxh5 27.Hxh5 Sf5 28.Sxf5 Wxf5 29.Hh6 Wf7 30.Hg6 Wg7 31.Hf6 Wf7 białe nie mogą wzmocnić pozycji.
24.Wxh6 Wxh6 25.Hxh6 b5 26.Wd1 b4 27.Ge1 c3?! 27...He8.
28.b3 Hd8 29.Gf2 Hb6?! 30.Sg2 Wg8
31...Hd8 32.Hg5 He8 33.Kf3 Sd8 34.Sg2 Sf7 35.Hf6 g5 36.f5 exf5 37.gxf5 g4+? 37...Sd6 38.exd6 Sxf5 39.Hxf5 Wf8 40.Hxf8 Hxf8+ 41.Ke2 He8+ 42.Kf1 He4 43.Wd3 Kc6 i Stockfish twierdzi, że czarne mogą utrzymać pozycję. Oczywiście pamiętamy, że żywi gracze, zwłaszcza w niedoczasie, często nie mają najmniejszych szans, by wyliczyć warianty rekomendowane przez komputer.
38.Ke2 g3 39.Gg1? Po 39.Wh1 Wg5 (39...gxf2? 40.Wh7 f1H+ 41.Kxf1 Wg5 42.Se3 +-) 40.Se3 Sg8 41.He6 Hxe6 42.fxe6 Sxe5 43.Wh7+ Kc6 44.e7 Sxe7 45.dxe5 Sg6 46.Gg1 Wxe5 47.Wh6 Wg5 48.Sg2 białe powinny zrealizować przewagę figury.
39...Wg4? Nieoczekiwanie 39...Sg5 wyrównuje szanse (grozi 40...Hh5+ 41.Ke1 Sf3+ 42.Kf1 Hh1 43.Hxe7+ Ka8 i biały król zostaje zamatowany) 40.Kd3 Sc6 itd.
40.Se3 We4 41.Kf1 g2+ 42.Sxg2 Sd8 43.We1 Wg4 44.e6? Bardzo trudno było przewidzieć, że ten naturalnie wyglądający ruch to punkt zwrotny partii. Białe piony tracą mobilność, co pozwala czarnym na atak przeciwko królowi. Przewagę zachowywało 44.Se3 We4 45.Gf2 Sdc6 46.Hg7 i groźba 47.f6 jest nieodparta - czarne będą grały bez figury.
44...Sdc6 45.Gf2?! Lepsze 45.Hf7 oraz 45.Hh6.
45...Hh5 46.Gh4 Wxd4 47.Hg5? To przegrywa błyskawicznie, tymczasem po 47.Kg1 Wg4 48.Wf1 pozycja jest bardzo skomplikowana i walka mogłaby trwać długo.
47...Hf3+ 48.Kg1 Wg4 49.Hxg4 Hxg4 50.Gxe7 Sxe7 51.f6 Hd4+ 0–1
Partia Malcewska - Kaszlinska kończy się remisem przed kontrolą czasu. Debiut Zukertorta nie przyniósł sukcesu Barbarze Goraj; Julia Antolak skonsumowała kilka pionów i stopniowo przewagę zrealizowała. Oliwia przeciwko hiszpańskiej Alicji Śliwickiej gra wariant anty-Marshall, przechodzi do "wieżówki" z pokaźnym zapasem pionów i gładko wygrywa. Rudzińska w Obronie Caro-Kann nie zabiera w pewnym momencie Klaudii Kulon piona, następnie pozwala przeciwniczce na rozwinięcie ataku i ponosi jedyną w turnieju porażkę. Po 6. rundzie prowadza wspólnie Rudzińska i Kulon (po 4 p.), za nimi z jednym "plusem" kroczą Kaszlinska i Antolak.
VII runda, 18.04.2023
Po wielu zwrotach i straconych szansach w partii czteroskoczkowej Rudzińska - Zawadzka czarne remisują wiecznym szachem. Równa końcówka powstaje w partii hiszpańskiej Antolak - Kiołbasa. Barbara Goraj, mając bardzo złą pozycję z M. Soćko, idzie królem do centrum i tam zostaje zamatowana - to druga wygrana Moniki z rzędu! W partii Śliwicka - Malcewska zostaje rozegrany wariant Maroczy'ego w Sycylijskiej. Najpierw lepiej stoją białe, potem w niedoczasie Aleksandra dwukrotnie nie zauważa wygrywającego ruchu i wpada w przegraną końcówkę. Klaudia Kulon w znanym wariancie zabiera piona, ale nie rozwiązuje wszystkich problemów związanych z obroną.
Kaszlinska,Alina (2483) - Kulon,Klaudia (2317)
PGNiG TERMIKA MP Kobiet
1.d4 d5 2.c4 e6 3.Sf3 Sf6 4.Sc3 dxc4 5.e4 Gb4 6.Gxc4
Mniej jasne są szanse białych na atak w wariancie 6.e5 Sd5 7.Gd2 Sb6!
(gorsze 7...Gxc3 8.bxc3 b5 9.a4 c6 10.Sg5!). 6...Sxe4 7.0–0 Sxc3 8.bxc3 Ge7 Mniej popularne jest 8...Gxc3, bowiem po 9.Wb1 c5 10.Wb3 Gxd4 11.Sxd4 cxd4 12.Ga3 białe mają potężną rekompensatę za oddane piony.
9.He2 0–0 10.Wd1 Sc6 11.Se5 Względnie nowe posunięcie.
11...Gd6 12.Wd3 f5 13.Wg3 Gxe5 14.dxe5 Sa5? Jak złośliwość może zabrzmieć przywołanie twierdzenia doktora Tarrascha o skoczku który "na bandzie zawsze stoi źle", ale w tej partii stara maksyma doskonale się sprawdziła - następny ruch skoczek wykonał w 30. posunięciu, tuż przed kapitulacją. Klaudia Kulon o wiele lepiej sprawdza się w roli atakującej, niż jako broniąca. Po 14...f4! 15.Wh3 g6 (albo 15...h6 16.Gd3 Hg5) 16.g3 Hg5 17.Wh4 Hxe5 18.Gxf4 Hxe2 19.Gxe2 e5 20.Gc4+ Kh8 21.Gh6 Wf3 22.Wc1 Gd7 przewaga białych jest symboliczna.
15.Gh6 Jeszcze silniejsze jest 15.Gg5! He8 16.Gf6 Wf7 17.Hh5 Gd7 18.Hh6 Hf8 19.Wd1 Sxc4 20.Wd4! i wobec wielu gróźb, a zwłaszcza Wd4-h4, czarne stoją przed nierozwiązywalnymi problemami, np. 20...Kh8 21.Wxg7 Hxg7 (21...Wxg7? 22.Wxd7) 22.Gxg7+ Wxg7 23.Wxc4 Wg6 24.Hh4 Gc6 25.g3 +-
15...Wf7 16.Wd1 He8 17.Hh5 Gd7
19.Gd3 Nie zgłaszamy pretensji do arcymistrzyń, że nie widziały mata w 17 posunięć: 19.Gf6+ fxg3 20.Hg5+ Kf8 21.Hh6+ Kg8 22.Wd3 Wxf6 23.exf6 gxf2+ 24.Kf1 Hf8 25.Wg3+ Kf7 26.Hxh7+ itd. Ruch w partii nie wypuszcza przewagi.
19...Wf5 20.Gf6+ fxg3 21.Hg4+ Hg6 22.Hxg6+ hxg6 23.Gxf5 gxh2+ 24.Kxh2 gxf5 25.Wxd7
25...c5 26.Kg3 b6 27.Wc7 a6 28.Kf4 Wb8 29.We7 Wb7 30.Wxe6 Sc4 31.Kxf5 Kf7 32.Wc6 Ke8 33.e6 1–0
VIII runda, 19.04.2023
Runda nieoczekiwanych rozstrzygnięć. Ciężkie chwile przeżywa Michalina.
Goraj,Barbara (2141) - Rudzińska,Michalina (2244)
PGNiG TERMIKA MP Kobiet
1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 a6 5.Gd3 Gc5 6.Sb3 Ga7 7.He2
Se7 8.Ge3 Sbc6 9.Gxa7 Wxa7 10.S1d2 0–0 11.0–0–0 d5 12.Kb1 b5 13.h4 Se5
14.Sf3 Sxd3 15.Wxd3 Hb6 16.e5 a5 17.h5
Po dobrze rozegranym debiucie białe uzyskały stabilną przewagę, którą następnie zamieniły w przewagę materialną. Po kontroli czasu doszło do pozycji:
51.Hc4 Hb7 52.b3 Ha8 53.We5 Kg7 54.Hd4 Kh6 55.Kd2?! Należało grać 55.Hd5 Ha7 56.Hc5 Ha6+ 57.Kc3 Ha1+ 58.Kd2 Wd7+ 59.Wd5 Wxd5+ 60.Hxd5 Hg1 61.Hg5+ Kg7 62.He5+ Kf8 63.Hh8+ Ke7 64.Hxh7+ Kf6 65.Hh8+ Kf7 66.Hc3 i reszta to formalność.
55...Hg2+ 56.Kc1 Hxg3 57.We4 Wf5 58.Kb2 Kh5 59.Hd1+ Hg4 60.Hh1+ Wskazanie wygranej białych w tym momencie jest dość łatwe: 60.We2! (powstaje śmiercionośna bateria hetman-wieża) 60...Hxf4 (lub 60...Wxf4 61.Hh1+ Hh4 62.Wh2) 61.Wf2+ Hg4 62.Hh1+ Kg5 63.Wg2 itd.
W ciągu następnych wielu posunięć białe miały możność zarówno osiągnięcia (w pełni zasłużonej) wygranej, jak i osiągnięcia remisu. Niestety zawiodła technika - zapas białych pionów nieustannie topniał, czarne piony ruszyły do przodu i "niemożliwe" stało się faktem - Michalina Rudzińska wygrała końcówkę, co znakomicie pomogło jej w walce o medal.
Również w następnej partii bateria przesądziła o wyniku.
Kulon,Klaudia (2317) - Śliwicka,Alicja (2289)
PGNiG TERMIKA MP Kobiet
1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 Sc6 6.Gg5 e6 7.Hd2
Atak Rauzera w Obronie Sycylijskiej jest równie popularny, jak 80 lat temu. 7...a6 8.Sxc6 O wiele bardziej znane jest 8.0–0–0 h6 9.Ge3 (lub 9.Gh4 albo 9.Gf4) itd.
8...bxc6 9.0–0–0 Zwykle białe próbowały tu atakować przez 9.e4-e5.
9...Ha5 10.Gc4 Ge7 11.Gxf6 gxf6 12.f4 f5 13.Whe1 Gd7 14.Gb3 Wg8?! Do równej gry prowadzi 14...fxe4 15.Wxe4 d5 16.Kb1 Hc7 17.Wee1 0–0–0.
15.exf5 Hxf5 16.Se4 d5 17.Sg3?! 17.g3 +=.
17...Hf6 18.c4? 18.Se4 Hh6 =.
18...a5?! Silniejsze 18...Wg4 19.Wf1 a5.
19.Se4 Hg6 20.Gc2 Hg7 21.Sc3 Wb8 22.Ga4? 22.g3 +=.
22...Gb4?! 22...Hxg2!.
23.f5 Hxg2? Należało grać 23...Gxc3 24.Hxc3 Hxc3+ 25.bxc3 Wg4 i czarne stoją lepiej.
24.fxe6 Hxd2+ 25.Wxd2 fxe6 26.cxd5 cxd5 27.Wxe6+ Kd8? 28.Wxd5 Wg1+ 29.Kc2 Wb7?! 30.Gc6 Wg2+
a/ 31.Se2 Wxh2 32.Gxb7 Kc7 33.We4 Gg4 34.Wxg4 Wxe2+ 35.Kb3 Kxb7 36.a3 lub;
b/ 31.Kd1 Wc7 32.Sb5 Wxc6 33.Wxc6 Ke8 34.Wa6 lub;
c/ 31.Kc1 Wc7 32.Wxd7+ Wxd7 33.Gxg2.
Nastąpiło jednak nieostrożne wejście króla pod ostrzał baterii wieża - goniec:
31.Kb3? Gd6+! Wygrywa jakość i partię.
32.Gxb7 Gxe6 33.h3 Wh2 34.Ka4 Gxd5 35.Gxd5 Wxb2 36.a3 Ke7 i czarne precyzyjnie wygrały końcówkę ( 0–1 ).
Partia Szkocka 4-skoczkowa (Zawadzka - Kaszlinska) przy różnopolowych gońcach kończy się pokojowo. W partii Antolak - Soćko duże przeoczenie taktyczne Moniki (w lepszej pozycji) rozstrzyga. Pięknie gra Oliwia Kiołbasa z Malcewską (Wariant Klasyczny Sycylijskiej), w pewnym momencie poświęcając pozycyjnie wieżę i tworząc silne groźby. Aleksandra zwraca wieżę, ale po paru ruchach traci gońca i musi skapitulować. Na rundę przed końcem Rudzińska ma 5,5 punktu, a Śliwicka, Antolak i Kaszlinska po 5p. Między tymi zawodniczkami zostaną rozdane medale.
IX runda, 20.04.2023
Spokojny remis notujemy w partii hiszpańskiej Rudzińska - Antolak.
Kaszlinska w razie wygranej dogoniłaby liderkę, ale jej przeciwniczka
(B. Goraj) dzielnie się broni, oddaje hetmana za wieżę i gońca, co
wystarcza do remisu. Monika Soćko pragnie zaskoczyć Oliwię Debiutem
Trompowskiego (1.d4 d5 2.Gg5), gra przechodzi do schematu "kamienna
ściana". Czarne stopniowo opanowują ważne punkty w centrum, a następnie
ich piony maszerują do przemiany. Aleksandra Malcewska gra przeciwko
Klaudii Wariant Rossolimo w Sycylijskiej, zdobywa przewagę, wypędza
czarnego króla do centrum i tam matuje.
Dobre przygotowanie debiutowe przynosi punkt Jolancie.
Śliwicka,Alicja (2289) - Zawadzka,Jolanta (2350)
PGNiG TERMIKA MP Kobiet
1.e4 Sf6! Kolejne zaskoczenie w otwarciu. Kto
pamięta Jolantę Zawadzką grającą "Alechina" w partii z tempem
klasycznym? 2.e5 Sd5 3.d4 d6 4.c4 Sb6 5.exd6 cxd6 6.Sc3 g6 7.Ge3 Gg7 8.Wc1 W. Bagirow, znawca Obrony Alechina, za główny uznawał wariant 8.Gd3 0–0 9.Sge2 Sc6 10.0–0 Gg4 11.f3 Gf5 12.b3 Gxd3 13.Hxd3 e6 z równowagą.
8...0–0 9.b3 d5 10.c5
11.f4? Nieudana nowinka - najwyraźniej efekt zaskoczenia zadziałał. Przewaga będzie po stronie czarnych już do końca partii.
11...Sd7 12.Sf3 Sxc5! 13.dxc5 d4 14.Sxd4 Sxd4 15.Sb5 Lepsze 15.Gc4 Sf5 16.Hxd8 Wxd8 17.Gf2 Sd4 18.h3 itd.
15...e5 16.Sd6 He7 17.Kf2 Sf5 18.Sxf5 Gxf5 19.Hd6 He8 20.Wd1 Wc8 21.Gc4 Gg4 22.Wd2 Wc6 23.Hd3 exf4 24.Gd4 24.Gxf4 Wf6 –+.
24...Gxd4+ 25.Hxd4 He7 26.Gd5? Zakończenie partii pokaże, iż należało wprowadzić do gry wieżę (26.Wc1), choć i wtedy czarne miałyby dużą przewagę..
26...Wxc5 Możliwe też 26...Wd8 27.We1 We6 28.Gxe6 Hh4+ itd.
27.Hxf4 Hh4+ 28.g3 Hh5 29.Ge4 We8 30.Gb1?! Wce5 31.Gd3 We3 32.Kg1
33.Hc4 We1+ Tu z kolei był mat w 6 posunięciach: 33...Gh3 34.Wd1 Hg5 35.Hd4 Wxg3+ 36.Kf2 Wf3+ 37.Kxf3 Hg2+ 38.Kf4 Hg4#.
34.Gf1 Wfxf1+ Mat w 8 ruchów: 34...Gh3 35.Wd8+ Kg7 36.Hd4+ Kh6 37.Hd2+ Hg5 38.Hxg5+ Kxg5 39.Wd5+ f5 40.Wxf5+ gxf5 41.b4 Wexf1#.
35.Hxf1 Wxf1+ 36.Kxf1 Hf5+ 37.Wf2 Gf3 ....oraz mat w 5 posunięć: 37...Hb1+ 38.Kg2 He4+ 39.Wf3 Gxf3+ 40.Kf2 He2+ 41.Kg1 Hg2#.
38.Kg1 He4 39.Wxf3 Hxf3 0–1
Rezultaty turnieju pokazuje
tabela.
Michalina Rudzińska prowadziła od startu do mety, więc jej sukcesu nie
można określić inaczej niż "zasłużony". Pokazała urozmaicony repertuar
debiutowy i twardość w obronie trudnych pozycji. Pora na mocny akcent
na arenie międzynarodowej. Drugi z rzędu tytuł mistrzyni Polski z
pewnością jest również zasługą jej trenera - arcymistrza Morandy.
Srebrna medalistka Julia Antolak przez cały turniej lokowała się w
czołówce, grała solidne szachy i potrafiła skontrować przeciwniczki,
gdy te próbowały atakować wbrew wymaganiom pozycji.
Brązowa medalistka Alina Kaszlinska przypuszczalnie liczyła na jeszcze
wyższą lokatę. Zabrakło niewiele, może większej agresywności przy grze
czarnymi.
Oliwia Kiołbasa po fatalnym starcie pracowicie odrabiała straty, a
skuteczny finisz (3,5/4) pozwolił jej zbliżyć się do podium. Nie udało
się to Alicji Śliwickiej i Klaudii Kulon, które momentami znajdowały
się na czele tabeli.
Turniej obfitował w wiele emocji sportowych, niespodzianka goniła
niespodziankę, ale poziom gry nie był najwyższy, a wygrana często
przypadała (według powiedzenia Tartakowera) tej zawodniczce, która
popełniła przedostatni błąd. Zawinił niefortunnie dobrany termin
zawodów, tuż po mistrzostwach Europy kobiet. Czy nie zmęczeniem
zawodniczek należy tłumaczyć fakt, że te reprezentantki Polski, które
walczyły o najwyższe lokaty w konkurencji międzynarodowej (Kiołbasa,
Malcewska, Kulon, Soćko), grały bardzo nierówno, momentami wręcz słabo
w Warszawie?
Nieporozumieniem było przeprowadzenie zawodów, jednocześnie męskich i
kobiecych, w maleńkiej sali pawilonu "Ermitaż". Piękna nazwa i
lokalizacja w Parku Łazienkowskim, tuż obok siedziby króla Stanisława
Augusta Poniatowskiego, nie rekompensowała niestety niewygód "pokoiku
gry" (bo nie sali), w którym pięciu kibiców z trudnością mogło się
pomieścić. Jednocześnie podkreślić należy znakomity fundusz nagród (60,
40 i 30 tysięcy złotych za miejsce na podium) i profesjonalne
sędziowanie. Za jakiś czas zapomnimy o minusach organizacyjnych, a w
pamięci pozostanie otwarcie Mistrzostw w Belwederze i fotografia
medalistek na podium mającym w tle Pałac na Wodzie króla Stasia.
Tomasz Lissowski Adam Umiastowski
Info: https://mp2023.pzszach.pl/
Partie: (games)
Vistula Chess Monthly
