Felietony 2021
Ksawery (Savielly) Tartakower (5)
ur. 22.02.1887 zm. 4.02.1956
Publikacje na temat Ksawerego Tartakowera w Szachowej Vistuli.
W roku 1909, po zakończeniu studiów prawniczych w Wiedniu, zwieńczonych uzyskaniem tytułu doktora praw, Tartakower stanął wobec szansy wystąpienia na superturnieju w St. Petersburgu. Udział takich tuzów, jak mistrz świata Emanuel Lasker, czy kroczący od zwycięstwa do zwycięstwa Akiwa Rubinstein, dawały nadzieję na zdobycie doświadczenia wśród najlepszych.
W turnieju zwyciężyli Akiwa Rubinstein i Emanuel Lasker, którzy
zdobyli po 14,5 pkt. z 18 partii.
Występ Tartakowera był udany, zdobył 8,5 pkt., dzieląc 11-12 miejsce z
Jacquesem Miesesem. Tartakower wygrał pięć partii, przy sześciu
porażkach, prezentował dobrą technikę gry, wyczucie pozycji i dużą siłę
taktyczną.
Turniej zorganizowany przez Klub Szachowy z Petersburga rozgrywany był jako Memoriał Michaiła Czigorina. Wielki rosyjski szachista zmarł 16.01.1908 w Lublinie. Rozgrywki toczyły się w dniach 14.02. - 12.03.1909r., czas przeznaczony na grę wynosił 2,5 godziny na 37 posunięć, następnie 1,5 godziny na 23 posunięcia, wreszcie 1 godzina na 15 posunięć.
International Tournament
St Petersburg, 1909
| M. | Nazwisko, Imię | Lat | Fed. | Pkt. | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
| 1: | Rubinstein, Akiwa | 26 | POL | 14.5 | X | 1 | 1 | 1 | = | = | = | 1 | 1 | 1 | = | 1 | 0 | 1 | = | 1 | 1 | 1 | 1 |
| 2: | Lasker, Emanuel | 40 | GER | 14.5 | 0 | X | = | 1 | = | 1 | 1 | 1 | = | 1 | 1 | 1 | 0 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| 3: | Spielmann, Rudolf | 25 | AUT | 11.0 | 0 | = | X | 1 | 0 | 1 | 1 | = | 1 | = | = | = | 1 | 0 | = | 1 | = | = | 1 |
| 4: | Duras, Oldrich | 26 | CZE | 11.0 | 0 | 0 | 0 | X | 0 | 1 | = | 0 | = | 1 | 0 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| 5: | Bernstein, Ossip | 26 | RUS | 10.5 | = | = | 1 | 1 | X | 0 | 1 | 0 | 1 | 1 | 1 | 1 | = | 0 | 0 | 0 | = | = | 1 |
| 6: | Teichmann, Richard | 40 | GER | 10.0 | = | 0 | 0 | 0 | 1 | X | 0 | = | = | = | = | 1 | 1 | = | 1 | = | 1 | 1 | = |
| 7: | Perlis, Julius | 28 | AUT | 9.5 | = | 0 | 0 | = | 0 | 1 | X | = | = | 1 | = | 1 | 1 | = | 1 | = | 0 | 0 | 1 |
| 8: | Cohn, Erich | 24 | GER | 9.0 | 0 | 0 | = | 1 | 1 | = | = | X | 0 | 0 | 1 | = | = | 0 | = | = | = | 1 | 1 |
| 9: | Schlechter, Carl | 34 | AUT | 9.0 | 0 | = | 0 | = | 0 | = | = | 1 | X | 1 | 0 | 0 | 1 | 1 | = | 0 | 1 | = | 1 |
| 10: | Salwe, Georg | 46 | POL | 9.0 | 0 | 0 | = | 0 | 0 | = | 0 | 1 | 0 | X | = | 1 | 1 | 1 | = | 0 | 1 | 1 | 1 |
| 11: | Tartakower, Saviely | 21 | AUT | 8.5 | = | 0 | = | 1 | 0 | = | = | 0 | 1 | = | X | 0 | 0 | 0 | = | 1 | 1 | 1 | = |
| 12: | Mieses, Jacques | 43 | GER | 8.5 | 0 | 0 | = | 0 | 0 | 0 | 0 | = | 1 | 0 | 1 | X | = | 1 | 1 | 1 | 0 | 1 | 1 |
| 13: | Dus Chotimirsky, Fedor Ivanovich | 29 | RUS | 8.0 | 1 | 1 | 0 | 0 | = | 0 | 0 | = | 0 | 0 | 1 | = | X | = | = | = | 1 | 0 | 1 |
| 14: | Forgacs, Leo | 27 | HUN | 7.5 | 0 | 0 | 1 | 0 | 1 | = | = | 1 | 0 | 0 | 1 | 0 | = | X | = | = | = | 0 | = |
| 15: | Burn, Amos | 60 | ENG | 7.0 | = | 0 | = | 0 | 1 | 0 | 0 | = | = | = | = | 0 | = | = | X | 1 | = | = | 0 |
| 16: | Vidmar, Milan Sr | 23 | SLO | 7.0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | = | = | = | 1 | 1 | 0 | 0 | = | = | 0 | X | = | 1 | 0 |
| 17: | Speijer, Abraham | 35 | NED | 6.0 | 0 | 0 | = | 0 | = | 0 | 1 | = | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | = | = | = | X | = | = |
| 18: | Freiman, Sergey Nikolaevich | 27 | RUS | 5.5 | 0 | 0 | = | 0 | = | 0 | 1 | 0 | = | 0 | 0 | 0 | 1 | 1 | = | 0 | = | X | 0 |
| 19: | Znosko Borovsky, Eugene | 24 | RUS | 5.0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | = | 0 | 0 | 0 | 0 | = | 0 | 0 | = | 1 | 1 | = | 1 | X |
171 partii: +64 -51 =56
Przedstawiamy zwycięskie pojedynki Tartakowera.
Partie komentowane
Sergey Freiman - Savielly Tartakower (1 r.) | Abraham Speijer - Savielly Tartakower (6 r.) | Milan Vidmar - Savielly Tartakower (8 r.) Oldrich Duras - Savielly Tartakower (12 r.) | Savielly Tartakower - Carl Schlechter (17 r.) |
Gambit Hetmański Obrona Tarrascha
Freiman, Sergey Nikolaevich -- Tartakower, Savielly
St Petersburg Round 1 RUS 1909 0-1 D40e
1.d4 c5 2.e3 d5 3.c4 e6 4.Sf3 Sf6 5.Sc3 Gambit
Hetmański Obrona Tarrascha. 5...a6 6.cxd5 Sxd5 7.Gd3 Sc6 8.O-O cxd4 9.exd4 Ge7 10.We1 O-O 11.Ge3 b5 12.Wc1 Gb7 13.Se4 Sxe3 14.fxe3 Sb4
15...Gxf3 16.gxf3 Sxa2 Białe straciły piona.
17.Wa1 Sb4 18.Ge4 Wa7 19.f4 Hb6 Wymiany figur sprzyjały utrwaleniu przewagi 19...Gxc5 20.dxc5 Wc7 21.Hxd8 Wxd8 22.c6 Kf8 23.Wf1 g6 24.h4 h5 25.Wa3 Wd2.
20.Sd3 Sd5 Przewaga na skrzydle hetmańskim nasuwa myśl o przesuwaniu pionów: 20...a5 21.Sxb4 Gxb4 itd.
21.Gxd5 Wymiana gońca na skoczka nie przynosi białym żadnej korzyści, lepsze 21.Se5 Sf6 22.Gf3 Wc8 23.Hb3.
21...exd5 22.We2 We8 23.Wg2 He6
24...f6 25.Hh5 Gf8 26.f5 He7 Utrzymanie przewagi przez czarne wymaga zabezpieczenia pozycji króla. Białe szykują zdwojenie figur na kolumnie "h", czarne ustawiają hetmana na właściwej pozycji.
27.Sg4 Wc8 28.Wg3 Kh8 29.Sf2 Wac7? Po zabezpieczniu króla nadszedł czas na realizację przewagi poprzez marsz pionów na skrzydle hetmańskim: 29...a5 30.Hf3 Hf7 31.He2 Hd7 32.Hh5 a4 33.Sd3 b4 34.Sf4 a3 35.bxa3 bxa3 36.Sg6+ Kg8 37.Sxf8 Wxf8 z wielką przewagą czarnych.
30.Wxa6? Białe odkryły, że przygotowany na skrzydle królewskim atak jest nieskuteczny i postanowiły przywrócić równowagę materialną. Jednak przewaga czarnych ma także pozycyjny charakter. Nawet przy najlepszej grze białe nie są w stanie przywrócić równowagi: 30.Hf3 Hb4 31.Sd3 Hb3 32.Hd1 Hxd1+ 33.Wxd1 a5 34.Wg2 a4 35.h4 Gd6 36.Kf2 h5 37.Kf3 b4 i groźba doprowadzenia piona do pola przemiany wygląda bardzo realnie.
30...Wc2 31.We6? Nieco lepsze jest 31.Kg2.
31...Hb4 32.Wf3 Wxb2? Wyraźnie lepiej wygląda 32...Hxb2.
33.Kg2 Wbc2 34.Wh3?! Białe próbują "nastraszyć" przeciwnika, więcej sensu miało 34.We8, choć po 34...Hd6 czarne wciąż mają wygraną pozycję.
34...h6 35.Wg3 He1 36.Wf3 b4 37.Wb6 b3 38.Wxb3 Hd1 39.Wb6 Wxf2+ 40.Kxf2 Wc2+ 41.Kg3 Hg1+ 42.Kf4 Wxh2 43.Hg4 Hh1 44.Wb8 Podobnie przegrywało 44.e4 h5 45.Hg3 Wh4+ 46.Hxh4 Hxh4+ 47.Ke3 He1+ 48.Kd3 dxe4+ 49.Kc4 exf3.
44...Kg8 Nawet król może się przyczynić do zwycięstwa. Matowało 44...Wh4 45.Wxf8+ Kh7 46.We8 h5 47.e4 Hc1+ 48.Kg3 Hg1+ 49.Kxh4 Hxg4 mat.
44...Kh7 45.e4 Hc1+ 46.We3 Wf2+ 47.Hf3 Gd6+ 48.e5 Hg1 49.Hxf2 Hxf2+ 50.Kg4 Hxe3 51.Wb1 h5+ 52.Kh4 Ge7 53.Wg1 fxe5+ 54.Wg5 Gxg5+ 55.Kxh5 Hg3 56.dxe5 Hh4#.
45.e4 Nie pomaga w obronie 45.Wxf8+ Kxf8 46.e4 We2 47.We3 Wf2+ 48.Wf3 Hc1+ 49.Kg3 We2 50.Wf2 Hg1+ 51.Kh3 Hxf2.
45...Wh4 46.e5 h5 Białe poddały partię. Wariant 46...h5 47.Hxh4 Hxh4+ 48.Ke3 He1+ 49.Kd3 He4+ 50.Kd2 Hxf3 nie pozostawia złudzeń.
Szybko matowało 46...Wxg4+ 47.Kxg4 Hg2+ 48.Wg3 h5+ 49.Kxh5 Hxg3.
0-1
Obrona Indyjska
Speijer, Abraham -- Tartakower, Savielly
St Petersburg Round 6 RUS 1909 0-1 A46g
1.d4 Sf6 2.Sf3 d6 3.b3 g6 4.Gb2 Gg7 5.e3 O-O 6.Ge2 Sbd7 7.O-O
c6 8.c4 Hc7 9.Sc3 e5 Obrona Indyjska. Do tej pory obie strony
mobilizowały siły we własnych obozach, teraz przyszła pora na kontakt
bojowy. 10.Wc1 Białe lepiej rozstawiły siły w partii Augustin, Josef -- Ghitescu, Theodor 1/2-1/2 (28 pos.) EU-chT (Men) 06th, 1977 10.Hc2 We8 11.Wfd1 exd4 12.Sxd4 Sc5 13.Gf3 a5 14.Ga3 Gd7 15.Wd2 Wad8.
10...We8 11.Sd2 Nieco inną metodę zaastosowały białe w partii Manic, Ljubomir -- Savic, Petar A 1-0 (26 pos.) SRB-CupT Central Serbia, 2014 11.d5 c5 12.Sb5 Hb8 13.Sd2 a6 14.Sc3 Hc7 15.e4 Sf8.
11...Sf8 12.We1 Gd7 13.Gf3 Wad8 14.d5 h6 15.e4 Kh8 16.Sf1 S8h7 17.Sg3 W swoich planach białe powinny uwzględnić działania na skrzydle hetmańskim. Po 17.b4 Sg5 18.Sd2 Sxf3+ 19.Hxf3 białe stoją dobrze.
17...Wg8 18.Wc2 c5 19.Sb5 Hb8 20.Hd3 a6 21.Sc3 Wdf8 22.Sd1 Se8 23.a3 f5 24.b4 b6
25...f4 26.Sf1 g5?! Lepsze 26...Sef6 27.h3 h5 28.Sh2 Hd8 29.He2 Gh6 z następnym przygotowaniem przełomu pionowego g6-g5-g4.
27...g4 28.Wb2 Hd8 29.bxc5 bxc5 30.f3 gxf3 31.Gxf3 Hh4?! Więcej obiecuje 31...Gf6 32.Sf2 Gh4.
32.Sf2 Gf6 33.Web1 Wg7 34.Ge1 Sg5 35.Kh1? Drobne niedokładności pogarszają pozycję. Lepsze 35.Ge2 Sh7 36.Kh1 Hg5 37.Gf3 Hg6 38.Hd1 Wfg8 39.Wb8 Gh4 40.Sd3 Gxe1 41.Sxe1 z pozycją nadającą się do obrony.
35...Sxf3 36.Hxf3 Wfg8 37.Sd3
38.Gc3?? Bezcelowe posunięcie, pozycja wciąż nadawała się do obrony, np. 38.h3 Ge7 39.We2 Sf6 40.Gd2 Sxe4 41.Gxf4 exf4 42.Sxf4 Sf6 43.Wbe1.
38...Gg4 39.Hf2 Gh3 40.Se1 Hg4 41.g3 Gxf1 42.Hxf1 fxg3 43.Hf3 gxh2 44.Hxg4 Wxg4 45.We2 Gh4 46.Sg2 Sf6 47.Wb6 Sxe4 48.Ge1 Gxe1 49.Wxe1 Sf2+ Z matem w następnym ruchu: 49...Sf2+ 50.Kxh2 Wxg2 mat.
0-1
Obrona Staro-Indyjska
Vidmar, Milan Sr -- Tartakower, Savielly
St Petersburg Round 8 RUS 1909 0-1 A55i
1.d4 Sf6 2.c4 d6 3.Sc3 Sbd7 4.e4 e5 Obrona Indyjska
zwana Starą, w odróżnieniu od obrony związanej z fianchettem. 5.Sf3 Ge7 6.Ge2 O-O 7.O-O We8 8.Ge3 Gf8 9.Hc2 He7 10.Wae1 c6 11.Sd2 g6 12.f4 Gg7 W końcu fianchetto się dokonało, czarne dostrzegły korzyści z takiego ustawienia gońca.
13.Hd3 Sf8 14.c5 exd4 15.cxd6 Hxd6 16.e5 Hd8 17.Hxd4 Sg4 18.Sde4 Sxe3 19.Hxe3 Hb6 20.Hxb6 axb6 21.Sd6 We7 22.Sxc8 Wxc8 23.Se4 Se6 24.Wd1 Wa8 25.Sf6+ Jako ciekawostkę należy ukazać możliwą po 25.a3 ofiarę skoczka 25...Sxf4 26.Wxf4 Gxe5 27.Wf2 Gxb2 28.Gf3 Gxa3 z rekompensatą trzech wolnych, połączonych, pionów na skrzydle hetmańskim.
25...Gxf6 26.exf6 Wee8
27...Sc5 28.Wd2?! Wycofanie wieży jest prawie równoznaczne z kapitulacją. Grając 28.We7 Wxe7 29.fxe7 We8 30.Wd1 Wxe7 31.Kf2 b5 32.Gf3 Se4+ 33.Kg1 Kf8 34.h4 We6 35.g4 Sd6 36.Kf2 białe miały więcej szans na przetrwanie.
28...Se4 29.Wc2?! Lepszym wyborem było 29.Wdd1 Sxf6 30.Gc4 b5 31.Gb3 c5 32.Wa1 Wad8 33.Gd1 Wd2 34.Wb1 Se4 35.We1 f5 36.Gf3, choć przewaga czarnym jest oczywista.
29...Sxf6? Trudno powiedzieć dlaczego czarne nie zdecydowały się na 29...Wxa2. Po 30.h4 Wa5 31.b4 Wf5 32.b5 Wxf6 33.bxc6 bxc6 końcówke była wygrana.
30.f5? Lepiej grać zachowawczo 30.b3 Wad8 31.g3 oczekując na działania przeciwnika.
31.fxg6 hxg6 32.Gc4 Wad8 33.Wd2 We5
34...Kg7 Lepsze 34...b5 35.Gb3 g5 36.Wd4 Kf8 37.g3 Wd6 38.h3 Ke7 39.W1d2 Ke6 40.Wb4 Kf6 41.Kf2 Kg7 42.Gxd5 Wexd5 43.Wxd5 Wxd5 z lepszą pozycją i przewagą materialną.
35.a4 Kf6 36.Wd3 Ke7 37.Wb3 Wd6
38...f5 Uproszczenia, możliwe po 38...We4 39.Gxd5 cxd5 40.a5 Ke6 41.Wb5 We5 42.axb6 były bardzo korzystne dla czarnych, np. 42...d4 43.Wb4 We4 44.Wb5 f5 45.Kf2 Wd5 46.Wb4 Ke5 47.g3 Wc5 48.Wd2 Kd5 49.h4 Wc6 50.Wb3 Kc4 51.Wf3 Wxb6 z wyraźną przewagą.
39.Kf2 Lepiej wygląda 39.Wbd3 g5 40.g3 Ke6 41.Kf2 We4 42.b3.
39...Sf6 40.Wxd6 Se4+ 41.Kf3 Sxd6 42.Gd3 Wa5 43.Gc2 b5 44.We3+?! Większy opór stawiały białe po 44.axb5 Sxb5 45.Kf2 Kf6 46.Gd1 Wa4 47.Ge2 Sd6 48.g4.
44...Kf6 45.b4?! Lepszą obronę dawało 45.b3 bxa4 46.bxa4 Wc5 47.Gb3 Se4 48.g4 Wc1 49.gxf5 gxf5 50.Kg2.
45...Wa8 46.a5 We8? Przewaga czarnych może się ulotnić, potrzebne są energiczne działania zmierzające do dokonania przełomu i uwolnienia piona. Np. 46...Sc4 47.We2 Wd8 48.g4 Wd4 49.We8 Wd2 50.gxf5 gxf5 51.We2 Wd4 52.We8 Sd6 53.Wd8 Ke5 54.Wd7 Wc4 55.We7+ Kf6 56.Wd7 Ke6 i trudno dawać białym dobre rady wobec perspektywy utraty piona b4.
47.Wc3? Czarne mogły dążyć do uproszczenia pozycji: 47.g4 Wh8 48.Kg3 Wd8 49.h4 fxg4 50.Kxg4 Sf5 51.Gxf5 gxf5+ 52.Kh3 Wd4 53.Wb3 Kg6 54.Wg3+ Kh6 55.Wg5 Wxb4 56.Wxf5 Wa4 57.Wf7 Wxa5 58.Wxb7 z wygraną dla czarnych końcówką.
47...Sc4 48.Kf2 Wd8? Wieża powinna atakować białe piony 48...Se5 49.Ke2 Wd8 50.Gb1 Wd4 51.Wb3 g5.
49.g4 Wymiana wież prowadzi do wygranej dla czarnych końcówki skoczek przeciwko gońcowi.
49...fxg4 50.hxg4 Kg5?! Ustawienie wieży na drugiej linii ułatwiało realizację przewagi: 50...Wd2+ 51.Ke1 Wg2 52.Wf3+ Kg5 53.Wc3 Wg1+ 54.Ke2 Wxg4 55.Wh3 Se5 56.Wh7 Wxb4 i czarne piony rozstrzygną losy pojedynku.
51.Ge4?! 51.Gb3 .
51...Wd4 52.Gg2 Se5 53.Ke3 Po 53.Wb3 Kf4 giną obydwa białe piony.
53...Wxg4 54.Wc5 Kf6 55.Ge4 Sd7 56.Wc1 Ke5 57.Gd3 Wxb4 58.a6 Zwalczanie czarnych pionów przypomina walkę z wiatrakami - 58.Gxg6 Wa4 59.Ge8 Ke6 60.Gh5 Se5 61.Ge2 Wxa5 i połączone czarne piony wygrywają.
58...bxa6 59.Wxc6 Wb3 60.Kd2 Kd5 61.Wc8 Se5 62.Gc2 Sc4+ 63.Ke1 Wg3 Czarne zachowały przewagę trzech pionów, pozostaje tylko rozpocząć marsz do pola przemiany.
64.Wg8 Kd4 65.Gxg6 Zdobycie jednego czarnego piona trudno nazwać sukcesem, tym bardziej że goniec będzie związany.
65...Kc3 66.Kf2 Wg5 67.Ke2 Kb4 Czarne nie spieszą się, powoli przygotowują finałowy marsz pionów.
68.Kd1 Kc3 69.Gf7 Wymiana wież oczywiscie jest na rękę czarnym.
69...Wxg8 70. Gxg8 b4 Do mata pozostało najwyżej kilkanaście posunięć.
78.Kc1 Kb3 Białe poddały partię, ze względu na nieuchronnego mata 78...Kb3 79.Kd2 a2 80.Kd3 a1=H 81.Ke4 Hf6 82.Kd5 c1=H - dorobienie drugiego hetmana znakomicie przyspiesza matowanie - 83.Ke4 Hff4+ 84.Kd5 Hcc4 mat.
0-1
Debiut Gońca
Duras, Oldrich -- Tartakower, Savielly
St Petersburg round 12 RUS 1909 0-1 C23
1.e4 e5 2.Gc4 Debiut Gońca. 2...Sc6 3.f4 Gc5 4.Sf3 d6 5.d3 Sf6 6.He2 W granej później partii Spielmann wybrał bardziej naturalne posunięcie: Spielmann, Rudolf -- Hromadka, Karel 1-0 (27 pos.) Bad Pistyan Breyer Memorial-A, 1922 6.Sc3 Gg4 7.Sa4 a6 8.Sxc5 dxc5 9.a4 Sh5 10.f5 Sf4 11.O-O Sd4 12.Gxf7+ Kf8 13.Gxf4 exf4 14.Ga2 g6 15.Hd2.
6...O-O 7.fxe5 Sxe5 8.Sxe5 dxe5
Białe mogą grać 9.h3 Hd6 10.a4 a6 11.Wf1 Gd7 12.Gg5 b5 13.axb5 axb5 14.Wxa8 Wxa8 15.Gb3.
Także 9.Sd2 Gg4 10.Sf3 Hd6 11.Wf1 Sh5 12.a4 Kh8 13.c3 a6 14.Kd1 f5 15.Kc2 Wae8 16.b4 Ga7 17.Ge3 prowadzi do dobrej pozycji.
9...Gxe3 Silniejsze jest 9...Gg4 10.Hf2 Sxe4 11.Hg1 Gb6 12.Gxb6 axb6 13.He3 Sd6 14.O-O Sxc4 15.dxc4 f6.
10.Hxe3 Sg4 11.Hf3?! Lepsze 11.Hg3 Hd4 12.Kd2 Hxb2 13.Sc3 Hb6 14.h3 Hh6+ 15.Ke2 Sf6 16.Hxe5.
Śmiesznie przegrały białe w partii Wolter, Kerstin -- Bade, Heidrun 0-1 BL2 NO 9192 Women, 1991 11.Hg3 Hd4 12.Sc3 Se3 13.Kd2?? Sxc4+.
11...Hh4+ Znacznie silniejsze było 11...Hg5 12.Sa3 Se3 13.Kf2 Sg4+ 14.Kg1 Hg6.
12.g3? Zła decyzja, lepsze 12.Hg3 Hh6 13.Sc3 Se3 14.Gb3 a5 15.Sd1 Sxd1 16.Wxd1 a4 17.Gc4 Hb6 18.Wb1, gdyż mimo obecności króla w centrum białe mogą jeszcze walczyć.
12...Hh6 13.Sc3 Białe nie znajdują najlepszych odpowiedzi. Należało grać 13.h3 Hc1+ 14.Ke2 Hxc2+ 15.Sd2 Sf6 16.Wab1 Ha4 17.g4.
13...Se3 14.Gb3 Gg4 15.Hf2
16.h3 Ge6? Wyrównuje szanse. Przewaga czarnych po 16...Kh8 17.Wb1 f5 wystarczała do wygranej.
17.Ke2 Gxb3 18.Hxe3 Hxe3+ 19.Kxe3 Ge6 20.g4 Wad8 21.Whf1 h5 Czarne mogły na różne sposoby manewrować, zachowując dobre szanse, np. 21...f6 22.Wf2 Wd7 23.Wg2 g5 24.h4 gxh4 25.Wh1 Wg7 26.Wxh4 Kf7 27.Wgh2 Wh8 28.Kf3 Whg8 29.Wxh7 Gxg4+ 30.Ke3 Wxh7 31.Wxh7+ Wg7.
22.Wg1 Bicie na h5 nieco upraszczało pozycję 22.gxh5 Gxh3 23.Wg1 Ge6 24.Wg2 Kh7 25.Wag1.
22...hxg4 23.hxg4 g6 24.Kf3 Posunięcie g5 blokowało skrzydło królewskie 24.g5 Kg7 25.Sb1 Wh8 26.Sd2.
24...Kg7 25.Wh1 Skoczek mógł się przenieść na skrzydło królewskie 25.Sd1 a5 26.a4 Wh8 27.Sf2.
25...Wh8
26...Kf6 27.Waf1+ Kg5 28.Sb1 Wxh1 Czarne zdobywały piona także bez wymiany wież 28...f6 29.We1 Gxg4.
29.Wxh1 Gxg4 30.Wh7 Wtargnięcie wieży nie było niezbędne, po 30.Sd2 Ge6 31.Sf3+ Kf6 32.a4 c5 33.b3 białe mogły próbować utrzymać obronę.
30...Ge6 31.Sd2 Kf6
32...Wg8? Czarne zachowywały przewagę grając 32...c5 33.Kg3 c4 34.Sxc4 Gxc4 35.dxc4 Wd4 36.Kf3 Wd2 37.Wh8 Wxc2 38.Wa8 Wxb2 39.Wxa7 Wc2 40.Wa4 Kg5.
33.Wh6?? Należało grać 33.Kg3.
33...Kg7 Białe poddały partię. Po 33...Kg7 34.Kg5 f6+ 35.Kh4 Kxh6 ginie biała wieżą.
0-1
Gambit Królewski
Tartakower, Savielly -- Schlechter, Carl
St Petersburg Round 17 RUS 1909 1-0 C30k
1.e4 e5 2.f4 Gc5 3.Sf3 d6 4.fxe5 Gambit Królewski
Wariant Soldatenkowa. 4...dxe5 5.c3 Sf6 Czarne mogą oczywiście bronić piona:
Pachman, Ludek -- Braun, Gottfried 0-1 (48 pos.) Leipzig sim, 1957 5...Sc6 6.Gb5 Gd7 7.d3 He7 8.He2 Sf6 9.Gg5 h6 10. Ge3 O-O.
Lutikov, Anatoly S -- Lanka, Zigurds 1-0 (36 pos.) Jurmala International, 1978 5...He7 6.d4 exd4 7.cxd4 Gb6 8.Sc3 Gg4 9. Ha4+ Sd7 10.Gg5 f6.
6.Sxe5 O-O Niezbyt sprawdziło się posunięcie 6...He7:
Breyer, Gyula -- Hromadka, Karel 1-0 (54 pos.) Baden, 1914 6...He7 7.d4 Gd6 8.Gf4 Sc6 9.Gb5 O-O 10.Gxc6 bxc6.
7.d4 Gd6 8.Sf3 Wycofanie skoczka pozwala uniknąć zdwojenia i osłabienia pionów: Leussen, Benjamin -- Thomas, George Alan 0-1 (32 pos.) Match/Nation NED-ENG 4,0-12,0, 1914 8.Hf3 Gxe5 9.dxe5 Sg4 10.Gf4 Sc6.
8...Sxe4 9.Gd3 We8 Być może dla uzyskania wyrównania konieczne jest poczynienie wyboru między 9...Gf5, a 9...Sf6:
Day, Lawrence A -- Bisguier, Arthur Bernard 0-1 (125 pos.) Lone Pine op Louis D. Statham Masters, 1979 9...Gf5 10.O-O Gg6 11.Hc2 We8 12.Sbd2 Sf6 13.Gxg6 hxg6 14.Sc4 Sc6 15.Gg5 Hd7.
Makropoulos, Georgios -- Inkiov, Ventzislav 1/2-1/2 (39 pos.) EU-ch U21 fin-B, 1972 9...Sf6 10.O-O Gg4 11.Gg5 Sbd7 12.Sbd2 Gh5 13. Hc2 Gg6 14.Se4 Ge7 15.Wae1 Sxe4 16.Gxe7 Hxe7 17.Gxe4 Hd6 18.Gxg6 hxg6 19.He4 Sf6 20.Hh4 c5.
10.O-O h6 Groźba Gxe4 i Sg5 jest nieprzyjemna, profilaktyka była niezbędna.
Czarne mogły zastosować obronę 10...Sd7 11.Sbd2 Sxd2 12.Gxd2 h6 13.Hc1 Sf8 14.Gxh6 gxh6 15.Hxh6 We6 16. Hh5 Hf6 17.Sh4, choć komplikacje taktyczne wynikające po 17...Hh6 18.Hxf7+ Kh8 19.Wf5 Hg7 20.Waf1 Hxf7 21.Wxf7 wymagały solidnej porcji obliczeń.
W partii Iskhakov, Artur -- Ryahovskii, Sergey 0-1 (29 pos.) Anapa op, 2009 czarne próbowały innego rozwiązania 10...Gg4 11.Hc2 Gxf3 12.Wxf3 Hh4? (12...Sd7) 13.h3?? (13.g3!) i teraz mogły uzyskać przewagę grając 13...Sd7.
11.Sbd2 Sf6 12.Sc4
13.Sfe5 cxd4 Nie pomagało w obronie 13...Ge6 14.Sxd6 Hxd6 15.Wxf6 gxf6 16.Hh5 Kf8 (po przyjęciu ofiary 16...fxe5 17.Gxh6 Gf5 18.Gxf5 We6 19.Gg5 Wg6 20.dxe5 Hxe5 21.Gxg6 fxg6 22.Hxg6+ Hg7 23.He6+ Hf7 24.Hc8+ Hf8 25.Hxb7 Sd7 26.Hd5+ Kh8 27.Hxd7 białe zdobywały skoczka) 17.Sc4 Gxc4 18.Gxh6+ Ke7 19.Gxc4 Kd8 20.Gxf7 gdyż czarne zostawały bez figury.
14.Sxf7 Kxf7 15.Hh5+ Kg8 16.Wxf6 We1+ 17.Wf1 Wxf1+ 18.Gxf1
Dla usprawiedliwienia trzeba wspomnieć o grypie, która mocno osłabiła słynnego szachistę, uniemożliwiając walkę o czołowe pozycje.
19.Gxh6 Hf6 Nie ratuje 19...Ge6 20.Gg5 Gf7 21.Hxf7+ Kxf7 22.Gxd8.
20.Gg5 Hf5 21.Sd6 Gxd6 22.Gc4+ Ge6 23.Wf1 Hxf1+ 24.Gxf1 Sd7 25.Gd3 Sf8 26. cxd4 Gf7 27.Hf3 Se6 28.Ge3 Wb8 29.g4 g5 30.Hf6 Gf8 31.Gh7+ Kxh7 32.Hxf7+ Po 32.Hxf7+ Sg7 33.Gxg5 b5 34.Gf6 Wb6 35.g5 rozstrzyga marsz piona h.
1-0
Adam Umiastowski
Partie: (games)
Vistula Chess Monthly
