Felietony 2023

Ksawery (Savielly) Tartakower (39)

ur. 22.02.1887 zm. 4.02.1956

Publikacje na temat Ksawerego Tartakowera w Szachowej Vistuli.

W 1926 roku Tartakower wygrał turniej w Hastings wynikiem 7 pkt. z 9 partii. Tradycyjnie turniej był rozegrany na przełomie roku w dniach 28.12.1926 - 6.01.1927 roku. Drugie miejsce zajął Edgar Colle 6 pkt., trzecie Frederic Yates 5,5 pkt.

Turniej Międzynarodowy Hastings Chess Congress
Hastings ENG, 1926.12.28 - 1927.01.06

M.	Nazwisko, Imię	Lat.	Fed.	Pkt.	1	2	3	4	5	6	7	8	9	0
1:	Tartakower, Savielly	39	FRA	7.0	X	=	0	=	1	1	1	1	1	1
2:	Colle, Edgar	29	BEL	6.0	=	X	1	1	0	=	=	1	=	1
3:	Yates, Frederic D	42	ENG	5.5	1	0	X	0	1	=	1	1	0	1
4:	Norman, George	46	GBR	5.0	=	0	1	X	=	0	0	1	1	1
5:	Reti, Richard	37	CSR	5.0	0	1	0	=	X	=	0	1	1	1
6:	Sergeant, Edward	45	ENG	4.5	0	=	=	1	=	X	1	0	0	1
7:	Teller, Alfred	43	AUS	4.0	0	=	0	1	1	0	X	0	=	1
8:	Buerger, Victor	22	ENG	4.0	0	0	0	0	0	1	1	X	1	1
9:	Thomas, George Alan	45	ENG	3.0	0	=	1	0	0	1	=	0	X	0
10:	Michell, Reginald	53	ENG	1.0	0	0	0	0	0	0	0	0	1	X

45 partii: +20 -16 =9

Partie komentowane

Savielly Tartakower - Edward Sergeant Partia Szkocka
Savielly Tartakower - Reginald Michell Partia Szkocka
Richard Reti - Savielly Tartakower Gambit Hetmański
Savielly Tartakower - George Alan Thomas Atak Richtera-Veresowa
Victor Buerger - Savielly Tartakower Gambit Hetmański
Alfred Teller - Savielly Tartakower Obrona Sycylijska

Partia Szkocka

Tartakower, Savielly -- Sergeant, Edward
Hastings 2627 (r. 1) Hastings ENG 1926.12.28 1-0 C47y

1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.d4 exd4 5.Sxd4 Partia Szkocka.
5...Gb4 6.Sxc6 bxc6 7.Gd3 d5 8.exd5 cxd5 9.O-O O-O 10.Gg5 c6 11.Hf3 Ge7 12.Wae1 We8 13.h3 Ge6 14.We2 Lopez Quevedo, Angel Carlos -- Garcia Moreno, Carlos 1-0 (40 pos.) Albacete Open 15th, 2007 14.Se2 c5 15.Sf4 c4 16.Sxe6 fxe6 17.Ge2 Se4 18.Ge3 Wc8 19.Hg4 Gc5 20.b3 cxb3.
14...Sd7 Stanciu, Traian -- Radovici, Corvin 0-1 (34 pos.) ROM Ch, 1963 14...Wb8 15.Sd1 h6 16.Gc1 Sd7 17.c3 Gg5 18.Gxg5 Hxg5 19.Wfe1 Sf6 20.b3 a5.
Muenich, Klaus -- Bock, Andreas 1-0 (30 pos.) Weilburg NBG Open, 1995 14...Wb8 15.Sd1 h6 16.Gf4 Wb4 17.a3 Wb7 18.Wfe1 Wd7 19.Sc3 Hb6 20.Ge5 Sh7.
15.Gxe7 Hxe7 16.Wfe1 Hd6 17.Hh5 Sf6 18.Hh4 Wab8 19.b3 Wb4 20.Hg5 h6 21.Hd2 Wbb8 22.Sa4 c5 23.c4

23...dxc4?? Czarne podstawiają hetmana. Wzmocnienie pozycji hetmana 23...Wed8 24.Ha5 dxc4 25.Gxc4 Gxc4 26.bxc4 Wbc8 dawało dobrą grę, np. 27.We5 Hd3 28.Sxc5 Hxc4 29.Se4 Sxe4 30.W5xe4 Hc5 =.
1-0

Partia Szkocka

Tartakower, Savielly -- Michell, Reginald
Hastings 2627 (r. 3) Hastings ENG 1926.12.30 1-0 C47u

1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.d4 exd4 5.Sxd4 Gb4 6.Sxc6 bxc6 7.Gd3 d5 8. exd5 cxd5 9.O-O O-O 10.Gg5 Partia Szkocka.
10...Ge6 11.Hf3 Ge7 12.Wae1 Wb8 13.Sd1 c5 14.b3 h6 Rohacek, Ivan -- Podgorny, Jiri 1/2-1/2 Karlovy Vary, 1948 14...c4 15.Gf5 cxb3 16.axb3 Hd7 17.Se3 d4 18.Gxe6 fxe6 19.Sc4 Sd5 20.Hg4 Gxg5 21.Hxg5 Wf5 22.Hg4 Sf6 23.He2 d3 24.cxd3 Wxb3 25.Hxe6+ Hxe6 26.Wxe6 Wxd3 27.Wa6 Wc5 28.Se3 Wd7 29.h3 Sd5.
15.Gf4 Persitz, Raaphi -- Durao, Joaquim 1/2-1/2 Netanya, 1961 15.Gd2 Hd7 16.h3 c4 17.Ge2 Se4 18.Gf4 Sg5 19.Hg3 Se4 20.Hf3 Sg5 21.Hg3 Se4.
15...Gd6 16.Se3 Gxf4 17.Hxf4 We8 18.Sf5 Gxf5

19.Hxf5 Czarne utrzymują dobre szanse ze względu na wiszące piony w centrum.
19...Ha5 20.Wxe8+ Wxe8 21.a4 Hb4 22.Gb5 We6 23.Hd3 Hf4 24.g3 Hd6 25.Hd1 He5 26.Gd3 g6 27.Hd2 Kg7 28.Ha5 Se4

29.Gxe4 W wariancie 29.Hxa7 Hd4 30.Gxe4 dxe4 31.a5 e3 32.fxe3 Hxe3+ 33.Kg2 białe miały wolnego, oddalonego piona, jednak w zamian ich król miał niezbyt pewną pozycję.
29...dxe4 30.We1 We7 31.Hd2 Hd4 32.He2 We6 33.Wd1 Hf6 34.Hc4 Hf3 35.We1 Hf5 36.We3 Wf6 37.He2 We6 38.Kg2 Hd5 39.He1 Hc6 40.Hc3+ Kh7 41. Hc4 f5 42.Kf1

42...Hd6?! Dla utrzymania równowagi wystarczyło 42...Kg7 43.Hc3+ Kh7 44.f3 h5 45.We2 Wd6 46.fxe4 fxe4 47.He3 Wd4 48. a5 Hf6+ 49.Kg2 Kg7 50.h4 Hd6 51.Kh2 Kh7 52.Kg1 Kg7 =.
43.Wc3 e3 Czarne ofiarowują piona licząc na odsłonięcie białego króla. Po 43...We5 44.Hf7+ Kh8 45.Hxa7 Kg8 46.We3 g5 47.Ha5 Hd5 48.Hc3 f4 białe zdobywały piona, ale były trochę przytłoczone centralnymi pionami czarnych.
44.Wd3 Hc6?! Czarne dopuszczają wymianę hetmanów przechodząc do przegranej końcówki wieżowej. Więcej szans na remis dawało 44...He7 45.Hb5 a6 46.Hd7 exf2 47.Hxe7+ Wxe7 48.Kxf2 c4.
45.Hd5 Hxd5 46.Wxd5

46...exf2 Powstała końcówka wieżowa, która jest przegrana dla czarnych.
47.Wxc5 We7 48.Kxf2 Kg7 49.b4 Kf6 50.b5 Kg5 51.a5 Kg4 52.Wc4+ Kg5 53.b6 axb6 54. axb6 Wb7 55.Wc6 1-0

Gambit Hetmański

Reti, Richard -- Tartakower, Savielly
Hastings 2627 (r. 4) Hastings ENG 1926.12.31 0-1 D55i

1.Sf3 Sf6 2.d4 d5 3.c4 e6 4.Sc3 Gambit Hetmański.
4...Ge7 5.Gg5 h6 6.Gxf6 Gxf6 7.e3 O-O 8.Hb3 dxc4 9.Gxc4 c5 10.dxc5 Hoffman, Alejandro -- Mussanti, Diego 1-0 (32 pos.) Mar del Plata Open 32nd, 2001 10.Wd1 cxd4 11.Sxd4 Gxd4 12.Wxd4 He7 13.O-O Sc6 14.Wd2 Sa5 15.Ha4 Sxc4 16.Hxc4 e5 17.Sd5 Hg5 18.f4 exf4 19. exf4 Hh4 20.g3 Hg4.
10...Sd7 11.Se4 Boensch, Uwe -- Senff, Martin 1-0 (26 pos.) Bundesliga 0607, 2007 11.c6 bxc6 12.O-O Wb8 13.Hc2 Ha5 14.Wab1 Se5 15.Sxe5 Gxe5.
Lin Chen -- Zhang, Ziji 1-0 (63 pos.) CHN Team Men 2023 11.c6 bxc6 12.O-O Wb8 13.Hc2 c5 14.b3 Gb7 15. Wad1 Gxf3 16.gxf3 Gxc3 17.Hxc3 Hg5+ 18.Kh1 Hf6 19.Hxf6 Sxf6 20.Wd6 Wb6.
11...Sxc5 12.Sxf6+ Hxf6 13.Hc2 b6 14.O-O Gb7 15.Sd4 Wac8 16.He2 e5 17.Sb3 b5 18.Sxc5 Wxc5 19.Gb3 a5 20.e4 Wfc8

21.Wad1?! Białe miały wygodny sposób uniknięcia trudności 21.He3 a4 22.Gd1 Wc4 23.Gf3 Hg6 24.Wfe1 Wc2 25.We2 =.
21...a4 22.Gd5 Ga6 23.He3 b4 24.Wc1 Wc2 25.Wxc2 Wxc2 26.Wb1 Nieco bardziej skuteczne jest 26.Wd1 Wxb2 27.h3 Kh7 28.Wd2 Wb1+ 29. Kh2 Gb5 30.Wc2, choć czarne są na granicy wygranej.

26...We2?! Zapewne czarne powinny wybrać 26...Hg5 27.Hxg5 hxg5 28.g4 Kf8 29.Kg2 Ke7 30.Kg3 Gb5 31.f3 f6 32. Gg8 Wd2 z groźbą Gd3 dla zdobycia piona a2.
27.Hf3?! Lepsze 27.Ha7 Gd3 28.Wd1 Wxb2 29.h4 Hf4 30.h5.
27...Gd3 28.Wc1 Wxb2 29.Hxf6 gxf6 30.Wc8+ Kg7 31.h3 Gb1 32.Wb8 a3 33.g4 b3 34.Wxb3?! Przegrywało także 34.Wa8 Gxe4 35.Gxe4 Wxa2.
34...Wxb3 35.Gxb3 Gxe4 Białe straciły piona, cpo przypieczętowuje ich klęskę.
36.Kh2 f5 37.gxf5 Gxf5 38.Kg3 f6 39.Kh4 Gg6 40.Kg4 f5+ 41.Kh4 Kf6 42.Gc2 f4 43.Gb3 Gf7 44.Gxf7 Kxf7 Powstała końcówka pionowa, wygrana dla czarnych.
45.Kg4 Kg6 Białe poddały partię, 45...Kg6 46.Kf3 Kf5 47.Ke2 Ke4 itd.
0-1

Atak Richtera-Veresowa

Tartakower, Savielly -- Thomas, George Alan
Hastings 2627 (r. 7) Hastings ENG 1927.01.04 1-0 D01i

1.d4 Sf6 2.Sc3 d5 3.Gg5 Atak Richtera-Veresowa.
3...Gf5 4.f3 Sbd7 5.Sxd5 Sxd5 6.e4 h6 7.Gh4 S7b6

8.exf5 Zbędny pośpiech miewa tragiczne skutki. Białe bez wgłębiania się w pozycję biją gońca, nie dostrzegając gróźb przeciwnika. Prawidłowe było 8.c3 Gh7 9.exd5 Hxd5 10.Gd3 Gxd3 11.Hxd3 e6 12.Se2.
8...Se3 9.Hc1 Sxf1 Eiber, Manfred -- Roeder, Frank 1/2-1/2 (51 pos.) Mittelfranken-chA, 1998 9...Sxf5 10.Gf2 Sxd4 11.c3 Sc6 12.Hc2 e6 13. Wd1 Gd6 14.Gb5 Hg5 15.Gxc6+ bxc6.
Krgovic, Veselin -- Todorovic, Goran M 1/2-1/2 (45 pos.) Belgrade Winter Open, 2008 9...Sxf5 10.Gf2 Sxd4 11.c3 Sc6 12.Hc2 e6 13.Wd1 Gd6 14.a3 Hf6 15.Gb5 Hg5.

10.Gf2 Wycofanie gońca źle wpływa na pozycję białych, lepsze 10.Se2 Sxh2 11.Wxh2 Hd5 12.Hf4 e6 13. fxe6 Hxe6 14.He4. Dobre było także 10.c3 Hd5 11.Kxf1 Hxf5 12.Se2 O-O-O 13.Kf2 g5 14.Gg3 a6 15.Hb1. W obu wypadkach gra miała wyrównany charakter.
10...Sxh2 11.Wxh2 Hd5 12.Hf4 O-O-O

13.Gg3? Lepsze 13.He5.
13...e5 14.dxe5

14...f6? Czarne tracą lwią część przewagi. Należało wybrać 14...Gc5 15.Se2 Sc4 16.Sc3 Hc6 (17.Hxc4? Gf2+ 18.Gxf2 Hxc4) z dużą przewagą.
15.Se2 fxe5 16.He4 Hd2+ 17.Kf1 Gc5 18.Ge1 Hd5 19.b4 Posunięcie 19.b3 zapewniało wyrównanie szans, np. 19...Hf7 20.c4 Whe8 21.Sg3.
19...Ge7 20.Kf2

20...Gg5?! Czarne stały lepiej po 20...Hf7 21.g4 Gg5 22.Sg3 Whe8 23.Kg1 Sc4.
21.Wh1? Dobre było 21.a4 c6 22.g4.
21...Sc4? = Wymiana hetmanów nie służy czarnym lepsze 21...Hf7 22.b5 Sc4 23.Gb4 Ge3+ 24.Kg3 Gb6.
22.Hxd5 Wxd5 23.Sc3 Wd7 24.Se4 Ge3+ 25.Ke2 Wf8 26.g4 b6 27.Gc3 Gf4 28.a4 Wfd8 29.b5 Wd5 30.Whb1

30...Sd2? Czarne grają nieracjonalnie i wpadają w kłopoty, po 30...Se3 31.a5 Sxc2 32.Wa2 Se3 33.axb6 axb6 pozycja pozostawała równa.
31.Gxd2 Gxd2?! Lepiej było bić wieżą 31...Wxd2+ 32.Sxd2 Wxd2+ 33.Kf1 Ge3.
32.Wd1 Gb4 33.Wxd5 Wxd5

34.c3? Wybór 34.Wh1 Gf8 35.g5 Wd8 36.gxh6 gxh6 37.Wg1 Ga3 38.Wg6 dawał białym realne szanse na zwycięstwo.
34...Ge7 35.Wh1

35...Wd7?? Niespodziewanie czarne wykonują przegrywający ruch, należało grać proste 35...a6 =.
36.f6 Gxf6 37.Sxf6 gxf6 38.Wxh6 Wf7 39.Ke3 f5 40.g5 Wg7 41.f4 Kd7 42.Wf6 Wh7 43.Wxf5 exf4+ 44.Kxf4 Wh4+ 45.Ke5 Wxa4 46.Kf6 Ke8 47.Kg7 Wc4 48.g6 Wxc3 49.We5+ Kd7 50.Kf6 Wf3+ 51.Wf5 Wg3 52.Wd5+ Kc8 53.g7 Czarne poddały partię, gdyż muszą oddać wieżę za dochodzącego piona.
1-0

Gambit Hetmański

Buerger, Victor -- Tartakower, Savielly
Hastings 2627 (r. 6) Hastings ENG 1927.01.03 0-1 D59c

1.Sf3 Sf6 2.d4 d5 3.c4 e6 4.Gg5 Ge7 5.Sc3 O-O 6.e3 h6 7.Gh4 b6 Gambit Hetmański System Tartakowera.
8.cxd5 Sxd5 9.Gxe7 Sxe7 10.Gd3 Gb7 11.O-O Sd7 12.Ge4 Hc8 13.Wc1 Z czasem zaczęto grać posunięcie 13.b4.
Petzold, Golo -- Dettmann, Steffen, Dr. 1/2-1/2 (35 pos.) BL2-Nord 0910, 2009 13.b4 Sf6 14.Gxb7 Hxb7 15.Wc1 Wfc8.
13...c5 14.b4 Wd8 15.Hb3 Gxe4 16.Sxe4 Hb7 17.Sd6 Hc6 18.dxc5 bxc5 19.Wfd1

19...Sd5?! Zła kolejność posunięć ściąga na czarne kłopoty, prawidłowe było 19...Hb6 20.b5 a6 21.a4 axb5 22.axb5 Sd5 =.
20.Se4? = Wyrównuje szanse. Białe grając 20.bxc5 Sxc5 21.Sxf7 Sxb3 22.Wxc6 Kxf7 23.axb3 zostawały z przewagą piona.
20...Wab8 21.Sd4 Ha8 22.Sxc5 Wxb4 23.Ha3 Sxc5 24.Wxc5 Hb7 25.Sc6 Wc8 26. Sxb4 Wxc5 27.Sxd5 Wxd5 28.Wc1 Wd2 29.h3 Kh7 30.Hb3 He4 31.Wd1 We2 32.Wc1 a5 33.Wf1 a4 34.Ha3 Białe nie powinny upierać się przy obronie piona, z góry skazanej na niepowodzenie, lepsze 34.Hb1 Hxb1 35.Wxb1 Wxa2 36.Wb7 a3 37.Wa7 gdyż w końcówce wieżowej miały więcej szans na ewentualny ratunek.
34...Hc4 35.Wc1 Hxa2 36.Hxa2 Wxa2

Powstała końcówka wieżowa, szanse stron są równe.
37.Wc7 37.g4 a3 38.Kg2 Kg6 39.Wc7 Kf6 40.Wa7.
37...Kg6 38.Wa7 f5 Niezbyt przydatne posunięcie, więcej obiecuje 38...Wa1+ 39.Kh2 a3 40.Kg3 a2 41.Kf3 h5.
39. g4 Kf6 40.Kg2 g5 41.Wh7 41.Wa5 a3 42.Kf3 fxg4+ 43.hxg4 Ke7 44.Wa6.
41...a3 42.Wxh6+ Ke5 43.gxf5 Kxf5 44.e4+ Ke5 45.Wg6 Wb2 46.Wxg5+ Kxe4 47.Wa5 a2

48.Kg3?? Momentalnie przegrywa! Białe utrzymywały równowagę grając 48.Wa3 e5 49.h4 Kf4 50.Wa4+ e4 51.h5 Wc2 (51...Kg5 52.Wa5+ Kg4) 52.h6 Wc6 53.Wxa2 Wxh6.
48...Kd3 49.h4 Kc2 50.Kg4 Kb1 51.f4 a1=H 52.Wxa1+ Kxa1 53.Kg5 Wb5+ Po 53...Wg2+ 54.Kf6 Wg4 55.f5 exf5 56.h5 f4 57.Kf5 Wh4 58.Kg5 Wxh5+ Czarne także wygrywały.
54.Kg4 Kb2 55.h5 Wf5 56.h6 Wf7 Białe poddały partię.
0-1

Obrona Sycylijska

Teller, Alfred -- Tartakower, Savielly
Hastings 2627 (r. 8) Hastings ENG 1927.01.05 0-1 B44e

1.Sf3 c5 2.d4 e6 3.c4 cxd4 4.Sxd4 Sc6 5.Sc3 Sf6 6.e4 Gb4 Obrona Sycylijska System Tajmanowa.
7.f3 d5 8.cxd5 exd5 9.Gg5 Ha5 Rousseau -- Roos, Michel 0-1 (23 pos.) FRA Ch 41st, 1966 9...O-O 10.exd5 Hxd5 11.Gxf6 gxf6 12.Sxc6 Hxc6 13. Wc1 Gf5 14.Ge2 Wad8 15.Hb3 Hc5.
10.Sxc6 bxc6 11.Gxf6 gxf6

12.exd5?? W wariancie 12.Hd4 O-O 13.a3 Gc5 14.Hxf6 białe mogły liczyć na wyrównanie.
12...Gxc3+ 13.bxc3 Hxc3+ 14.Kf2 Hc5+ 15.Ke1 O-O 16.Wc1 We8+ 17.Ge2

17...Wxe2+ Elegancki sposób na utrzymanie króla w eksponowanej pozycji.
18.Kxe2 Ga6+ 19.Kd2 Hf2+ 20.Kc3 Wb8 21.Wb1 Hc5+ 22.Kd2 Hd4+ 23.Kc2 Hc4+ 24.Kd2 Hd3+ Białe poddały partię za względu na mata: 24...Hd3+ 25.Ke1 He3+ 26.He2 Hxe2#.
0-1

Adam Umiastowski

Partie: (games)