Felietony 2020

Remisuj, jeżeli musisz

Wariant Drakona często prowadzi do walki na dwóch skrzydłach, zmuszając obie strony zarówno do szukania aktywności, jak i dbania o skuteczną obronę. W momencie, gdy grający zaczyna rozwijać inicjatywę, powstaje niebezpieczeństwo takiego zapamiętania w ataku, że może to doprowadzić do porażki.
Jak uczył arcymistrz Kotow: „...gra na wygraną remisowych pozycji, oznacza grę na przegraną...”.
Oto pouczający przykład prawdziwości tego twierdzenia (trochę naciągnięty).

Hendriks,W (2378) - Tiviakov,S (2611) [B71]
Young Masters Groningen NED (2), 20.12.1999

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.f4 Sbd7 Obrona Sycylijska, Wariant Drakona.

7.Gc4 Białe mają duży wybór planów gry w tej pozycji. Obejrzyjmy kilka przykładowych partii.

Ljubojevic,L (2590) - Miles,A (2545) [B71]
EU-chT Skara (5), 1980

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.f4 Sbd7 7.Sf3 Hc7 8.Gd3 Gg7 9.0-0 0-0 10.Kh1 a6 11.a4 b6 12.He1 Gb7 13.Hh4 e5 14.Gd2 Sc5 15.Wae1 Wae8 16.fxe5 dxe5 17.Sg5 Scd7 18.Wf3 h6 19.Sh3 Sh5 20.g4 Sf4 21.Sxf4 exf4 22.Gxf4 Se5 23.Wh3 g5 24.Gxe5 Wxe5 25.Hg3 Hc5 26.Hg1 Hb4 27.Wb1 f5 28.gxf5 Wexf5 29.He1 Hc5 30.We3 Wf2 31.Wg3 Gd4 32.Sd5 Hd6 33.Se3 Hg6 34.Sg2 Hh5 35.Hd1 Hxd1+ 36.Wxd1 Gxe4 37.h4 Ge5 38.Gxe4 Gxg3 39.Se3 Wh2+ 40.Kg1 Wxh4 41.Gd5+ Kg7 42.Kg2 Gf2 0-1

Andersson,U (2535) - Garcia,R (2420) [B93]
Skopje ol (Men) fin-A Skopje (3), 1972

1.Sf3 g6 2.e4 c5 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 d6 6.f4 Sbd7 7.Sf3 Hc7 8.Gd3 Gg7 9.0-0 0-0 10.He1 a6 11.Kh1 b5 12.e5 dxe5 13.fxe5 Sg4 14.e6 Sc5 15.Hh4 Sxd3 16.cxd3 Gxe6 17.Sg5 h5 18.Sxe6 fxe6 19.Gg5 Wxf1+ 20.Wxf1 Wf8 21.Wxf8+ Kxf8 22.Se4 Gxb2 23.Gd2 Gf6 24.Hh3 He5 25.Hg3 Hxg3 26.Sxg3 Sf2+ 27.Kg1 Sxd3 28.Kf1 Kf7 29.Se4 e5 30.g3 Sb2 31.Sc5 Sc4 32.Gc1 a5 33.Ke2 Sd6 34.Gd2 b4 35.Kd3 e4+ 36.Sxe4 Sxe4 37.Kxe4 Ke6 0-1

Song,A (1838) - Parmar,A [B71]
WYg12 Heraklio GRE (10), 12.11.2004

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.f4 Sbd7 7.Sf3 Gg7 8.Gd3 0-0 9.0-0 a6 10.Kh1 b5 11.a3 Gb7 12.He1 Wc8 13.Hh4 Wxc3 14.bxc3 Sxe4 15.Gxe4 Gxe4 16.Sg5 Sf6 17.Sxe4 Sxe4 18.Gb2 Sd2 19.Wfd1 Sc4 20.Wab1 Sxb2 21.Wxb2 Gxc3 22.Wb3 Gf6 23.Hf2 Hc7 24.Wbd3 Wc8 25.W3d2 Hc4 26.h3 Gc3 27.We2 e6 28.Wxd6 Ha4 29.He3 Hxa3 30.Wxe6 fxe6 31.Hxe6+ Kg7 32.Hxc8 Hc1+ 33.Kh2 Hxf4+ 34.g3 Hf3 35.Hd7+ Kh6 36.He7 Hf1 37.He3+ g5 38.Hb6+ Gf6 39.Wf2 1-0

Snijders,F - Tiviakov,S (2628) [B71]
6th HZ Open Vlissingen NED (1), 04.08.2002

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.f4 Sbd7 7.Gd3 Gg7 8.Sf3 0-0 9.0-0 Sc5 10.Kh1 b6 11.He2 Gb7 12.Gd2 e6 13.a4 Wc8 14.Ge1 Sh5 15.Sd2 e5 16.fxe5 dxe5 17.Gc4 Sf4 18.Hf3 Sce6 19.Sd5 Sd4 0-1

Enkin,M (2220) - Zaremba,A (2337) [B71]
30th World Open Philadelphia USA (2), 30.06.2002

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.f4 Sbd7 7.Ge2 Gg7 8.Ge3 0-0 9.0-0 a6 10.Gf3 e5 11.Sde2 exf4 12.Sxf4 Se5 13.Ge2 Gg4 14.Sfd5 Sxd5 15.Sxd5 Ge6 16.Gb6 Hd7 17.Gd4 Gxd5 18.exd5 Wac8 19.c3 f5 20.b3 Hf7 21.c4 Sd7 22.Hd2 Gxd4+ 23.Hxd4 Wfe8 24.Wae1 Hf6 25.Hxf6 Sxf6 26.Gf3 We5 27.Wxe5 dxe5 28.Wd1 e4 29.Ge2 a5 30.d6 Kf7 31.a3 Ke6 32.b4 axb4 33.axb4 b6 34.g4 Sd7 35.gxf5+ gxf5 36.Gf1 Se5 37.Wd5 e3 38.Wb5 Wg8+ 39.Kh1 Sf3 0-1

Arosemena,J (2092) - Goh Weiming (2437) [B71]
40th Olympiad Open Istanbul TUR (4.46), 31.08.2012

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.f4 Sbd7 7.Ge2 Gg7 8.0-0 a6 9.Ge3 0-0 10.Gf3 e5 11.Sde2 Hc7 12.f5 b5 13.g4 b4 14.Sd5 Sxd5 15.exd5 e4 16.Gxe4 We8 17.Sg3 Sf6 18.Hf3 Sxe4 19.Sxe4 He7 20.fxg6 hxg6 21.Wae1 Hxe4 22.Hxf7+ Kh7 23.Wf3 Hxg4+ 24.Wg3 Wxe3 25.Wexe3 Hd1+ 26.Hf1 Hxd5 27.Hd3 Hxd3 28.Wxd3 Gf5 29.Wd2 Gxb2 30.We3 Ge5 0-1

Ristic,V - Ristic,N (2415) [B70]
JUG-chT Cetinje Cetinje (2), 1990

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.f4 Sbd7 7.Ge2 Gg7 8.Ge3 0-0 9.0-0 a6 10.Gf3 e5 11.Sb3 exf4 12.Gxf4 Se5 13.He2 Ge6 14.Sd5 Sxd5 15.exd5 Gd7 16.Wfe1 Wc8 17.c3 Gb5 18.Hd2 Sd3 19.Wed1 Sxf4 20.Hxf4 Ge5 21.Hd2 Ga4 22.Hf2 b5 23.Wac1 Hg5 24.Wc2 Wfe8 25.We2 b4 26.cxb4 Wc4 27.g3 Wxb4 28.Wc2 Gxb3 29.axb3 Wxb3 30.Gg2 h5 31.Wc7 Wf8 32.Wd2 Wb4 33.Gf3 h4 34.Hg2 hxg3 35.hxg3 Wb3 36.Wdc2 He3+ 37.Wf2 Gd4 0-1

Smeets,J (2643) - Sebenik,M (2511) [B71]
Biel MTO 2013 Biel SUI (8.6), 30.07.2013

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.f4 Sbd7 7.Hf3 Gg7 8.Ge3 a6 9.0-0-0 e5 10.Sb3 Hc7 11.g4 exf4 12.Gxf4 Se5 13.Gxe5 dxe5 14.g5 Sh5 15.Sd5 Hb8 16.Sb6 0-0 17.Gh3 Gxh3 18.Hxh3 Sf4 19.He3 Ha7 20.Wd7 a5 21.a4 Wad8 22.Whd1 Wxd7 23.Wxd7 Se6 24.Wd6 We8 25.h4 Gf8 26.Wd3 h6 27.Sd5 Hxe3+ 28.Wxe3 Wa8 29.Wg3 hxg5 30.hxg5 Sxg5 31.Sd2 Gh6 32.Kd1 Wd8 33.c4 Se6 34.Wb3 Gxd2 35.Kxd2 Sc5 36.Wb5 Sxe4+ 37.Kd3 Sd6 38.Wxa5 Kg7 39.c5 Se8 40.Ke4 Sf6+ 41.Sxf6 Kxf6 42.Wb5 Wd4+ 43.Ke3 Wd7 44.Wb6+ Kg5 45.b4 f5 46.a5 e4 47.Wd6 We7 48.b5 f4+ 49.Ke2 e3 50.Wd1 We5 51.a6 bxa6 52.c6 axb5 53.c7 f3+ 54.Kxf3 e2 55.Wg1+ Kf6 56.c8H e1H 1-0

Zsiltzova Lisenko,L (2294) - Shumilov,I (2208) [B71]
ch-Kyiv Men Kyiv UKR (5), 25.01.2008

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.f4 Sbd7 7.e5 dxe5 8.fxe5 Sxe5 9.Gf4 Sfd7 10.Gb5 Gg7 11.He2 0-0 12.0-0-0 a6 13.Ga4 b5 14.Gb3 e6 15.Kb1 Hb6 16.h4 h5 17.Gg5 Sc5 18.Se4 Sxe4 19.Hxe4 Gb7 20.Hf4 Sg4 21.Ge7 e5 22.Hf1 exd4 23.Gxf8 Wxf8 24.He2 Hc5 25.Whf1 Gd5 26.Wf4 Gxb3 27.axb3 He5 28.We4 Hc5 29.Wf1 a5 30.We8 Se5 31.Wxf8+ Kxf8 32.He4 Kg8 33.Wf4 Hc7 34.g3 Sc6 35.He8+ Gf8 36.Wf6 Sb4 37.c3 dxc3 38.bxc3 Sd5 39.Wc6 He7 40.Hxe7 Gxe7 41.c4 bxc4 42.bxc4 Sb4 43.Wc8+ Kg7 44.Wa8 Gd6 45.Wxa5 Gxg3 46.c5 Sd5 47.c6 Sc7 48.Wa4 f6 49.Wd4 g5 50.hxg5 fxg5 51.Kc2 h4 52.Kd3 Kf6 53.Ke2 Ge5 54.Wd7 g4 55.Wh7 h3 56.Kf1 h2 57.Kg2 g3 58.Kh1 Ke6 59.Kg2 Kd6 60.Wh6+ Kd5 61.Wh5 Sb5 62.Kh1 Sa7 63.c7 Ke6 64.Wh7 Gd6 65.Kg2 Kd5 66.Wg7 Kc6 67.Kh1 Gxc7 68.Kg2 Sb5 69.Kh1 Kd5 70.Kg2 Ge5 71.Wg8 Sd4 72.Kh1 Ke4 73.Wg5 Gf4 74.Wg8 Sf5 75.Kg2 Se3+ 76.Kh1 Sd1 77.We8+ Ge5 0-1

7... Gg7 8.Sf3 Skorzystamy z okazji, żeby pokazać partię Miguela (Mieczysława, Mendela) Najdorfa:

Rossetto,H - Najdorf,M [B71]
ARG-ch Mar del Plata (4), 1968

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.f4 Sbd7 7.Gc4 Gg7 8.Ge3 0-0 9.h3 a6 10.a4 Hc7 11.Ge2 b6 12.Gf3 e5 13.Sde2 Gb7 14.0-0 Wfe8 15.Sg3 exf4 16.Gxf4 Se5 17.Ge2 h5 18.Gg5 Sh7 19.Ge3 h4 20.Sh1 Sc4 21.Gxc4 Hxc4 22.Hd3 He6 23.Wae1 Gxe4 24.Sxe4 Hxe4 25.Hxe4 Wxe4 26.Gxb6 Wxe1 27.Wxe1 Gxb2 28.Sf2 Wc8 29.Sd3 Gg7 30.We2 Sf6 31.Gf2 Wc4 32.a5 g5 33.Ge3 Se4 34.Sf2 Gc3 35.Sxe4 Wxe4 36.Kf2 f6 37.Gb6 Wxe2+ 38.Kxe2 Kf7 39.Kd3 Ge1 40.c4 Ke6 41.Ke4 Gb4 42.Kd4 Ga3 43.Gc7 f5 44.Gb6 Gb2+ 45.Kd3 Gf6 46.Gf2 Gd8 47.Ge1 Kd7 48.Kd4 Kc6 49.Kd3 d5 50.Gb4 dxc4+ 51.Kxc4 f4 52.Kd3 g4 53.Ke2 f3+ 54.gxf3 gxh3 55.Kf1 Kb5 56.Ge1 Gxa5 57.Gxh4 Gb6 0-1

8... 0-0

Miesiąc później Rosjanin grał inaczej:

Hendriks,W (2373) - Tiviakov,S (2567) [B71]
Corus B Wijk aan Zee NED (6), 24.01.2000

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.f4 Sbd7 7.Gc4 Gg7 8.Sf3 Sb6 9.Gb3 0-0 10.Ge3 Ge6 11.Hd3 Wc8 12.0-0-0 Sg4 13.Sg5 Gxb3 14.axb3 Sxe3 15.Hxe3 Hc7 16.Wd3 a5 17.h4 h6 18.h5 hxg5 19.hxg6 fxg6 20.Hh3 Wxf4 21.He6+ Kf8 22.Hxg6 Hc5 23.Wg3 Wf6 24.Hh5 He5 25.Wg4 Wc5 0-1

9.e5 dxe5 10.fxe5 Sg4 11.e6 Hb6 12.He2 Sde5 13.exf7+ Kh8

14.Gb3 Sxf7 15.Gd2 a5 16.0-0-0 a4 17.Gxf7 Wxf7 18.h3 a3 19.b3 Sh6 20.Hb5 Wa6 21.Sg5 Wf8 22.Hxb6 Wxb6 23.Sd5

23... Wxb3! 24.Wdf1 Wb5 25.Wxf8+ Gxf8 26.Sc7 Wb6 27.We1 Sf5 28.g4 Sg7

29.Sf7+ Białe mogą zremisować wiecznym szachem, ale próbują ugrać więcej.
Można się zgodzić z taką decyzją.
29... Kg8 30.Sh6+ Kh8 31.Gc3 Białe mogą zremisować wiecznym szachem, ale próbują uzyskać więcej. Rzeczywiście białe mogą jeszcze bezpiecznie szukać wygranej w tej pozycji.
31...Wc6 32.Sf7+ Kg8 33.Sh6+ Kh8

34.Wf1 Białe mogą zremisować wiecznym szachem, ale próbują ugrać więcej... Odpowiedź rosyjskiego arcymistrza chyba zaskoczyła przeciwnika, ale białe w dalszym ciągu mają możliwość wymuszenia podziału punktu.
34...Gf5! 35.gxf5 Wxc3 36.Sf7+ Kg8 37.Sh6+ Kh8

38.fxg6? Białe mogą zremisować wiecznym szachem, ale próbują ugrać więcej…
Niestety, pozycja już się zmieniła i czarne mają zaskakującą możliwość obrony. Obiektywnie pozycja białych jest trochę lepsza, gdy wykonane zostaną najsilniejsze posunięcia. Trzeba je jeszcze znaleźć, a białe były prawdopodobnie w niedoczasie.
38...Sf5!? 39.Sd5?? Teraz zarówno 39. Sxf5, jak i 39. Sf7! prowadziło do pozycji z dużym prawdopodobieństwem remisu. Próba grania na siłę na wygraną skończy się przykrą porażką. Kilka przykładowych wariantów:
39.Sf7+ Kg8 40.gxh7+ Kxh7 41.Sd5 Se3 42.Sxc3 Sxf1 końcówka lekkofigurowa ma wyrównany charakter.
39.Sxf5 Wxc7 40.gxh7 b5 41.Kd1 Kxh7 z równymi szansami.
39... Gxh6+ 40.Kb1 Wxh3 0-1

Paweł Z. Kruza i Adam W. Umiastowski