Felietony 2019

Nagroda marszałka

Grana na mistrzostwach Polski w 1927 roku partia została uhonorowana nagrodą za piękność, ufundowaną przez samego marszałka Piłsudskiego. Nagroda za zwycięstwo w turnieju była znacznie niższa. Były to drugie w historii mistrzostwa kraju, Kazimierz Makarczyk zdobył brązowy medal.
Białe odwaznie poświęciły gońca na h7 wywołując komplikacje, które okazały się zbyt trudne dla strony broniącej. Ładny finisz został doceniony przez kibiców.

Makarczyk,K - Kohn,S [D05]
POL-ch Lodz, 1927

1.d4 c6 2.e4 d5 3.exd5 cxd5 4.Gd3 Sc6 5.c3 Pozycja wariantu wymiennego Obrony Caro-Kann.
5...e6 6.Sf3 Hc7 7.0-0 Gd6 8.We1 Sf6 9.Sbd2 0-0 10.He2 b6 11.Se5 Gxe5 Trudno pochwalić tę decyzję. Wymiana gońca na skoczka nie ma uzasadnienia pozycyjnego. Czarne grając przykładowo 11...Gb7 12.a4 h6 13.h3 Sa5 14.Sg4 Sxg4 15.Hxg4 Wac8 miały krzepką pozycję 16.Hh5 Wfe8 17.Sf3 Sb3! 18.Wb1 Sxc1 19.Wbxc1 Gc6 z równymi szansami.
12.dxe5 Sd7 13.Sf3 We8

14.Gxh7+! Poświęcenie gońca jest efektowne, ale przewagi nie daje. Białe mogły wygrać metodą narastającego ataku, wywierając nacisk na pozycję roszady: 14.Sg5 h6 15.Gh7+ Kf8 16.Sf3 a5 17.Sd4 a4 18.Hh5 Sdxe5 19.Gf4 f6 20.Sxc6 Hxc6 21.Gxe5 fxe5 22.Hf3+ Ke7 23.Hg3 g5 24.Hxe5 Hd6 25.Hg7+ Kd8 26.Hxh6 z przewagą materialną i pozycyjną.
14...Kxh7 15.Sg5+ Kg8 16.Hh5 Sf8 Nie można bić piona 16...Sdxe5? 17.Gf4 ( jeszcze silniejsze 17.b3 Sg6 18.Hh7+ Kf8 19.h4 b5 20.h5 Sge5 21.Ga3+) 17...Ga6 18.Gxe5 Sxe5 19.Wxe5 Hxe5 20.Hxf7+ Kh8 21.Hxe8+! Wxe8 22.Sf7+ Kg8 23.Sxe5 białe zostały z przewagą piona.
17.Gf4? Równą grę dawało 17.We3 Sxe5 18.Wxe5 He7 19.We3 e5 20.f4 e4.
17...Sg6 Czarne powinny rozwinąć inicjatywę, gdy król jest bezpieczny 17...d4! 18.cxd4 Sxd4 19.Wac1 He7 20.Se4 Gb7.
18.Gg3! Sce7 19.h4! Sf5? Gra była wyrównana po 19...Kf8 20.Sh7+ Kg8 21.Sf6+ gxf6 22.exf6 Hc4 23.fxe7 Wxe7 24.Hg5 e5 25.h5 Hg4 26.Hxg4 Gxg4 27.hxg6 f6.
20.Hh7+ Rozpoczyna się najładniejsza część partii, osaczanie króla.
20...Kf8 21.h5 Sge7 Lepsze 21...Hd8 22.Sxf7 Kxf7 23.hxg6+ Kf8 24.f4 Hc7 25.Gf2 Se7 26.Wad1 Sxg6 27.Hxg6 Hf7 i przewagę piona łagodzi obecność różnopolowych gońców.

22.h6 Białe wygrywały figurę 22.Gh4 Sxh4 23.h6 Sef5 24.hxg7+ Sxg7 25.Hxh4 Sf5 26.Hh7 Ke7 27.c4 d4 28.g4 i skoczek nie ma gdzie odejść.
22...Sxh6 Albo 22...gxh6 23.Hxf7 mat.
23.Hh8+ Seg8

24.Gh4! Ke7 W przypadku 24...We7 białe grają 25.Sh7+ Ke8 26.c4! Gb7 27.Hxg7 d4 28.Wed1 Hc6 29.Gxe7 i jeśli 29...Hxg2+ 30.Hxg2 Gxg2 31.Kxg2 Sxe7, to następuje 32.Wxd4 z przewagą jakości i piona.
25.Se4+ Kd7?? Czarne tracą głowę i natychmiast przegrywają, po 25...Kf8 26.Sg5 Ke7 27.Se4+ Kf8 28.Sg5 Ke7 pozycja była równa.
26.Sd6 Ga6 Być może należało spróbować 26...f6 27.Wac1 We7 28.c4 d4 29.Sb5 Hc5 30.Sxd4 Ke8 z niejasną pozycją.
Słabą obronę dawało 26...Wf8? 27.Hxg7 Gb7 28.Gg5 Sf5 29.Sxf5 exf5 30.e6+ Kc6 31.e7 Wfe8 32.Hxf7+-.
27.Hxg7! Kc6

28.c4! dxc4 Praktyczne szanse dawało 28...Gxc4 29.b3 Sf5 30.Sxf5 exf5 31.bxc4 dxc4 32.Wad1 We6, gdyż realizacja przewagi nie była prosta.
29.Hg3 Hd7 30.Ha3 Gc8 Osłanianie króla gońcem prowadzi do forsownego mata: 30...Gb5 31.Hf3+ Kc5 ( 31...Kc7 32.Hb7 mat) 32.b4+ Kxb4 33.Web1+ Ka5 34.a4 Gc6 35.Hc3+ Ka6 36.Hxc4+ b5 37.axb5+ Kb6 38.bxc6+ Kc7 39.Wb7 mat, podobnie jest po biciu w przelocie 32... cxb3 33.Hc3+ Kd5 34.Wad1+ Gd3 35.Wxd3 mat.
31.Hf3+ Kc5 32.He3+ Matowało 2.b4+ Kxb4 33.Wab1+ Kc5 34.Wec1 Ha4 35.Hd3 Kc6 36.Wxc4+ Hxc4 37.Hxc4+ Kd7 38.Wc1 Sf6 39.Hc7 mat.
32...Kc6 Wyjście na d5 prowadzi do mata: 32...Kd5 33.He4+ Kc5 34.Hxc4 mat.
33.He4+ Kc7! Na 33...Kc5 następuje 34.Hxc4 mat.
34.Hxa8 Sf5 35.Hxa7+ Najszybciej wygrywało 35.Wad1 a6 36.Sxe8+ Hxe8 37.Gd8+ Hxd8 38.Ha7+ Gb7 39.Wxd8 Kxd8 40.Hxb7.
35...Kc6 36.Ha4+ Kc7 37.Sxe8+

1-0

Paweł Z. Kruza i Adam Umiastowski