Felietony 2021

Wiktor Korcznoj (52)

W czerwcu 2016 roku zmarł słynny szachista Wiktor Korcznoj (ur. 23.03.1931 zm. 6.06.2016).
W 1959 roku Korcznoj wygrał turniej międzynarodowy w Krakowie, w sumie należał do czołówki światowej ponad 30 lat. Będziemy regularnie przytaczać charakterystyczne dla Korcznoja partie, rozpoczynając od lat młodzieńczych.
Publikacje na temat Wiktora Korcznoja w Szachowej Vistuli.

Wiktor Korcznoj Zbiór artykułów

Zwycięstwo w meczu z Tigranem Petrosjanem w Odessie dało Korcznojowi awans do meczu finałowego. W finale spotkał młodego pretendenta Anatolija Karpowa, który na przełomie kwietnia i maja pokonał w meczu rozegranym w Leningradzie byłego mistrza świata Borysa Spasskiego wynikiem 7-4.

Mecz w Moskwie rozpoczął się niekorzystnie dla Korcznoja. Zwolennicy Karpowa, aktualnego faworyta władz, urządzali przed rozpoczęciem gry "kocią" muzykę. Wznosili, zgodnie z relacjami naocznych świadków, okrzyki nienawiści wobec Korcznoja.

Władze sportowe, będące wciąż w szoku po utracie przez Borysa Spasskiego w 1972 roku tytułu mistrza świata, postanowiły z całą energią forować Anatolija Karpowa. Tytuł mistrzowski pozostawał do wyłącznej dyspozycji radzieckich szachistów od 1948 roku, wywalczony przez Michaiła Botwinnika. Pojawienie się niezwykle utalentowanego Roberta Fischera, zagroziło tej dominacji. Do zadania odzyskania tytułu wyznaczono Anatolija Karpowa.

Atmosfera meczu przytłoczyła Korcznoja, przegrał partię drugą i szóstą, po serii dziesięciu remisów także partię siedemnastą. W tym momencie nastąpiło odrodzenie morale i Korcznoj wziął się ostro do pracy. Wygranie dziewiętnastej i dwudziestej pierwszej partii zniwelowało nieco przewagę Karpowa. W kolejnych trzech partiach padły remisy i Karpow wygrał mecz wynikiem 12,5 pkt. - 11,5 pk. na dystansie 24 partii.

Mecz Pretendentów finał
Moscow URS, 16.09 - 22.11.1974.

M.	Nazwisko, Imię	FIDE	Lat	Fed.	Pkt.	1	2	3	4	5	6	7	8	9	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	0	1	2	3	4
1:	Karpov, Anatoly	2700	22	URS	12.5	=	1	=	=	=	1	=	=	=	=	=	=	=	=	=	=	1	=	0	=	0	=	=	=
2:	Korchnoi, Viktor	2670	42	URS	11.5	=	0	=	=	=	0	=	=	=	=	=	=	=	=	=	=	0	=	1	=	1	=	=	=

24 partie: +4 -1 =19

Partie komentowane

Wiktor Korcznoj - Anatolij Karpow (19) | Wiktor Korcznoj - Anatolij Karpow (21) |

Debiut Trompowskiego

Korchnoi, Viktor -- Karpov, Anatoly
Candidates final (Round 19) Moscow RUS 1974 1-0 A46z

1.d4 Sf6 2.Gg5 Debiut Trompowskiego.
2...e6 3.e4 h6 4.Gxf6 Hxf6 5.Sf3 d6 6.Sc3 g6 7.Hd2 He7 7...Gg7 8.O-O-O.
8.O-O-O a6 9.h4 Gg7 10.g3 b5 11.Gh3

11...b4 Czarne ruszają do szturmu, jednak wypadało przygotować się grając 11...O-O 12.Sh2 b4 13.Se2 a5 14.h5 g5 15.f4 Sd7 16.Sg4 Gb7 i czarne miały przewagę.
12.Sd5! exd5 13.Gxc8 O-O 14.Gb7 Wa7 15.Gxd5 c6 16.Gb3 Hxe4 17.Hd3 Hxd3 18. Wxd3 Sd7 Po wymianach szanse są równe, rozpoczyna się manewrowanie w oczekiwaniu na błąd przeciwnika.
19.We1 Sb6 20.a4 bxa3 21.bxa3 a5 22.Wde3 Gf6 23.a4 c5 Obiektywnie rzecz biorąc wymiany pionów nie dają korzyści, uproszczenia przybliżają remisowe rozstrzygnięcie.
24.dxc5 dxc5 25.Sd2 Kg7 26.Wf3 Wc7 27.Sc4 Sxc4 28.Gxc4 Wd8 29.c3 Wcd7 30.Kc2 Wd2+ 31.Kb3 Wd1 32.Wxd1 Wxd1 33.Gb5 Wd5 34.We3 We5 35.Wd3 We2 36.Wf3 We5 37.Kc4

37...Wf5?! Wariant na "przetrwanie" 37...h5 38.Wd3 We6 39.Gd7 Wb6 40.Kxc5 Wb3 41.Kc4 Wa3.
38.Wd3 Wxf2 Drugi wariant 38...Ge7 39.Wd7 Gf6 40.Wd2 We5 41.Gc6 We1 42.Wc2 Wb1 43.Kxc5 prowadził do straty piona.
39.Kxc5 Ge5 Szanse wyrównywały się po 39...g5 40.Kb6 gxh4 41.gxh4 Gxh4 42.Kxa5 h5.
40.Kb6 Wg2 41.c4 Wxg3

42.Wd7? Białe miały duże szanse na osiągnięcie wygranej w końcówce gońcowej, mimo gońców różnopolowych. Po 42.Wxg3 Gxg3 43.Kxa5 Gf2 (43...Gxh4 44.c5 Kf8 45.Ka6 Gd8 46.Gc6 Gc7 47.Kb5 Ke7 48.a5 Gb8 49.Kb6 z następnym Kb7 i promocją piona "a") 44.Gd7 Kf6 45.Kb5 Ke7 46.Kc6 Ge1 47.Gh3 Kd8 48.c5.
42...g5 43.hxg5 hxg5 44.c5 Wc3 45.c6 g4 46.c7 g3 47.Gc6 Gxc7+ 48.Wxc7 Kh6 49.Wc8 Wieża z pola g8 będzie mogła powstrzymać wolnego piona. W przypadku wyboru drugiej możliwości 49.Gg2 Wb3+ 50.Kxa5 f5 51.Wb7 Wd3 52.Wb8 Kg5 53.Gc6 f4 54.Wg8+ Kh4 55.Wf8 Kg4 56.Kb4 f3 57.a5 g2 58.a6 końcówka pozostawała remisowa.
49...f5 50.Wf8

51...Wxc6+? Przegrywająca ofiara jakości. Czarne postanowiły uprościć pozycję, jednak sprowadziły grę do wyścigu pionów, który jest wygrany dla białych.
Remis był łatwo osiągany w wariancie 50...Kg5 51.Wg8+ Kh4 52.Gd7 Wc4 53.Kxa5 Wc7 54.Gb5 f4 55.Kb6 We7 56.Wf8 g2 57.Wxf4+ Kg3 58.Wf1 gxf1=H 59.Gxf1.
51.Kxc6 Kg5 52.Wg8+ Kf4 53.Kb5 Kf3 54.Kxa5 Białe także mają wolnego piona, wszystko zależy od dokładności obliczeń. 54...f4 55.Kb4 Kg2 56.a5 f3 57.a6 f2 58.a7 f1=H 59.a8=H+ Hf3 60.Ha2+ Hf2 61.Hd5+

61...Hf3?? Czarne mają przegraną pozycję, jednak wciąż mogą szukać szans praktycznych. Więcej możliwości komplikowania walki dawało 61...Kg1 62.Hd1+ Kg2 63.Hg4 Hb6+ 64.Kc4 Hc6+ 65.Kd4 Hf3 66.Hh4 Hf2+ ( 66.Hxf3+? Kxf3 remis ) 67.Ke5 Hb2+ 68.Kf5 68...Hc2+ 69.Kg5

Diagram analityczny. Król powinien ukryć się na h7 przed szachami.

Ze względu na odsłoniętą pozycję króla seria szachów może być bardzo długa, ale warto dla zdobycia doświadczenia obejrzeć ją przynajmniej raz:
69...Hd2+ 70.Kh5 Hd5+ 71.Wg5 Hf7+ 72.Wg6 Hd5+ 73.Kh6 Hd2+ 74.Wg5 Hd6+ 75.Kh5 Hd3 76.Wg7 Hd5+ 77.Kh6 Hd2+ 78.Kh7 Hc2+ 79.Wg6 Hc7+ 80.Kh6 Hc1+ 81.Kh5 Hd1+ 82.Hg4 Hd5+ 83.Kh6 He5 84.Kh7 He7+ 85.Wg7 (szachowanie skończyło się) 85...He3 86.Wd7 Kh2 87.Hh4+ Kg2 88.Wd4 He5 89.Hg4 He7+ 90.Kg6 He8+ 91.Kf5 Hc8+ 92.Kf4 Hc1+ 93.Ke4 Hc2+ 94.Ke3 Hf2+ 95.Kd3 Hf1+ 96.Kc2 Hf2+ 97.Wd2 Kh1 98.Hd1+ z wygraną.
62.Hd2+? Niedokładność, szybko wygrywało 62.He5 Kf2 63.Hc5+ Kg2 64.Wd8 Kh3 65.He5 Hb7+ 66.Kc3 Hc6+ 67.Kd2 Hg2+ 68.He2 Hxe2+ 69.Kxe2 i czarny pion ginie.
62...Hf2?? Czarne komplikując grę przedłużały obronę: 62...Kf1 63.Hc1+ Kg2 64.Hc4 He3 65.Hg4 Hb6+ i wprawdzie pozycja jest wygrana dla białych, ale jeszcze muszą wykonać wiele dobrych posunięć.
63.Kc3 Kg1 64.Hd1+ Kg2 65.Hd3 Najszybciej wygrywało 65.Hd5+ Kg1 66.We8 Hf6+ 67.Kc2 g2 68.Hd1+ Kh2 69.Hh5+ Kg1 70.We1+ Kf2 71.He2+ Kg3 72.He3+ itd.
65...Hc5+ 66.Kb3 Hb6+ Po 66...Hf2 67.Wc8 Hf7+ 68.Kc2 pozycja jest wygrana dla białych.
67.Kc2 Hc6+ 68.Kd2 Hh6+ 69.He3 Hh4 70.Wb8 Hf6 71.Wb6 Hf5 72.Wb2 Kh2 73. Hh6+ Kg1 74.Hb6+ Kh2 75.Hb8 Kh3 76.Hh8+ Kg4 77.Wb4+ Kf3 78.Hh1+ Kf2 79.Wb2 Czarne poddały partię, po 79.Wb2 g2 (79...Hf6 80.Kc1+ Ke3 81.He1+ Kf4 82.Wb4+) 80.He1+ Kf3 81.Wb3+ Kg4 82.Hg3+ Kh5 83.Hh2+ Kg5 84.Hxg2+ ginął pion.
1-0

Obrona Hetmańsko-Indyjska

Korchnoi, Viktor -- Karpov, Anatoly
Candidates final (Round 21) Moscow RUS 1974 1-0 E17e

1.d4 Sf6 2.Sf3 e6 3.g3 b6 4.Gg2 Gb7 5.c4 Ge7 6.Sc3 O-O Obrona Hetmańsko-Indyjska.
7.Hc2 c5 8.d5 exd5 9.Sg5 Sc6 Dobrym rozwiązaniem jest wystawienie skoczka na pole a6:
Dlugy, Maxim -- Kramnik, Vladimir 0-1 (38 pos.) Internet Chess Club m2 g/5', 1999 9...Sa6 10.cxd5 h6 11.h4 d6 12.Sce4 g6 13.Sh3 Sb4 14.Hd2 Sxe4 15. Gxe4 We8.
10.Sxd5 g6 11.Hd2 Sxd5 Godne uwagi jest 11...Ga6:
Beliavsky, Alexander G -- Banikas, Hristos 1/2-1/2 (42 pos.) EU-chT 20th, 2015 11...Ga6 12.b3 Sxd5 13.Gxd5 Gxg5 14.Hxg5 Sb4 15.Gxa8 Sc2+ 16.Kd1 Hxa8 17.Kxc2 Hxh1 18.He7 Ha8 19.Gh6 We8 20.Hf6 He4+.
12.Gxd5

12...Wb8? Lepsze 12...Gxg5 13.Hxg5 z równymi szansami.
Tkachiev, Vladislav -- Fontaine, Robert 1/2-1/2 (47 pos.) FRA-ch 81st, 2006} 12...Gxg5 13.Hxg5 We8 14.h4 We5 15.Hxd8+ Wxd8.
13.Sxh7

13...We8?? Więcej szans dawało 13...Sd4 14.Sxf8 Gxf8 15.O-O Gg7 16.Hd1 Gxd5 17.cxd5 He8 18.e3 Sf5.
14.Hh6 Lepsze 14.Hf4 Se5 15.Hxe5 Kxh7 16.Gxb7 Wxb7 17.Hd5.
14...Se5 15.Sg5 Gxg5 16.Gxg5 Hxg5 17.Hxg5 Gxd5 18.O-O Gxc4? Czarne mają przegrana pozycję, nieco trudności mogło sprawić przeciwnikowi 18...Gf3 19.b3 We6.
19.f4 Czarne poddały partię. Po 19.f4 f6 20.Hh4 Sf7 21.f5! atakowany był pion g6 i goniec na c4. Przegrywało także 19...Gxe2 20.fxe5 Gxf1 21.Wxf1 We6 22.h4 a5 23.h5 Wbe8 24.Kg2 a4 25.hxg6 Wxg6 26.Hf4 Wf8 27.Wh1 Kg7 28.e6 fxe6 29.Hh4 Kf7 30.Hh7+ Wg7 31.Wf1+ Ke8 32.Hxg7.
1-0

Adam Umiastowski

Partie: (games)