Felietony 2020

Wiktor Korcznoj (45)

W czerwcu 2016 roku zmarł słynny szachista Wiktor Korcznoj (ur. 23.03.1931 zm. 6.06.2016).
W 1959 roku Korcznoj wygrał turniej międzynarodowy w Krakowie, w sumie należał do czołówki światowej ponad 30 lat. Będziemy regularnie przytaczać charakterystyczne dla Korcznoja partie, rozpoczynając od lat młodzieńczych.
Publikacje na temat Wiktora Korcznoja w Szachowej Vistuli.

Wiktor Korcznoj Zbiór artykułów

Rok 1972 był rokiem olimpijskim, zmagania na rozegranej w Skopje w Jugosławii XX Olimpiadzie Szachowej toczyły się w dniach 18.09. - 13.10.1972r. W reprezentacji ZSSR grali 1. Tigran Petrosjan z wynikiem 10,5 z 16 partii, 2. Wiktor Korcznoj 11 pkt. z 15 partii, 3. Wasyli Smysłow 11 pkt. z 14 partii, 4. Michaił Tal 14 pkt. z 16 partii, I rezerwowy Anatolij Karpow 13 pkt. z 15 partii, II rezerwowy Władimir Sawon 4,5 pkt. z 8 partii.
Korcznoj wygrał rywalizacje na 2. szachownicy, walnie przyczyniając się do zwycięstwa drużyny.

20. Olimpiada Szachowa Skopje 1972

Skopje, 1972

Nazwisko, Imię	1	2	3	4	5 bye	6	7	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15
Korcznoj Wiktor	1		1				1	1	0	1/2		1	1		1/2		1/2	1	1/2		1/2	1/2
	BEL	DEN	CUB	LUX		DOM	FIN	HUN	GER	NED	BUL	GDR	POL	SWE	SUI	CSR	DEN	YUG	USA	ESP	ARG	ROM

Partie komentowane

Van Seters - Wiktor Korcznoj | Garcia Martinez - Wiktor Korcznoj Georgi Tringow - Wiktor Korcznoj | Wolfgang Uhlmann - Wiktor Korcznoj | Wiktor Korcznoj - Ole Jakobsen | Wiktor Korcznoj - Victor Ciocaltea |

Partia grana w pierwszej rundzie grupy eliminacyjnej.

Van Seters, Frits -- Korchnoi, Viktor (2640)
Skopje ol (Men) qual-A (Round 1) Skopje 1972.09.19 0-1 C19q

1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 Gb4 4.e5 c5 5.a3 Gxc3+ 6.bxc3 Se7 7.Sf3 Gd7 8.a4 Ha5 9.Gd2 Sbc6 Obrona Francuska system Winawera.
10.Ge2 c4 11.O-O f6 12.We1 O-O 13.exf6 Wxf6 14.Gg5 Wf7 15.Hd2 Waf8 16.Gh4 Sf5 17.Gg3 h6 18.Wad1 Hd8 19.Wb1 Gc8 20.Hc1 g5 21.Se5 Sxg3 22.fxg3 Sxe5 23.dxe5 Ha5 24.He3 b6 25.Gh5 Wf2

26.Wf1 Obrona piona c2 była bardziej skuteczna np. 26.Wb2 Hc5 27.Hxc5 bxc5 28.Wd1 W2f5 29.Wb5 Wxe5 30.Wxc5 Gd7 31.Wa5 Wa8 32.Wa6 itd.
26...Wxf1+ 27.Wxf1 Hc5 Większa skuteczność miało 27...Wxf1+ 28.Kxf1 Hxa4 29.Hf3 Hd7.
28.Hxc5 Białe powinny wybrać 28.Hd4 Gd7 29.Wa1 Wf5 30.a5! Kf8 31.axb6 axb6 32.Hxc5+ bxc5 33.We1 z wyrównanymi szansami.
28...Wxf1+ 29.Kxf1 bxc5

Końcówka gońcowa daje czarnym więcej szans ze względu na możliwość dokonania przełomu w centrum i słabość białego piona na kolumnie a.
30.a5 Gd7 31.Ke2 Kf8 32.h4 Ge8 33.Gg4 Ke7 34.hxg5 hxg5 35.Kd2 Kd7 36.Kc1 Gf7 37.Kb2 Kc6 38.Ka3 Kb5 39.Kb2 Kxa5 40.Ka3 Kb5 41.Kb2 a5 0-1 Białe poddały partię, po 41...a5 42.Gf3 d4 43.Ge4 Gh5 44.Gh7 Ge2 45.Gg8 Gg4 46.Gh7 Gf5 czarne zapewniały sobie możliwość przełomu pionowego 47.Gg8 a4 48.Gf7 d3! 49.Ge8+ Ka5 50.cxd3 cxd3, po czym 51.Ka3 (51.Gc6 Gg4 52.Ka3 d2 53. Gxa4 d1=H 54.Gxd1 Gxd1) 51...d2 52.Gxa4 Gg4 53.Gc2 d1=H 54.Gxd1 Gxd1 końcówka była łatwo wygrana dla czarnych.

Partia grana w grupie eliminacyjnej A w rundzie trzeciej.

Garcia Martinez, Silvino (2335) -- Korchnoi, Viktor (2640)
Skopje ol (Men) qual-A (Round 3) Skopje 1972.09.21 0-1 C05g

1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sd2 Sf6 4.e5 Sfd7 5.f4 c5 6.c3 Sc6 7.Sdf3 Obrona Francuska Wariant Zamknięty.
7...Ha5 8.Se2 b5 9.Gd2 b4 10.g4 Plan z g4 jest ryzykowny, gdyż może osłabić pozycję własnego króla. W praktyce większą uwagą obdarzano 10.cxb4:
Matanovic, Aleksandar -- Portisch, Lajos 1/2-1/2 (40 pos.) Vidmar Memorial, 1973} 10.cxb4 Sxb4 11.Sc3 c4 12.a3 Sc6 13.b3 cxb3 14. Hxb3 Wb8 15.Hc2 Hb6 16.Wb1 Sxd4 17.Sxd4 Hxd4 18.Wxb8 Sxb8 19.Sxd5 Hc5 20.Gb5+ Gd7.
Ghinda, Mihail-Viorel -- Salazar Jacob, Hernan 1/2-1/2 Dubai ol (Men), 1986} 10.cxb4 Sxb4 11.Sc3 cxd4 12.Sxd4 Hb6 13.Ge3 Gc5 14.Wc1 Sc6 15.Scb5 O-O 16.a3 a5 17.Gd3 Ga6 18.Sxc6 Hxc6 19.Sd6 Gxd3 20.Hxd3 d4 21.Gxd4 Hxg2 22.Wg1 Hd5.
10...bxc3 11.bxc3 W znacznie późniejszej partii Rodriguez Yague, Fermin -- Huebner, Robert 0-1 Open Mundial de Leon Equipos, 2011 grano 11.Gxc3 Hb6 12.Hb3 Ga6 13.Gh3 Gd3 14.Kf2 Ha6 15.Whe1 Ge4 16.f5 cxd4 17.Gxd4 Sc5 18.Gxc5 Gxc5+ 19.Kg3 Wb8 20.Hd1 Wxb2 21.Gg2 O-O 22.f6 Ge3 23.h4 Gc2.
11...Sb6 12.Gh3? Nieudane posunięcie, lepsze 12.Sg3 Wb8 13.Sh5 Ga6 14.c4 Ha3 15.Gc1 Hc3+ 16.Gd2.
12...Sc4 13.O-O h5 14. Gc1 Można tu rozważyć 14.gxh5 Wxh5 15.Gg4 Wh8.
14...hxg4 15.Gxg4 g6 16.Sg5 Se7 17.Wf3 Wh4 18.Gh3 Białe grając 18.Wg3 Wb8 19.h3 Sc6 20.Hd3 Wh6 21.Kh2 utrzymywały równowagę.
18...Wb8 19.He1 Wh8 20.Hf1 Ha4 21.Gg4 Wh4 22.Hg2 Niedokładność, lepsze 22.h3 Wh8 23.Kh2.
22...Hd1+ Po wymianie 22...cxd4 23.cxd4 z następnym 23...Sc6 24.h3 czarne mogły zabrać piona 24...Sxd4, przełamując obronę przeciwnika.
23.Wf1 Hc2 24.Hg3 Wh8 25.Ge3 Sf5 26.Gxf5 gxf5 Czarne dodatkowo otworzyły kolumnę stwarzając kolejne groźby.
27. Wae1 Hxa2 Bicie piona nie tylko daje materialną przewagę, uwalnia także drogę dla piona a7.
28.Wf2 Wb1 29.Gc1 Ha1 30.Wg2 Wh6

31.Sxf7? Białe czując zaciskającą się na szyji pętlę rozpaczliwie próbują zmienić bieg wydarzeń. Należało ograniczyć się do profilaktycznego 31.Kh1.
31...Kxf7 32.Hg8+ Ke7?? Niezwykła sytuacja! Odejście królem na e8 całkowicie pozbawiało akcję białych sensu: 32...Ke8 i np. 33.dxc5 Wb7 34.c6 Wbh7 35.Hg3 Ha4 36.Sd4 Sa5 37.Hf2 Sxc6 z przewagą figury i wygraną pozycją.
33.Wg7+ Gxg7 34.Hxg7+ Kd8 35.Hxh6 cxd4 36.Hf8+ Kc7 37.Hc5+ Kb7 38.cxd4 Aktywność białego hetmana zapewnia równe szanse 38.Hxd4 Gd7 39.h4 Ge8 40.Hc5.
38...Ha5? Czarne mając niedużą przewagę powinny wciąż stawiac przed przeciwnikiem nowe problemy. Po 38...Wb3 39.He7+ Kb8 40.Kf2 Wh3 41.Kg2 Wh8 białe musiały bardzo uważać na czarnego hetmana, np. 42.h4 Hb1 43.Kf2 Hd3 44.Wg1 Hh3 45.Wg7 Hxh4+ 46.Hxh4 Wxh4 z przewagą piona.
39.Hxa5 Sxa5

40.Sc3? Groźny wolny oddalony biały pion mógł poważnie zagrozić przeciwnikowi np. 40.h4 Wb3 41.Kg2 Kc6 42.h5 Wb8 43.Kg3 Gd7 44.h6 Wh8 45.Wh1 i czarne muszą skupić uwagę na skrzydle królewskim.
Silne posunięcie 40.Gd2 prowokujące wymianę wież 40...Wxe1+ 41.Gxe1 Sc4 42.h4 Se3 43.h5 Sg4 44.Gb4 Ka6 45.Gf8 zmuszało czarne do oddania skoczka za wolnego piona.
40...Wb4 Solidne posunięcie 40...Wb3 pozwalalo utrzymać równowagę 41.Sa4 Kc6 42.Sc5 Wh3 43.Kg2 Wh6.
41.Wd1 Mając atut w postaci wolnego piona białe bez trudu utrzymywały równowagę 41.h4 Kc6 42.Kf2 Wb7 43.h5 Wh7 44.Wh1.
41...Gd7 42.Kf2 Lepsze 42.h4 Ge8 43.Gd2 Wb2 44.Wb1 Wxb1+ 45.Sxb1 Sc6 46.Gc3 a5 i gra ma wyrównany charakter.
42...Wb3 Inną możliwością było 42...Sb3 43.h4 Ge8 44.Ge3 Gh5 45.Wb1 a5.
43.Wd3 Sc6 44.h4 Ge8 45.Wg3 Wymiana wież po 45.Se4 Wxd3 46.Sc5+ Kc7 47.Sxd3 Sxd4 48. Ge3 Sc6 49.Sc5 zbliżała partię do remisowej przystani.
45...Sxd4 46.Se2 Wxg3 47.Sxg3 Sb3 48.Ga3 d4 49.h5 d3 50.h6 Gg6 51.Gb4 Białe zadanie powstrzymania czarnych pionów mogły rozpocząć grając 51.Sf1 d2 52.Se3 a5 53.Ke2 Kc6 54.Kd1 a4 55.Kc2 Kd7 56.Sd1 Ke8 57.Sc3.
51...Kc6 52.Ke3 Kb5

53.Ge1? W niezłej sytuacji białe popełniają niewybaczalny błąd. Prawidłowe 53.Gd2 Kc4 54.Sh1 a5 55.Sf2 a4 56.Sxd3 a3 57.Sc1 pozwalało zatrzymać wolnego piona, np. 57...Sxd2 58.Kxd2 Kd4 59.Sb3+ Ke4 60.Sc5+ Kxf4 61.Kc3 Kxe5 62.Sd7+ Kf4 63.Sf8 Kg5 i teraz następuje wymiana wszystkich pionów 64.Sxe6+ Kxh6 65.Sd4 Kg5 66.Sxf5 Gxf5 67.Kb3 z remisem.
53...Kc4 54.Sh5 Po 54.Sh1 a5 55.Sf2 a4 56.Sxd3 a3 57.Sb4 Sc1 białe musiały oddać skoczka za wolnego piona.
54...a5 55.Sf6 a4 56.Se8 Sc5 57.Sd6+ Kb3 58.Kd4 a3 59.Sb5 a2 60.Gc3 0-1

Partia grana w czwartej rundzie finału A

Tringov, Georgi P (2460) -- Korchnoi, Viktor (2640)
Skopje ol (Men) fin-A (Round 4) Skopje 1972.09.30 0-1 C19o

1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 Gb4 4.e5 c5 5.a3 Gxc3+ 6.bxc3 Se7 7.a4 Obrona Francuska System Winawera, wariant Smysłowa.
7...Sbc6 8.Sf3 Ha5 9.Hd2 Gd7 10.Gd3 f6 11.O-O fxe5 12.Sxe5 Sxe5 13.dxe5 O-O 14.c4 Hc7 15.We1 Gc6 16.He2 dxc4 17.Gxc4 Gd5 18.Gxd5 Sxd5 19.c4 Se7 20.Gb2 Wad8 21.Wad1 Wd7 22.Wd6 Białe grając 22.Gc3 Wxd1 23.Wxd1 b6 24.h3 Wd8 25.Wxd8+ Hxd8 utrzymywały równe szanse. Wypad wieży wiąże się z poświęceniem jakości.

22...Sf5 W przypadku bicia na d6: 22...Wxd6 23.exd6 Hxd6 białe grały 24.Wd1 Hc6 25.a5 Sf5 26.h3 h6 27.Ge5 z równymi szansami.
23.Wxe6 Hc8 24.Wd6 Równe szanse dawało 24.h3 Wdd8 25.Wd6 Sxd6 26.exd6 Wfe8 27.Ge5 Wxd6.
24...Sxd6 25.exd6 Wdf7 Po 25...Wxd6 26.Gxg7 Wfd8 27.Gc3 gra była równa.
26.f3 Hd7 27.Hd1 We8 28.Ge5 We6 Można grać także 28...b6 29.h4 Hc6 30.f4 Wd7.
29.f4 b6 Akcja 29...Hc6 30.h4 Wd7 31.a5 Wdxd6 32.Gxd6 Hxd6 33.Hxd6 Wxd6 prowadziła do równej pozycji w końcówce wieżowej.
30.We3 Wf5 31.Wd3 Wf7 32.h3 We8 33.Wg3 We6 34.Wd3 We8 35.Wg3 Hb7 36.Hd3 Hc6 37.Hc3 Hd7 38.a5 We6 39.axb6 axb6 40.Hb2 Dobrze wygląda 40.Wd3 We8 41.Hd2 Hc6 42.Wd5.
Można było grać także 40.Hd2 Hc6 41.Gxg7 Wxd6 42.Ge5+ Wg6 43.Wd3 Wf8 44.Wd5. W obu przypadkach białe stały dobrze.
40...Wxd6 41.Gxd6 Hxd6 Partia była odłożona, po wznowieniu zagrano jeszcze 11 posunięć.
42.He5 Hxe5 43.fxe5 We7 44.Wb3 Wxe5 45.Wxb6 We4 46. Wb8+ Kf7 47.Wb7+ Kg6 48.Wb6+ Kg5 49.Wb7 Kh6 50.Wc7 Wxc4 51.Wc6+ g6 52.Wc7 0-1

Partia grana w piatej rundzie finału A

Uhlmann, Wolfgang (2530) -- Korchnoi, Viktor (2640)
Skopje ol (Men) fin-A (Round 5) Skopje MKD 1972.10.01 0-1 A34

1.c4 c5 2.Sf3 Sf6 3.Sc3 d5 4.cxd5 Sxd5 Wariant Trzech Skoczków Partii Angielskiej.
5.Ha4+ Sc6 6.Se5 Hc7 7.Sxd5 Hxe5 8.Sb6 Wb8 9.Sxc8 Wxc8 10.e3 Hd5 11.Hg4 e6 12.b3 h5 13.Hh3 Wd8 14.Gc4 Białe mogły zaproponować wymianę hetmanów 14.Hf3 Wh6 15.Ge2 Ge7 16.O-O.
14...He5 15.Wb1 He4 16.Wb2 Ge7 17.d3 Hg6

18.Gb5 Roszada była niezłym wyjściem 18.O-O a6 19.a4 Hg4 20.Gd2 Hxh3 21.gxh3 Wb8 22.a5 z równymi szansami.
18...O-O Po 18...Gf6 19.We2 O-O 20.O-O Sb4 21.Gc4 Sxd3 czarne zdobywały piona, ale ich przewaga była niewielka np. 22.f4 a6 23.a4 Hg4 24.Hxg4 hxg4 25.g3.
19.Gxc6 Hxd3 20.Wd2 Hc3 21.Ke2? Białe rezygnują z roszady wystawiając króla na niebezpieczeństwo, lepsze 21.O-O bxc6 22.We2 Wd5 23.Hg3 Hd3 24.Wd2 Hf5 25.Gb2.
21...bxc6 22.Whd1 Pozycja białych jest już nie do utrzymania. Np. 22.Hxh5 c4 23.Whd1 cxb3 24. axb3 Wd5 25.Wxd5 cxd5 26.Gd2 Hxb3 lub 22.e4 He5 23.He3 Gg5 24.Wxd8 Gxe3 25.Wxf8+ Kxf8 26.Gxe3 Hb2+. W obu przypadkach czarne mają wygraną końcówkę.
22...Wxd2+ 23.Gxd2 Hc2 24.Hxh5 Wd8 25.Hg4 Hxa2 26.Ha4 Hc2 Biały król ugrzązł w centrum, czarne stopniowo gromadzą siły aby rozstrzygnąć partię na swoją korzyść.
27. Hxa7 Więcej szans dawało 27.Hc4 Hf5 28.Wa1 Wd7 29.h3. Niedoczas, nieodłączny towarzysz szachisty, nie sprzyja dokonywaniu dokładnych obliczeń.
27...Gf6 28.Ha5 Wd5 29.Wc1 Przegrywa 29.Ke1 c4 30.Ha8+ Wd8.
29...Hd3+ 30.Ke1 c4 31.Hb4 c5 0-1

partia grana w dziesiątej rundzie finału A

Korchnoi, Viktor (2640) -- Jakobsen, Ole (2440)
Skopje ol (Men) fin-A (Round 10) Skopje 1972.10.07 1-0 A17

1.c4 Sf6 2.Sc3 e6 3.Sf3 Gb4 4.Hc2 c5 5.Sa4 d6 6.g3 Sc6 7.Gg2 a6 8.O-O b5 9.a3 Ga5 10.b4 Gxb4 11.Se5 Sd4 12.Hd1 Wb8 13.Sc6 Sxc6 14.Gxc6+ Sd7 15.axb4 bxa4 16.bxc5 dxc5 17.d4 O-O 18.Gf4 Wb6 19.Gxa4 cxd4 20.Hxd4 e5 21.Gxe5 Sxe5 22.Hxe5 We6 23.Hb2 He7 24.Wa2

24...Gb7 Czarne dla dotrzymania kroku wydarzeniom powinny osłabić pozycję białego króla: 24...h5 25.Wd1 h4 26.Hd4 hxg3 27.hxg3 Gb7 28.c5 Wh6 po czym białe muszą zająć się gaszeniem pożaru 29.c6 Gxc6 30.Gxc6 Wxc6 31.Hd3 We8 z równymi szansami.
25.Wd1 Ga8 26.Wd4 Hc5 27.Hc3 h5 28.Wad2 Wf6 29.He3 h4 30.Wxh4 Hxe3 31.fxe3 Gc6 32.c5 Wb8 33.Gxc6 Wxc6 Końcówka wieżowa bez dwóch pionów jest dla czarnych przegrana.
34.Wc4 Wbc8 35.Wd5 a5 36.e4 a4 37.Wxa4 Wxc5 38.Wxc5 Wxc5 39.Kf2 Kh7 40.Wd4 g6 41.Kf3 Kg7 42.Wd2 Kf6 43.Wd6+ Ke7 44.Wa6 Wb5 45.h4 Wc5 46.Wa3 Wb5 47. Kf4 Wb4 48.g4 Kf6 49.Wa7 Kg7 50.e3 Wc4 51.Wd7 Wa4 52.Wd4 Wa1 53.e5 Wf1+ 54.Kg5 Wf3 55.e4 Wa3 56.e6 f6+ 57.Kf4 Wa6 58.Wd7+ Kg8 59.Wd8+ 1-0

Partie grana w pietnastej rundzie finału A

Korchnoi, Viktor (2640) -- Ciocaltea, Victor (2470)
Skopje ol (Men) fin-A (Round 15) Skopje MKD 1972.10.12 1-0 E62s

1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 Gg7 4.g3 O-O 5.Gg2 d6 6.Sf3 Sc6 7.O-O Gg4 8.d5 Obrona Królewsko-Indyjska, wariant Simagina.
8...Sa5 9.b3 c5 10.Gb2 a6 11.Hc2 Wb8 12.Sd2 b5 13.Wfe1 Hc7 14.Sd1 Wb7 15. Gc3 Wfb8 16.f4 bxc4 17.bxc4 Se8 18.Sf2 Gd7 19.Sd3 Wa7 20.Gxg7 Sxg7 21.Hc3 Sb7 22.e4 Ha5 23.Hb2 Waa8 24.Sb3 Hd8 25.Hc3 a5 26.a4 Hc7 27.Sd2 Sd8 28.h3 h5 29.f5 gxf5 30.e5 Wa7 31.Sf4

31...Wab7 Więcej obiecywało 31...dxe5 32.Wxe5 Hd6 33.Wf1 f6 34.We2 Sf7 35.g4 hxg4 36.hxg4 Sg5, np. 37.Sh3 Sxh3+ 38.Hxh3 fxg4.
32.e6 fxe6 33.dxe6 Gc6 Bicie na e6 przegrywało ze względu na związanie 33...Sdxe6 34.Gd5 Hc8 35.Wxe6 Gxe6 36. Sxe6 Hxe6 ( 36...Sxe6 37.We1 Kf7 38.Hf3 Hh8 39.Wxe6 Hd4+ 40.Kf1 Ke8 41.Gxb7 Hxd2 42.Gc6+ Kd8 43.Gb5 ) 37.Hf3 Hxd5 38.Hxd5+ e6 39.Hxd6.
34.Gd5 Wb2 35.Wf1 Hb7 Czarne mają trudności ze względu na strukturę pionową, po 35...Gxd5 36.cxd5 c4 37.Kh1 Hc5 38.Wac1 Kh7 39.Sxc4 W2b4 40.Se3 Hxc3 41.Wxc3 Wxa4 zyskiwały nieco swobody.
36.Sxh5 Sxh5 37.Wxf5 Sf6 38.Wg5+ Kh8 39.Wf1 Wxd2 40.Hxd2 1-0

Adam Umiastowski

Partie: (games)