Felietony 2021

Izolowany pion hetmański 7

Temat izolowanego piona w centrum opisany został w serii publikacji, przedstawiających typowe plany gry stosowane w pozycjach z izolowanym pionem w centrum.

Kompedium wiedzy o metodach gry w pozycjach z izolowanym pionem w centrum

Plan z awansowaniem pionka d4-d5 Izolowany pion 2 Izolowany pionek hetmański 3 Izolowany pion hetmański 4 Izolowany pion hetmański 5 Izolowany pion hetmański 6

Hort, Vlastimil (2605) -- Timman, Jan H (2445)
Hoogovens (Round 14) Wijk aan Zee NED 1972.01.27 1-0 D41n

1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sf3 d5 4.Sc3 c5 Wariant Systemu Tarrascha polegającego na natychmiastowym podważeniu centrum pionowego.
5.cxd5 Sxd5 6.e4 Sxc3 7.bxc3 cxd4 8. cxd4 Gb4+ W dalszym ciągu możliwe jest wprowadzenie do gry skoczka Khalifman, Alexander -- Karpov, Anatoly 1/2-1/2 (43 pos.) Dos Hermanas, 1993 8...Sc6 9.Gc4 Gb4+ 10.Gd2 Gxd2+ 11.Hxd2 O-O 12.O-O b6 13.Wad1 Sa5 14.Gd3 Gb7 15.Hf4 Hf6.
9.Gd2 Gxd2+ 10.Hxd2 O-O 11.Gc4

11...b6 Według dawnej rekomendacji mistrza Rojzmana bardziej elastyczne jest uprzednie wyprowadzenie skoczka:
Nogueiras Santiago, Jesus -- Tal, Mikhail World Cup, 1988 11...Sc6 12.O-O b6 13.Wad1 Gb7 14.Wfe1 Wc8 15.d5 exd5 16.Gxd5 Hc7 17.e5 Se7 18.Gxb7 Hxb7 19.e6 fxe6 20.Sg5 Sg6 21.Sxe6 Wfe8 22.f4 Hf7 23.Hd5 Sf8 24.f5 Wc5 25.Hd3 Wxf5 26.Sd8 Wd5 0-1.
Jednak najbardziej popularne jest 11...Sd7.
So, Wesley -- Kramnik, Vladimir 1/2-1/2 (57 pos.) FIDE Candidates, 2018 11...Sd7 12.O-O b6 13.Wad1 Gb7 14.Wfe1 Wc8 15.Gb3 We8 16.h3 Sf6 17.Hf4 Sh5 18.He5 Sf6 19.Hf4 Sh5 20.Hh2 h6.
Topalov, Veselin -- Carlsen, Magnus 1/2-1/2 (97 pos.) 7. London Classic, 2015 11...Sd7 12.O-O b6 13.a4 Gb7 14.Wfe1 Sf6 15.Gd3 h6 16.a5 a6 17.axb6 Hxb6 18.Wab1 Hc7 19.Wbc1 He7 20.Ha5 Wfc8.
Aronian, Levon -- Grischuk, Alexander 0-1 (73 pos.) Clutch Chess Showdown Int, 2020 11...Sd7 12.O-O b6 13.Wad1 Gb7 14.Wfe1 Wc8 15.Gb3 We8.
Kramnik, Vladimir -- Naiditsch, Arkadij 0-1 (57 pos.) 43. GM 2015, 11...Sd7 12.O-O b6 13.a4 Gb7 14.Gd3 a5 15.Wfc1 e5 16.d5 Sc5 17.He3 f5 18.Gc4 Hd6 19.exf5 Wxf5 20.Sg5 Wf4.
Wang, Hao -- Harikrishna, Pentala 0-1 (48 pos.) IMSA Blitz, 2016 11...Sd7 12.O-O b6 13.Wfe1 Gb7 14.a4 Wc8 15.Gd3 a5 16.h3 h6 17.Gc2 Hc7 18.Wac1 Hc3 19.Hf4 Ha3 20.Wa1 Hc3.
Granda Zuniga, Julio E -- Ivanchuk, Vassily 0-1 (32 pos.) Barcelona Casino, 2006 11...Sd7 12.O-O b6 13.e5 Gb7 14.He3 Wc8 15.Gd3 We8 16.Sd2 Sf8 17.Se4 Gxe4 18.Gxe4 Sg6 19.Wad1 Se7 20.Hh3 g6.
12.O-O Gb7 Ciekawie grały czarne w partii:
Korobov, A -- Fedoseev, Vl3 0-1 (54 pos.) Titled Tuesday 8. Sept, 2020 12...Sd7 13.a4 Gb7 14.Wfe1 Sf6 15. Gd3 Wc8 16.a5 h6 17.axb6 axb6 18.h3 Wa8 19.Wab1 Wa3 20.We3 Ha8.
13.d5 Białe mogą się na razie obyć bez posunięcia d4-d5:
Fraczek, Daniel -- Socko, Bartosz 0-1 (41 pos.) European Rapid, 2011 13.Wfe1 Sd7 14.Wad1 Wc8 15.Gb3 Hf6 16.h4 Wfd8 17.Hg5 h6 18.Hg3 Wc3 19.e5 He7 20.d5 exd5 21.Gxd5 Gxd5 22. Wxd5 Sf8 23.Wxd8 Hxd8 24.Hg4 Se6 25.Ha4 He7.
13...exd5 14.Gxd5 Gxd5 15.exd5 Powstała pozycja z izolowanym pionem hetmańskim w centrum.

15...Sd7 16.Wfe1

16...Sf6?? Poważny błąd, skoczek ma ważne zadanie blokowania groźnego wolnego piona. Lepsze 16...Hf6 17.Sd4 Wfe8 z utrzymaniem równowagi. Dobrą ilustracją utrzymania blokady piona jest wariant 16...h6 17.d6 Hf6 18.Wad1 Wfd8 19.h3 Wac8 20.Hd5 Hf4 21.g3 Hc4. Pion nie jest groźny, gdyż czarne nie mając słabych punktów z łatwością utrzymują blokadę.
17.d6 Wc8 18.Wad1 Silne było także 18.Se5 Wc5 19.d7 Hb8 20.Wac1 Wd5 21.He2 Hd6 22.Sc6 Wd2 23.Wed1 Wxe2 24.Wxd6 Sxd7 25.Wxd7 z przewagą figury.
18...We8 19.Wxe8+ Zrobienie "okienka" dla króla 19.h3 było rozsądnym działaniem, np. 19...Wxe1+ 20.Hxe1 Sd7 21.He7 Wa8 22.Sd4 itd.
19...Hxe8

20.Hd4?! Niezbyt skuteczne posunięcie, lepsze 20.We1 Hb5 21.Se5 Wd8 22.d7 z wyraźną przewagą, np. 22...h6 23.Hd1 a5 24.a4 Hd5 25.Hc2 Hd6 26.Hc8 Hxd7 27.Hxd7 Sxd7 28.Wd1 f6 29.Wxd7 Wc8 30.Sd3.
20...Wc5? Dla wykorzystania potknięcia białych należało grać 20...Hb5 21.Se5 Sd7 22.Sxd7 Hxd7 23.h4 Wd8 i solidna blokada wolnego piona nie była łatwa do przełamania.
21.h3 Ha8? Posunięcie jest nieudane, jednak dobrej obrony już nie ma, np. 21...a5 22.d7 Hd8 23.Se5 itd.
22.d7 Hd8 23.Se5 h6 24.Hd6 Czarne poddały partię, po przykładowym 24.Hd6 a5 25.f4 a4 26.Kh2 h5 27.Hd4 a3 28.Ha4 Wa5 29.Hb3 grozi Hc8, Hxf7 oraz Sc6.
1-0

Adam Umiastowski