FIDE Candidates Tournament

Berlin 2018

Fabiano Caruana pretendentem do szachowej korony!
Zgodnie z kalendarzem FIDE na wiosnę tego roku przewidziano turniej finałowy pretendentów do korony szachowego mistrza świata. Uczestnicy turnieju przez kilka sezonów toczyli pojedynki, zdobywając punkty w turniejach Grand Prix FIDE. Finał rozgrywek pretendentów odbył się w Berlinie, w dniach 1-27 marca 2018 roku. Nagrodą w turnieju jest prawo do stoczenia meczu z mistrzem świata Magnusem Carlsenem.

W zawodach wzięło udział 8 czołowych szachistów świata, uczestnicy rozegrali turniej dwukołowy na dystansie 14 rund. Po pierwszym kole na prowadzeniu był Fabiano Caruana z wynikiem 5,5 pkt. z 7 partii:

1: Caruana, Fabiano 5.0 (+3 -0 =4)
2: Mamedyarov, Shakhriyar 4.5 (+2 -0 =5)
3: Ding, Liren 3.5 (+0 -0 =7)
4: Grischuk, Alexander 3.5 (+1 -1 =5)
5: Kramnik, Vladimir 3.5 (+2 -2 =3)
6: Karjakin, Sergey 3.0 (+1 -2 =4)
7: Aronian, Levon 2.5 (+1 -3 =3)
8: So, Wesley 2.5 (+1 -3 =3)
Fabiano Caruana wygrał partie z So Wesleyem, Władymirem Kramnikiem i Levonem Aronianem.

W drugiej części turnieju doszło do pewnego przetasowania, gdy w dwunastej rundzie Caruana przegrał z Karjakinem, zaś Mamedyarov z Dingiem. Jednak zarówno Caruana, jak i Mamedyarov utrzymali swoją pozycję wygrywając na finiszu partie z rywalami.

W sumie zwycięzca turnieju Fabiano Caruana wygrał aż pięć partii, przy jednej przegranej. Na finiszu odniósł dwa kolejne zwycięstwa nad Aronianem i Griszczukiem , w sposób przekonujący wywalczył prawo do walki o koronę szachowego mistrza świata.

Rejkjavik 2018
FIDE Candidates 2018
Berlin GER, 2018.03.10 - 2018.03.27
Średni ranking: 2785 (Kategoria 22)

M.Nazwisko,ImięFIDETytLatFed.Pkt.12345678Ruz.
1:Caruana,Fabiano2784gm26USA9.0XX===0===11=1=112887
2:Mamedyarov,Shakhriyar2809gm33AZE8.0==XX1==0=11=====2832
3:Karjakin,Sergey2763gm28RUS8.0=10=XX=====11=012838
4:Ding,Liren2769gm26CHN7.5===1==XX========2817
5:Grischuk,Alexander2767gm35RUS6.5=0=0====XX011===2759
6:Kramnik,Vladimir2800gm43RUS6.50=0==0==10XX==112754
7:So,Wesley2799gm25USA6.00===0===0===XX1=2733
8:Aronian,Levon2794gm36ARM4.500==10====000=XX2651

56 partii: +12 -8 =36

Wyniki szczegółowe

Już od pierwszej rundy Fabiano Caruana zademonstrował świetną formę.

Caruana, Fabiano (2784) -- So, Wesley (2799)
FIDE Candidates 2018 (Round 1.4) Berlin GER 2018.03.10 1-0 E00
1.d4 ♘f6 2.c4 e6 3.g3 ♗b4+ 4.♗d2 ♗e7 5.♗g2 d5 6.♘f3 O-O 7.O-O c6 Popularny system obrony, solidne ustawienie pionów pozwala na urozmaicenie metod przejścia z fazy debiutowej do gry środkowej.
8.♕b3 ♘bd7 9.♗f4 a5 10.♖d1 ♘h5 11.♗c1 ♘hf6 12.♘bd2 b5 13.c5 Białe chętnie zamykają grę na skrzydle hetmańskim, gdyż po 13.cxb5 cxb5 14.a3 ♗a6 15.♕c2 ♕b6 16.b3 ♖fc8 czarne rozwijają inicjatywę.
13...b4 14.♕c2 a4 15.♖e1 e5 Czarne podejmują próbę otwarcia pozycji.
16.♘xe5 ♘xe5 17.dxe5 ♘d7 18.♘f3 ♗xc5 19.♘g5 g6 20.♗f4 ♕b6 Inna możliwość 20...♕e7 21.h4 ♖a5 22.e4 d4 23.♘f3 ♘b8 24.♕d2 ♕a7 25.♗h6 ♖e8 26.♕f4 ♗e7 dawała szansę marszu pionów na skrzydle hetmańskim.
21.e4 b3 22.axb3 axb3 23.♕e2

23...♗a6 Zdecydowanie lepsze było 23...♖a2 24.♖ab1 h6 25.♘xf7 ♖xf7 26.exd5 ♘f8 27.e6 ♖e7 28.♗xh6 cxd5 29.♗xd5 ♗b7 i czarne równoważą nacisk.
Niejasne były konsekwencje wymiany wież 23...♖xa1 24.♖xa1 ♘xe5 25.♗xe5 f6 26.exd5 fxe5 27.♕xe5 ♗xf2+.
24.♕f3 ♗c4 25.♖xa8 ♖xa8 26.e6 dxe4 27.exf7+ ♗xf7 28.♘xe4 ♗d4 29.♘d6 ♗d5 Nie satysfakcjonuje także 29...♘f6 30.♘xf7 ♔xf7 31.♗f1 ♖e8 32.♗c4+ ♔g7.
30.♕e2 ♘f8 31.♗xd5+ cxd5 32.♕f3 ♕a5 33.♖e7 Czarne nie są w stanie obronić króla przed matem, np. 33...♗xb2 34.♗g5 ♕a1+ 35.♔g2 ♔h8 36.♘f7+ ♔g8 37.♘h6+ ♔h8 38.♕f7;
33...♔h8 34.♗e3 ♕a1+ 35.♔g2 ♗g7 36.♘f7+ ♔g8 37.♕xd5.
1-0

Fatalna forma Levona Aroniana. Już w trzeciej rundzie Aronian popełnił niezwykłe na tym poziomie przeoczenie.

Aronian, Levon (2794) -- Kramnik, Vladimir (2800)
FIDE Candidates 2018 (Round 3.4) Berlin GER 2018.03.12 0-1 C65
1.e4 e5 2.♘f3 ♘c6 3.♗b5 ♘f6 4.d3 ♗c5 5.♗xc6 dxc6 6.O-O ♕e7 7.h3 ♖g8 8.♔h1 ♘h5 9.c3 g5 10.♘xe5 g4 11.d4 ♗d6 12.g3 ♗xe5 13.dxe5 ♕xe5 14.♕d4 ♕e7 15.h4 c5

16.♕c4 Być może lepszym wyborem było 16.♕d3 ♗d7 17.c4 O-O-O 18.♘c3 ♖ge8 19.♖e1 z równą grą.
16...♗e6 17.♕b5+ Wtrącenie szacha nie przynosi korzyści. Po 17.♕d3 ♖d8 18.♕c2 f5 19.exf5 ♗c4 20.♖g1 ♗d3 czarne rozwijają groźną inicjatywę.
17...c6 18.♕a4? Sensowną alternatywą jest 18.♕d3 ♖d8 19.♕e3 ♗c4 20.♖g1, choć nie jest jasne, jak białe mają dokończyć rozwój figur.
18...f5 19.♗g5 ♖xg5 20.hxg5 f4 21.♕d1 ♖d8 22.♕c1 fxg3 23.♘a3 ♖d3 24.♖d1 ♗d5 25.f3 gxf3 26.exd5 ♕e2 27.♖e1 g2+ Gra kończy się matem 28.♔g1 f2+ 29.♔h2 g1=♗+ 30.♔g2 fxe1=♕+ 31.♔h1 ♘g3#.
0-1

Dla wyniku końcowego ogromne znaczenie miał pojedynek byłego mistrza świata Władymira Kramnika z Fabiano Caruaną. Kramnik grając białymi miał ochotę na zwycięstwo.

Kramnik, Vladimir (2800) -- Caruana, Fabiano (2784)
FIDE Candidates 2018 (Round 4.4) Berlin GER 2018.03.14 0-1 C42
1.e4 e5 2.♘f3 ♘f6 3.♘xe5 d6 4.♘f3 ♘xe4 5.♕e2 Obrona rosyjska jest złożonym debiutem, pełnym niuansów. Obaj arcymistrzowie są znawcami tego debiutu. Kramnik zamiast standardowego 5.d4 wybiera mniej znane posunięcie.
5...♕e7 6.♘c3 ♘xc3 7.dxc3 ♕xe2+ 8.♗xe2 ♘c6 9.♗e3 ♗e7 10.O-O-O O-O 11.♖he1 ♗f6 12.♘d2 ♖e8 13.♗f3 ♘e5 14.♗f4 ♔f8 15.♗d5 c6 16.♗b3 Przeniesienie gońca na skrzydło hetmańskie nie zmienia spokojnego charakteru pozycji.
16...♗f5 17.h3 g5 Caruana pierwszy rozpoczyna agresywne działania.
18.♗h2 ♔g7 19.c4 g4 20.♘e4 ♗xe4 21.♖xe4 ♗g5+ 22.♔b1 gxh3

23.c5?! Wygląda na ryzykowną decyzję. Jednak alternatywne 23.gxh3 f5 24.♗xe5+ dxe5 25.♖ee1 e4 26.♖d7+ ♖e7 27.♖xe7+ ♗xe7 28.f3 exf3 29.♖f1 ( Bicie gońca kończyło się źle 29.♖xe7+ ♔f6 30.♖e3 f2 31.♖f3 ♖e8 32.c3 ♖e1+ 33.♔c2 f1=♕ z wygraną czarnych ) 29...♔f6 30.c3 ♖g8 31.♖xf3 prowadziło do pasywnej pozycji, w której białe musiały szukać szans remisowych.
Wymiana gońca za skoczka 23.♗xe5+ dxe5 24.gxh3 f5 25.♖ee1 e4 26.♖d7+ ♔f6 27.♖xb7 ♗h4 układała się korzystnie dla czarnych.
23...f5 24.♖b4 Nie mogło pomóc 24.♗xe5+ dxe5 25.♖b4 hxg2 26.♖xb7+ ♖e7 z wielką przewagą czarnych.
24...hxg2 25.♖xb7+ ♔h8 26.cxd6 Obie strony dążyły do pozycji, w której stopień komplikacji sięga zenitu. Pozycja jest korzystna dla czarnych, ale wciąż trzeba podejmować ryzykowne decyzje.
26...♘f3 27.♗a4 ♘xh2 28.♗xc6 ♖ad8 29.d7 ♖e2 30.♗xg2 ♖xf2 31.♗c6

31...♘g4? Dla zachowania dużej przewagi wystarczyło zagrać 31...♘f1 32.♖xa7 ♘e3 33.♖e1 ♖xc2 34.♗b5 ♗f6 35.♖e2 ♖xe2 36.♗xe2 ♔g7, jednak brak czasu do namysłu utrudnia dochodzenie do takich wniosków.
32.♖xa7 Prawdopodobnie więcej praktycznych szans dawało 32.c4 ♘e3 33.♖g1 f4 34.c5 f3 35.♗xf3 ♖xf3 36.c6.
32...♘e3 33.♖g1

33...h6? Dosyć łatwo wygrywało 33...♖xc2 34.♗a4 ♖f2 35.a3 h6 36.♖c7 ♔h7 37.♖gc1 ♖d2 38.♖b7 f4 39.♗c6 ♖d6 40.a4 ♖xc6 41.♖xc6 f3 42.♖c1 ♔g6 43.a5 f2 44.a6 f1=♕.
34.♖c7 ♔g7 35.a4 ♔f7 36.♗b5 ♔e7 37.a5 ♖f4 38.c3 ♔d6? Czarne niespodziewanie wpadają w kłopoty. Dla zachowania względnej równowagi wystarczyło 38...♖g4 39.♖h1 ♘d5 40.♖c5 ♔d6 41.♖c8 ♖xd7. Posunięcie w partii oddaje inicjatywę białym, zyskującym szansę na wygraną.
39.♖b7 ♖g4 40.♖e1 f4 41.a6 h5? Krok ku przepaści, bardziej powściągliwe 41...f3 42.a7 f2 43.♖xe3 ♗xe3 44.♖b8 ♖g1+ 45.♔c2 ♖g2 nie rozwiązywało problemów, jednak utrzymywało napięcie.
42.a7 ♖a8 43.b4? Teraz białe nie wykorzystują szansy taktycznej, komplikacje po 43.c4 f3 44.d8=♖+ ♗xd8 45.♖xe3 f2 46.♖f3 ♖g1+ 47.♔a2 f1=♕ 48.c5+ prowadziły do wygranej np. 48...♔xc5 49.♗xf1 ♗b6 50.♖c3+ ♔d4 51.♖xb6 ♖xa7+ 52.♗a6.
43...h4

44.c4? Do wygranej prowadziło 44.d8=♕+ ♗xd8 45.♖d7+ ♔e6 46.♗c6 ♖xa7 47.♖xa7 z przewagą jakości. Teraz szanse oobu stron wyrównują się.
44...h3 45.c5+ ♔e5 46.♖b8 ♖xa7 47.♖g8 ♗f6 48.d8=♕ ♗xd8 49.♖xg4 ♗f6 50.♖g6 ♖b7 51.♗e2 ♖xb4+ 52.♔a2 ♘c2? Błędne rozwiązanie, po 52...♗e7 53.♖c1 ♔d4 54.♖b6 ♗xc5 55.♖xb4+ ♗xb4 56.♖h1 ♘f5 57.♖xh3 ♘g3 remis był prawdopodobny. Podobnie po 52...♖a4+ 53.♔b3 ♖a8 54.♖h6 ♖b8+ 55.♔a4 ♘c2 56.♖d1 ♖a8+ 57.♔b5 ♘d4+ 58.♖xd4 ♔xd4 59.♖xf6 ♖b8+ 60.♔a6 ♔xc5 pozycja się upraszczała z wyrównaniem szans.
53.♖c1 ♘d4 54.♗d3 Przewagę dawało 54.♗g4 ♖a4+ 55.♔b2 ♗h8 56.♖g8 ♗f6 57.♖f8 ♗h4 58.c6 ♖a7 59.♗xh3.
54...♖a4+ Szanse są równe.
55.♔b1 ♘b3 56.♖e1+ ♔d5 57.♔c2 ♘d4+ 58.♔b1 ♘f3

59.♖d1?? Po wymianach 59.♖xf6 ♘xe1 60.♗f1 h2 61.♖h6 ♔xc5 62.♖xh2 pozycja się upraszczała i remis był prawdopodobny.
59...♖a1+ 60.♔c2 ♖xd1 61.♗a6 ♖d2+ 62.♔c1 ♗b2+ 63.♔b1 ♔xc5 64.♗b7 ♘e5 Do forsownego mata prowadziło 64...♘d4 65.♗e4 ♗c3 66.♖g5+ ♔b4 67.♖g1 f3 68.♗c2 f2 69.♖c1 ♖xc2 70.♖xc2 f1=♕+ 71.♖c1 ♕b5 72.♖c2 ♔a3+ 73.♔c1 ♕f1#.
65.♖f6 f3 Dobre było także 65...♗c3 66.♗e4 h2 67.♖h6 f3 i niewiele brakuje do mata.
66.♖f5 f2 Białe poddały partię, dochodzące piony są nie do zatrzymania: np. 67.♖f8 ♗c3 68.♗e4 h2 69.♗g2 f1=♕+ 70.♖xf1 ♖xg2 z szybką promocją drugiego wolnego piona i matem.
0-1

Na finiszu Caruana odniósł powtórne zwycięstwo nad Aronianem.

Caruana, Fabiano (2784) -- Aronian, Levon (2794)
FIDE Candidates 2018 (Round 13.4) Berlin GER 2018.03.26 1-0 C88
1.e4 e5 2.♘f3 ♘c6 3.♗b5 a6 4.♗a4 ♘f6 5.O-O ♗e7 6.♖e1 b5 7.♗b3 O-O 8.d3 Wariant zamknięty partii hiszpańskiej.
8...d6 9.♗d2 ♗g4 10.c3 d5 11.h3 ♗h5 12.♕e2 ♖b8 13.♗g5 dxe4 14.dxe4 h6 15.♗c1 ♗g6 16.♘bd2 ♘h5 17.♘f1 ♗c5 18.g3 ♔h7 19.♔g2 ♕e7 20.♗c2 ♖fd8 21.b4 ♗b6 22.a4 ♘f6 Albo 22...♕e6 23.♘e3.
23.♘h4 ♕e6 24.♗d3

24...♗h5?! Pierwszy błąd czarnych, ofiara figury nie była konieczna. Po manewrach 24...♕d7 25.♖d1 ♘e7 26.♘xg6 ♘xg6 pozycja była równa np. 27.a5 ♗a7 28.♗e3 ♗xe3 29.♘xe3 ♕e6 itd.
25.g4 ♗xg4 26.hxg4 ♘xg4 27.♘f5 ♘xf2 28.♗c2 g6 29.♘1e3 Niespodziewanie znika przewaga białych. Dobrze wygląda 29.a5 ♗a7 30.♘5e3 ♘h3 31.♘d5 i białe mają gońca za trzy piony.
29...gxf5 30.exf5 ♕f6 31.♕xf2

31...e4?? Czarne nie wykorzystują okazji do rozwinięcia ataku na osłabioną pozycję króla. Poświęcenie skoczka otwierało drogę wieży 31...♘xb4 32.cxb4 ♖d4 i czarne utrzymywały równe szanse dzięki inicjatywie.
32.♖h1 ♖d6 33.♗xe4 ♖g8+ 34.♔f1 ♘e5? Przyśpiesza klęskę, należało grać 34...♖g5.
35.♕f4 c6 36.axb5 ♖g5 37.bxa6 ♕d8 38.f6+ ♘g6 39.♖xh6+ Czarne poddały partię, po 39...♔g8 ( przegrywa także 39...♔xh6 40.♘g4+ ♔h7 41.♕xg5 ♔g8 42.a7 itd.) 40.♕xg5 białe mają przewagę aż dwóch figur.
1-0

Przegląd partii turnieju

Info: https://worldchess.com/berlin/

Partie: (games)

Vistula Chess Monthly

Logo Vistula