Felietony 2017

Felietony

Angielska czy Gruenfeld?

Partia angielska jest typowym debiutem flankowym, gra jest organizowana na skrzydle. Figury stopniowo włączają się do walki, tempo wydarzeń nie jest zbyt szybkie. Obrona Gruenfelda jest debiutem obliczonym na kontratak, rozbijanie konstrukcji pionowych na drodze walki taktycznej. Włodzimierz Schmidt, wielki znawca obrony Gruenfelda, dąży do znanych sobie pozycji. Słynny Tigran Petrosjan, znany z paraliżującej poczynania przeciwników gry, w fazie debiutowej nie stawia piona na d4, zmuszając przeciwnika do improwizowania.

Petrosian, Tigran V (2645) -- Schmidt, Wlodzimierz (2450)
Ol (Men) fin-A (Round 6) Skopje 1972.10.02 1-0 A16

1.c4 ♘f6 2.♘c3 d5 3.cxd5 ♘xd5 4.g3 g6 5.♗g2 ♘b6 Drugą możliwością dla praktyka obrony Gruenfelda jest wymiana skoczków 5...Sxc3 6.bxc3 Gg7 7.Wb1 Sd7 (słabe jest 7...O-O 8.♖xb7! ♗xb7 9.♗xb7 i białe zdobyły piona) 6.d3! Plan białych jest skrajnie prosty, zagrać Ge3, Hd2 i wymieniać gruenfeldowego gońca czarnopolowego.
6...♗g7 7.♗e3 ♘c6 8.♗xc6+ bxc6 9.♕c1 h6 10.♘f3 ♗h3 11.♖g1! Najprostszy sposób powstrzymania groźby Gg2. Biały król jest bezpieczny za murem pionów.
11...♗g4 12.♘d2 ♘d5 13.♘xd5! Dlaczego białe najpierw zdwoiły czarne piony na kolumnie "c", teraz zaś je rozdwajają? Strategia Petrosjana, wówczas niedawnego mistrza świata, polega na wykorzystaniu słabości skrzydła hetmańskiego czarnych. Wymiana skoczków poparta jest konkretnym wyliczeniem, słabość skrzydła wciąż pozostaje.
13...cxd5 Wiele lat później Xie, Jun grała 13...♕xd5 14.f3 ♗d7 15.♔f2 g5 16.♕c4 ♗xb2 17.♖ab1 ♗e5 Boensch, Uwe (2560) -- Xie, Jun (2540) Tan Chin Nam Cup Beijing 1995 i łatwo zremisowała.
14.♘b3 ♕d6 15.f3 ♗d7 16.d4 Białe szykują grę na kolumnie "c", tworzą placówkę na "c5".
16...♖b8 17.♔f2 h5 18.♗f4 e5 19.dxe5 ♗xe5 20.♕e3 f6 21.♕xa7

21.... O-O A co, jeśli czarne zrezygnują z roszady? Zobaczmy 21...c6 22.♗xe5 ♕xe5 23.♕e3 ♕xe3+ 24.♔xe3 ♔e7 25.♖gd1 h4. Pozycja czarnych nie ustępuje możliwościami białym.
22.♖ac1 ♖fe8 Ponownie czarne mogły pomyśleć o 22...c6 np. 23.♕c5 ♕e6 24.♗xe5 fxe5 25.♕c3 e4 i białe musżą bardzo uważać na bezpieczeństwo króla. Nie przechodziło 22...♗xf4 23.gxf4 ♕xf4 gdyż otwarta kolumna "g" stwarzała zagrożenie dla czarnego króla 24.♖xg6+ ♔f7 25.♖g3 h4 26.♖g4 ♕xh2+ 27.♖g2 z następnym 28.♖xc8.
23.♗xe5 ♕xe5 24.♖ge1 Białe bronią piona e2, na e3 grozi tylko jeden szach, a pion c7 zaraz zginie.
24...♖a8 Czarne mają poważne kłopoty, próba stworzenia zagrożenia na skrzydle królewskim poprzez 24...h4 była łatwo odpierana poprzez wymianę hetmanów 25.♕d4 ♕xd4+ 26.♘xd4 hxg3+ 27.hxg3 ♖ec8 i po 28.♘b3 czarne zostawały po prostu ze stratą piona.
25.♕xc7 ♕e3+ 26.♔g2 ♖a7 27.♕d6 h4 28.gxh4 ♗e6 29.♖c3 ♕h6 30.a3 ♖d7 Po 30...♕xh4 31.♕g3 ♗h3+ 32.♔g1 czarne zostawały bez dwóch pionów.
31.♕g3 d4 32.♖d3 ♗xb3 33.♖xb3 ♕d2 34.♔f1 ♔h7 35.♖b8 ♖e5 36.♕g4 f5 37.♕g5 ♖e3 38.♕f6 Czarne poddały partię, gdyż mat jest niunikniony po 38.... ♖g7 39.♕f8 ♔h6 40.♖b7.
1-0

Partia grana była na Olimpiadzie Szachowej w Skopje w 1972 roku.