Felietony 2021

Stek ze smoka: medium rare

Wszyscy chętni do grania wariantu drakona muszą pamiętać o tej partii. Dramat w dwóch aktach ukazuje losy pojedynku, w którym grający czarnymi nieświadomie przypieczętowuje swój los popełniając błąd 16... Gxh6?. Akt drugi pokazuje precyzyjne działania grającego białymi, oraz pozornie heroiczne czyny przeciwnika. Jednak poświęcenia czarnych nie wpływały na losy partii, zaledwie dodały jej kolorytu. Gra zakończyła się w 24. posunięciu kapitulacją grające czarnymi.
Aby nauka nie poszła na marne, przeanalizujcie starannie, drodzy czytelnicy, przedstawianą partię.

Minic, D - Lee, P [B78]
Krakow, 1964

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.Ge3 Gg7 7.f3 0-0 8.Hd2 Sc6 9.Gc4 Gd7 10.0-0-0 Wc8 13.Gxc4 Wxc4 14.h5 Sxh5 15.g4 Sf6 16.Gh6

16... Gxh6? To naturalne posunięcie forsownie przegrywa. W tym miejscu należy grać 16...Sxe4. Powstają bardzo ostre i nieco dziwne pozycje, oto kilka przykładów:

Nunn,J (2625) - Ljubojevic,L (2590) [B78]
OHRA Amsterdam, 1988

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.Ge3 Gg7 7.f3 0-0 8.Hd2 Sc6 9.Gc4 Gd7 10.h4 Wc8 11.Gb3 Se5 12.0-0-0 Sc4 13.Gxc4 Wxc4 14.h5 Sxh5 15.g4 Sf6 16.Gh6 Sxe4 17.He3 (To jest najsilniejsze posunięcie w tej pozycji) 17...Wxc3 18.bxc3 Sf6 19.Gxg7 Kxg7 20.Wh2 Wg8 21.Se2 Gc6 22.Sg3 Kf8 23.c4 Wg7 24.We2 a6 25.g5 Sd7 26.f4 f5 27.gxf6 Sxf6 28.c5 d5 29.Hd4 Ha5 30.c3 Sd7 31.c4 Ha3+ 32.Kb1 Hb4+ 33.Wb2 Hxc4 34.Se2 Sxc5 35.Wc2 Hxd4 36.Sxd4 Ga4 37.Wxc5 Gxd1 38.Se6+ Kf7 39.Sxg7 Kxg7 40.Wxd5 Gf3 0-1

Georgiev,K (2605) - Tolnai,T (2490) [B78]
Stara Zagora zt-A Stara Zagora (4), 1990

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.Ge3 Gg7 7.f3 Sc6 8.Hd2 0-0 9.Gc4 Gd7 10.h4 Se5 11.Gb3 Wc8 12.0-0-0 Sc4 13.Gxc4 Wxc4 14.h5 Sxh5 15.g4 Sf6 16.Gh6 Sxe4 17.He3 Wxc3 18.bxc3 Sf6 19.Gxg7 Kxg7 20.Wh2 Hc7 21.Se2 Hc4 22.Wd4?! Hxa2 23.Hxe7 We8 24.Hxd6 Ga4 25.Wxa4 Hxa4 26.g5 Ha1+ 27.Kd2 Sh5 28.Hd7 Kf8 29.Hd6+ Kg8 30.Hd7 Wf8 31.Wh4 Ha5 32.He7 Sg7 33.We4 Hd5+ 34.Sd4 We8 35.Hc7 Wxe4 36.fxe4 Hxe4 37.Hb8+ Se8 38.Hxa7 h5 39.gxh6 Kh7 40.Hb6 Kxh6 41.Sb5 Kh7 42.c4 g5 43.Hc5 Kg6 44.Hb6+ f6 45.Hd8 g4 46.Sc3 0-1

Pinkas,K (2405) - Tolnai,T (2475) [B78]
Voronezh Voronezh, 1987

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.Ge3 Gg7 7.f3 Sc6 8.Hd2 0-0 9.Gc4 Gd7 10.h4 Se5 11.Gb3 Wc8 12.0-0-0 Sc4 13.Gxc4 Wxc4 14.h5 Sxh5 15.g4 Sf6 16.Gh6 Sxe4 17.He3 Wxc3 18.bxc3 Sf6 19.Gxg7 Kxg7 20.Wh2 Hc7 21.Se2 Hc4 22.Wdh1 Wh8 23.Hxa7 Gc6 24.g5 Sd5 25.Ha8 f6 26.Sd4 h5 27.Se6+ Kf7 28.Hxh8 Kxe6 29.Hc8+ Kf7 30.Wxh5 gxh5 31.g6+ Kg7 32.He6 Ge8 33.Wxh5 Gxg6 34.Hxd5 Hxc3 35.Wh2 Ha3+ 36.Kb1 Gf7 37.Wg2+ Kf8 0-1

Jansa,V - Osnos,V [B78]
Zinnowitz International DSV-08 Zinnowitz (11), 27.09.1971

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.Sc3 Sf6 4.d4 cxd4 5.Sxd4 g6 6.Ge3 Gg7 7.f3 Sc6 8.Hd2 0-0 9.Gc4 Gd7 10.Gb3 Wc8 11.0-0-0 Se5 12.h4 Sc4 13.Gxc4 Wxc4 14.h5 Sxh5 15.g4 Sf6 16.Gh6 Sxe4 17.He3 Wxc3 18.bxc3 Sf6 19.Gxg7 Kxg7 20.Wh2 Wg8 21.Se2 Kh8 22.Sg3 Wg7 23.Hxa7 Gc6 24.g5 Se8 25.f4 f6 26.He3 Ha5 27.Se4 f5 28.Sd2 Hxa2 29.Sb3 Sc7 30.c4 Ge4 31.c5 Sb5 32.Wd3 Sa3 33.Wc3 Hb1+ 34.Kd2 Hf1 35.Hf2 Sb1+ 0-1

17.Hxh6 Wxc3 Typowa dla drakona ofiara jakości. W tej konkretnej pozycji jest ona nieskuteczna. W szachach nie ma obowiązku bicia.

18.g5! Automatyczne odbicie na c3 jest bardzo poważnym błędem, czarne uzyskują doskonałą grę 18.bxc3? Ha5! 19.g5 Sh5 20.Wxh5 gxh5 21.Wh1 Hxc3 22.Wxh5 Ha1+! 23.Kd2 Hxd4+ 24.Kc1 Hg7 -+. Co ciekawe, przejrzenie elektronicznych baz danych pozwala stwierdzić, że błąd ten jest bardzo popularny.

18...Sh5

19.Wxh5! gxh5 20.Wh1 Mimo ogromnej przewagi materialnej czarne przegrywają.
20...Hc8 Przegrywa 20...f6 21.g6! hxg6 22.Hxg6+ Kh8 23.Wxh5#; Nawet program komputerowy Fritz nie potrafił znaleźć ratunku dla czarnych, choć jego warianty są bardziej skomplikowane, niż te, podawane przez ludzi: 20...Wxf3!? z ideą 21.Sxf3 Gg4, chociaż 22.g6! fxg6 23.Sg5 pozwala białym utrzymać przewagę. Jednak 21.Wxh5! Wf1+ 22.Kd2 Ha5+ 23.c3 Wd1+! 24.Ke3! (nie 24.Kxd1?? Gg4+!) 24...We1+ 25.Kf2 We2+ 26.Kf1! kończy grę.
21.Wxh5 Gf5 22.exf5 Wxc2+ 23.Sxc2 Hxf5

24.g6! 1-0

Paweł Z. Kruza i Adam Umiastowski