Felietony 2021

Słaby punkt w centrum

W cyklu artykułów Mistrz Waldemar Świć uczy oraz Grajmy lepiej! znany trener i zawodnik ukazuje niezwykle atrakcyjny obraz gry w szachy.
Przedstawiamy szereg przykładów z praktyki turniejowej Mistrza.
Partia była rozegrana na 36. Mistrzostwach Polski w Tarnowie w 1979 roku. Błędna decyzja czarnych podjęta w 14. posunięciu wywołała serię precyzyjnych posunięć zmierzących do opanowanie punktu d5. Po wymianie ciężkich figur powstała końcówka ze "złym" gońcem, całkowicie pozbawionym wpływu na przebieg dalszych wydarzeń.
Czarne skapitulowały ze względu na brak perspektyw na skuteczną obronę.

Obrona Sycylijska

Świć, Waldemar (2365) -- Gralka, Julian (2345)
POL-ch36 (r. 12) Tarnow 1979 1-0 B96

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gg5 e6 Obrona Sycylijska Wariant Najdorfa.
7.f4 b5 8.Ge2 b4 9.Sa4 Ha5 Poługajewski z Suetinem grał w tej pozycji 9...Ge7.
Suetin, Alexey S -- Polugaevsky, Lev 1/2-1/2 (38 pos.) URS-ch27 Final, 1960 9...Ge7 10.Gf3 Wa7 11.O-O Gd7 12.b3 Gxa4 13.bxa4 O-O 14. Sb3 Sbd7 15.He2 Hb6+ 16.Kh1 Wc7 17.Wad1 e5 18.a5 Hc6 19.Wd2 Wfc8 20. Wfd1 Gf8.
10.Gxf6 gxf6 Wypróbowano także bicie hetmanem 10...Hxa4.
Jurcsak, Andras -- Salanki, Endre 1/2-1/2 (41 pos.) HUN-chT2 Toth, 2004 10...Hxa4 11.Gh4 Gb7 12.Gf3 Hd7 13.O-O d5 14.exd5 Gxd5 15. Sf5 Gxf3 16.Hxf3 Hc6 17.Wad1 Gc5+ 18.Kh1 O-O 19.Se7+ Gxe7 20.Gxe7 Wc8.
11.b3 Gd7 12.O-O Sc6 13.Kh1 Ge7 14.f5

14...e5?! Czarne osłabiają pole d5, być może należało grać 14...Wc8 15.Wc1 Sxd4 16.Hxd4 Gxa4 17.bxa4.
We wcześniej granej partii Poługajewski z Suetinem zastosował 14...He5.
Suetin, Alexey S -- Polugaevsky, Lev 1/2-1/2 (72 pos.) URS-chT Republics 06th Group2, 1959 14...He5 15.fxe6 fxe6 16.Gh5+ Kd8 17. Sxc6+ Gxc6 18.Sb6 Wb8 19.Sc4 Hc5 20.Hg4 Hg5.
15.Sf3 Białe przystępują do ustwienia blokady na polu d5. Manewry skoczków pozwalają na opanowanie prawie całej szachownicy.
15...Wc8 Nieco lepiej wygląda 15...Sa7 16.Gc4 Wc8 17.Sd2 Gb5.
16.Sd2 Sd4 17.Sc4 Hd8 18.Sab6 Wc5 19.Sxd7 Hxd7 20.Gd3

20...d5 Czarne pragną zapobiec ustawieniu białego skoczka na centralnym polu d5. Po 20...a5 21.Se3 h5 22.Sd5 Gd8 23.Gc4 Sb5 24.Gxb5 Hxb5 25.a3 białe otwierały kolumnę "a".
21.Sb6 Hc6 22.Sxd5

Biały skoczek opanował pole d5, zabierając przy okazji piona.
22...Sxc2 Po 22...a5 białe mogły grać 23.Hh5 h6 24.Wac1 Gd8 25.Wfd1.
23.Gxc2 Wxc2 24.Wc1 Wxc1 25.Hxc1 Hxc1 26.Wxc1

26...Gd8 Obrona piona prowadziła do dalszego pogorszenia pozycji króla 26...a5 27.Wc8+ Gd8 28.Sxf6+ Ke7 29.Wc6 Kf8 30.Sd7+ Kg7 i po 31.f6+ czarne były zmuszone oddać gońca 31...Gxf6 (odejście króla 31...Kh6 nie poprawiało pozycji 32.Sxe5 Wf8 33.Kg1 Kg5 34.g3 h5 (bicie piona kosztowało gońca 34...Gxf6 35.h4+ Kh6 36.Wxf6+ Kg7 37.Wa6) 35.h4+ Kh6 36.Kf2) 32.Sxf6.
27.Sxb4 a5 28.Sd5 Kd7

29.Kg1 Czarne poddały partię, gdyż goniec jest nieprzydatny do obrony. Białe zyskują wolnego piona na skrzydle hetmańskim po 29...Wg8 30.Kf2 Wg4 31.Wc4 Wg5 32.a3 z następnym b3-b4 itd.
1-0

Adam Umiastowski

Info: http://szachowavistula.info/polbase/tarnow79c.htm

Partie: (games)