Turnieje 2019

PIORUN NA BRĄZOWO W MISTRZOSTWACH EUROPY

Skopje 2019

W malowniczym mieście Skopje, stolicy Macedonii Północnej (dziś już można nie używać nazwy FYROM – Former Yugoslavian Republic of Macedonia), odbyły się otwarte indywidualne Mistrzostwa Europy w szachach. Kilka setek zawodników (oraz kilka zawodniczek) z 42 krajów walczyło nie tylko o splendor, nie tylko o medale ME, ale również, a może przede wszystkim o 22 przepustki do kolejnej edycji Pucharu Świata.

Zgodnie ze złą tradycją kilkunastu najlepszych szachistów europejskich nie wzięło udziału w Mistrzostwach; ryzyko utraty bezcennego dla zawodowca rankingu jest zbyt wielkie, korzyści z ewentualnego zdobycia medalu – zbyt małe, a udział w Pucharze Świata zawodnicy czołówki mają zagwarantowany już wcześniej, zgodnie z innymi wymogami regulaminowymi.

W kilkuosobowej delegacji polskiej tylko Kacper Piorun (34. numer startowy) i Mateusz Bartel (nr 73) mieli za zadanie włączyć się do walki o przepustki do Pucharu Świata; pozostali pojechali do Skopje „po naukę”, by naocznie się przekonać, jaki dystans ich dzieli nie tylko od czołówki, ale również od „średniaków”.

Liczący 11 rund turniej zakończył się pogromem faworytów. Wprawdzie rozstawiony z numerem 1 Rosjanin Władimir Artemiew zajął ostatecznie pierwsze miejsce, wypełniając przedstartowy plan w stu procentach, ale Ewgenij Tomaszewski (nr 2) dotarł na metę na mało zaszczytnym 41. miejscu, a Danił Dubow (nr 3) zajął miejsce 23. wyłącznie dzięki nadzwyczajnemu szczęściu w ostatniej rundzie, kiedy to wygrał końcówkę wieżową z rutynowanym Węgrem Erdosem, mając trzy pionki przeciwko pięciu!

Czwarty na liście startowej Władisław Kowalew (Białoruś) zajął 75. miejsce i stracił 13 punktów do rankingu, a „Numer 6” turnieju, czyli azerski arcymistrz Rauf Mamedov zakończył występ na pozycji 135!

Na tym tle występ Polaków okazał się kolosalnym sukcesem. Kacper Piorun po „piorunującym” starcie (5,5 z 6) przez cały czas szedł w czołówce turnieju i ostatecznie zajął trzecie miejsce, nagrodzone brązowym medalem Mistrzostw Europy – to niewątpliwie najlepszy wynik indywidualny Kacpra w jego karierze. Ten wynik mógł być jeszcze lepszy, gdyby w 9. rundzie w partii z Artemiewem Piorun znalazł ruch 48.Kg4, prowadzący do bardzo dużej przewagi. To, że na drugim miejscu w klasyfikacji końcowej zameldował się Szwed Nils Grandelius, było nie tylko wynikiem dojrzałej gry Skandynawa, który celuje w pierwszą pięćdziesiątkę listy Elo, ale przede wszystkim tego, że w ostatniej rundzie przeciwnik Grandeliusa, młody arcymistrz węgierski Gledura, rozegrał partię białymi bierkami na żenująco słabym poziomie, wręcz samobójczo.

22. miejsce w turnieju, ostatnie nagrodzone „biletem” na Puchar Świata, zajął Mateusz Bartel – to świetny wynik, osiągnięty po morderczej walce z tłumem wymagających rywali i całkowicie zmazujący „hańbę praską”, czyli tragiczny wynik uzyskany w stolicy Czech zaledwie 2 tygodnie wcześniej. Mateusz zaczął turniej od trzech zwycięstw, ale w szóstej rundzie dostał czarny kolor z Gelfandem i wyraźnie uległ, choć nie bez walki, legendarnemu arcymistrzowi z Izraela. Dopiero przekonywujące zwycięstwo w ostatniej rundzie z Igorem Kovalenko (Łotwa) dało Mateuszowi bezcennego plusa i duży awans w tabeli.

Trójka naszych zawodników – Nasuta, Gumularz i Janik (dwaj ostatni to juniorzy) – zdobyła po 6,5 punktu. Gra w tak silnym turnieju będzie dla nich pożyteczną lekcją, były też spore sukcesy w pojedynczych partiach. Gumularz wygrał z A. Donczenko (obecnie Niemcy, Elo 2593), a Janik zremisował z potężnym E. Tomaszewskim (Elo 2705).

Z tych juniorów będą ludzie, ale – jak mawiał arcymistrz A. Suetin - „rabotat’ nada!” (trzeba pracować).

Wyniki Mistrzostw Europy Skopje 2019

W pierwszej rundzie przyszłemu medaliście dopisało szczęście, przeciwnik nie dostrzegł groźby, gra zakończyła się w miniaturze.

Kamer, Kayra (2397) -- Piorun, Kacper (2631)
20th ch-EUR Indiv 2019 (Round 1.37) Skopje MKD 2019.03.18 0-1 B01

1.e4 d5 2.exd5 Hxd5 3.Sf3 Gg4 4.Sc3 He6+ 5.He2 Sf6 6.b3 Hxe2+ 7.Gxe2 c6 8. Gb2 h6 9.O-O-O Sbd7 10.d4 e6 11.Se5 Gf5 12.g4 Gh7 13.h4 h5 14.g5 Sxe5 15. dxe5 Sg4 16.Gxg4 hxg4 17.Wd4 Gc5 18.Wxg4 Gxf2 19.Sd1 Gc5 20.Gd4 Gf5 21.Wf4 Ge7 22.Whf1 Gg6 23.Se3 b5 24.Wd1 O-O-O 25.Kb2 Kb7 26.Gc3 Wxd1 27.Sxd1 Wd8

28.Wd4 Tak czasem bywa, że po okresie dobrej gry przychodzi chwila słabości; czasem odzywa się zmęczenie, czasem nie dopisze koncentracja, a niekiedy problemy taktyczne przerastają umiejętności zawodnika. W tym przypadku wyraźnie zawiodła koncentracja, bo po niezbyt skomplikowanym 28.Sf2 c5 29.a3 a6 30.Sd3 białe mogły kontynuować walkę.
28...b4 0-1 Jeśli teraz 29.Wxd8, to następuje 29...bxc3! Podstawka (bez niedoczasu) w niefortunny sposób zakończyła nieźle prowadzoną partię.

W drugiej rundzie czarne postawiły wszystko na jedną kartę, starając się wygrać już w debiucie. Usilne starania skomplikowania gry nie powiodły się, Neverov nie dorównał naszemu reprezentantowi w kunszcie taktycznym. Czarne zaniedbały rozwój figur, pozostawiły króla w centrun i w 22. posunięciu skapitulowały.

Piorun, Kacper (2631) -- Neverov, Valeriy (2496)
20th ch-EUR Indiv 2019 (Round 2.21) Skopje MKD 2019.03.19 1-0 C64

1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 Gc5 Wariant klasyczny partii hiszpańskiej, jeden z najstarszych w długiej historii tego otwarcia. Był wspomniany już w rękopisie z Getyngi datowanym na drugą połowę XV wieku. Wypad 3...Gc5 nazywany jest także obroną Cordella. Grali tak mistrzowie świata Borys Spasski i Robert Fischer. Wielu współczesnych arcymistrzów sięga po tę obronę.
4.c3 Sf6 5.d4 Gb6 6.Sxe5 Sxe5 7.dxe5 Sxe4 8. Hg4 Gxf2+ 9.Ke2 Hh4 10.Hxg7 Wf8 11.Gh6 Gc5 12.Sd2

12...a6 Czarne mają problem z rozwojem figur. Grając 12...Hf2+ 13.Kd1 Sxd2 14.Gxd2 c6 15.Gd3 d5 16.Kc2 Gf5 mogły temu zaradzić.
13.g3 Hh3 Szachowanie króla 13...Hh5+ 14.g4 Hh3 15.Sxe4 Hg2+ 16.Kd3 Hf3+ 17.Kd2 Hxe4 osiągało swój kres po 18.Whe1 Hd5+ 19.Gd3.
14.Sxe4 Hg2+ 15.Kd3 Hf3+ 16.Kd2 Hxe4 17.Whe1 Hd5+ 18.Gd3 b5 19. Hxh7 Wb8 20.Gxf8 Gxf8 21.Wf1 Wb6

22.e6! Efektowne uderzenie (idea kombinacji – albo przesłona, albo zaciągnięcie nieprzyjacielskiej bierki na e6) kończy walkę. Po 22.e6 Hg2+ (nie można bezkarnie zbić groźnego piona 22...dxe6 z powodu 23.Hxf7+ Kd8 24.Hxf8+ Kd7 25.Wf7+ Kc6 26.Hxc8 itd. z rychłym matem.
Bicie drugim pionem przegrywa jeszcze szybciej 22...fxe6 23.Hf7+ Kd8 24.Hxf8 mat.
Bicie wieżą także ma finał matowy 22...Wxe6 23.Hxf7+ Kd8 24.Hxf8+ We8 25.Hf6+ We7 26.Hh8+ We8 27.Hh4+ Hg5+ 28.Hxg5+ We7 29.Wf8 mat.
Bicie hetmanem prowadzi do strat materialnych: 22...Hxe6 23.Wae1 Hxe1+ 24.Wxe1+ We6 25.Wf1 Gh6+ 26.Kc2 Kd8 27.Wxf7 c6 28.Hh8+ Kc7 29.Wf6 Wxf6 30.Hxf6 z decydującą przewagą.) 23.Kc1 czarne nie są w stanie obronić króla.
1-0

W trzeciej rundzie Kacper Piorun spotkał się z mistrzem międzynarodowym z Rosji, Zhamsaranem Tsydypowem. Przygotowanie naszego zawodnika okazało się lepsze, partia zakończyła się w miniaturze.

Tsydypov, Zhamsaran (2551) -- Piorun, Kacper (2631)
20th ch-EUR Indiv 2019 (Round 3.10) Skopje MKD 2019.03.20 0-1 C45

1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.d4 exd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sxc6 bxc6 6.e5 Partia szkocka, wariant Miesesa, stosowany w rozgrywkach najwyższej rangi. Tak grali w meczu o mistrzstwo świata w 1990 roku Garri Kasparov i Anatolij Karpow.
6...He7 7.He2 Sd5 W „historycznej” partii Jacek Tomczak – Kramnik (olimpiada Batumi 2018) nastąpiło tu 8.h4.
8.c4 Ga6 9.b3 O-O-O 10.Hb2 Sb6 11.Ge2 We8 12.f4 Nowy pomysł, dotychczas grywano 12.Gf4:
a) Karasev, Wladimir I -- Emms, John M 1-0 (40 pos.) Leningrad it, 1990} 12.Gf4 g5 13.Gg3 Gg7 14.Sd2 f5 15.f4 gxf4 16.Gxf4 d6 17.Hc2 Kb8 18.O-O dxe5 19.Ge3 e4 20.Wad1 Gc8.
b) Gurkin, Anton -- Lang, Anders 1-0 Pardubice op-J, 2006} 12.Gf4 g5 13.Gg3 Gg7 14.O-O Gxe5 15.Gxe5 Hxe5 16.Sc3 d5 17.Gg4+ f5 18.Gh5 We7 19.Ha3 Kb7 20.cxd5 Sxd5 21.Sxd5 cxd5 22.Hb4+ Kc8 23.Wae1.
12...f6

13.a4 Po roszadzie 13.O-O fxe5 14.f5 Hc5+ 15.Kh1 Hd4 16.Sd2 Gb4 17.Sf3 Hxb2 18.Gxb2 Whf8 białe zostawały bez piona.
13...fxe5 14.O-O exf4 15.Sc3 Sd5 16.cxd5 Gxe2 17.Wf2 Kłopoty białych nie kończą się także po 17.Hxe2 Hxe2 18.Sxe2 Wxe2 19.dxc6 Gc5+ 20.Kh1 g5 21.cxd7+ Kxd7 i czarne mają piona przewagi.
17...Ga6 18.Gxf4 Hb4 19.Kh1 Gc5 20.Wf3 Whf8 Jak białe mają zakończyć rozwój figur?
21.Hc1 Drugie odejście hetmana umożliwiało rozwój wieży: 21.Hd2 Gb7 22.Wc1.
21...g5 22.Gxg5 Wxf3 23.gxf3 Gd4 24.Gd2 Hf8 25.f4 Hg7 0-1 Skoczek na c3 ginie w następnym posunięciu.

Duże znaczenie sportowe miała partia grana w 9. rundzie z Wladislawem Artiemiewem z Rosji. Po 47. posunięciu Piorun miał wygraną pozycję, ale musiał dokońać wyboru między posunięciami 48.Kg4 i 48.Kf4, z kt→órych tylko jedno było właściwe.

Piorun, Kacper (2631) -- Artemiev, Vladislav (2736)
20th ch-EUR Indiv 2019 (Round 9.1) Skopje MKD 2019.03.27 1/2-1/2 B52

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.Gb5+ Gd7 4.Gxd7+ Sxd7 5.O-O Sgf6 6.He2 Wc8 7.c4 g6 8.d4 cxd4 9.Sxd4 Gg7 10.Sc3 Ha5 11.Ge3 Sb6 12.Wac1 O-O 13.b3 Sbd7 14.f3 a6 15. Hd2 Wfe8 16.Wfd1 e6 17.Wc2 h5 18.Gf2 Kh7 19.Sd5 Hxd2 20.Sxf6+ Gxf6 21. Wcxd2 Gg5 22.We2 h4 23.Sc2 Ge7 24.Ge1 g5 25.Gb4 Wc6 26.Kf2 Se5 27.g3 Sg6 28.Sd4 Wc7 29.Wed2 d5 30.Gxe7 Sxe7 31.cxd5 exd5 32.gxh4 dxe4 33.hxg5 Sd5 34.fxe4 Sc3 35.We1 Sxe4+ 36.Kg2 Wd7 37.Wd3 Kg6 38.Wee3 Sc5 Aktywna gra króla pozwalała utrzymać równowagę 38...Kh5 39.h4 Kg4 40.Sf3 Wxd3 41.Wxd3 Sg3 42.Wd4+ We4 43.Wxe4+ Sxe4 44.Se5+ Kxh4 45.Sxf7 Sxg5 46.Sd6 b5.
39.Wxe8 Sxd3 40.Sf3 f6 41.h4 fxg5 42.hxg5 Kg7 43.a3 a5 44.Kg3 b5 45.We3 b4 46.a4 Sc5 47.Sh4 Wd1

48.Kf4 Jaka szkoda!! Posunięcie 48.Kg4 pozwalało utrzymać piona „g” i względnie prostymi środkami zrealizować przewagę: Sd3 49.We7+ Kf8 50.Wa7 Wg1+ 51.Kf5 Wf1+ 52.Kg6 Se5+ 53.Kh5 Sc6 54.Wa6 Se7 55.Wa8+ Kf7 56.g6+ Kg7 57.Wa7 Kf6 58.Wxa5 Wh1 59.Wb5 Sxg6 60.Wb6+ Ke5 61.Wxg6.
48...Wd4+ 49.Kg3 Se4+ 50.Kg2 Wd2+ 51.Kf3 Sxg5+ Czarne ostatecznie wyrównały szanse, wynik remisowy partii jest przesądzony.
52.Kf4 Kf6 53.Sf3 Wf2 54. Kg3 Wb2 55.Se5 Wd2 56.Sf3 Sxf3 57.Kxf3 Kf5 58.We8 Wb2 59.We3 Wh2 60.Kg3 Wh1 61.Kf3 Wh2 1/2-1/2

Spotkanie z izraelskim rówieśnikiem było krótkie, nasycone walką taktyczną.

Baron, Tal (2506) -- Piorun, Kacper (2631)
20th ch-EUR Indiv 2019 (Round 5.8) Skopje MKD 2019.03.22 0-1 A80

1.d4 f5 2.Gf4 Sf6 3.e3 g6 4.h4 h6 5.Sc3 d6 6.Hf3 Gg7 7.Hg3 Kf7 8.O-O-O Sc6 Oryginalna pozycja, nowe ustawienie zmusza przeciwnika Polaka do dokonywania samodzielnych wyborów w trakcie gry.
9.Ge2 e6 10.Gf3 He7 11.Sge2

11...e5 Rozpoczyna się bezkompromisowa walka taktyczna. Wtrącenie 11...We8 nieco łagodzi konsekwencje wypadu piona, np. 12.Kb1 e5 13.Sd5 Hd8 14.dxe5 dxe5 15.Gg5 hxg5 16.hxg5 Sg4.
12.Sd5 Sxd5 13.Gxd5+ Kf8

14.dxe5? W tym momencie posunięcie 14.e4! stanowiło wielkie zagrożenie dla pozycji Pioruna. Jeśli bowiem 15...exd4, to po 16.Sxf4 grożą widły na g6, a czarne nie dysponują dostateczną obrony, w szczególności nie przechodzi manewr Sc6-e5, bo na d4 wciąż stoi biały pion. Zobaczmy: 14.e4 Sxd4 ( 14...exf4 15.Sxf4 ) 15.Sxd4 exf4 16.Hxg6 fxe4 17.Whe1.
14...dxe5

15.e4 W tym miejscu ruch ten jest spóźniony. Bardziej sensowne było wprowadzenie nowych figur do gry: 15.Whe1 Hf6 16.c3 exf4 17.Sxf4 Se5 18.Gb3 z mniej więcej równą pozycją.
15...exf4 16.Sxf4 Se5 17.Gb3 c6 18.Whe1?? Nawet po lepszym 18.Hxg6 Sxg6 19.Sxg6+ Ke8 20.Sxe7 Kxe7 21.exf5 Gxf5 22.Whe1+ Kf8 białe zostawały bez figury.
18...g5 19.exf5 Także 19.Sh5 f4 20.Hc3 b5 21.f3 b4 22.Hd4 Gd7 23.Hd6 Hxd6 24.Wxd6 a5 nie dawało białym ratunku.
19...gxf4 20.Hxf4 h5 21.Kb1 a5 22.a4 Hf6 23.Hd4 Gxf5 Białe w końcu poddały partię wobec utraty dwóch figur. Po 23...Gxf5 24.Hc5+ He7 25.Hc3 b5 szans na obronę nie było.
0-1

Losy srebrnego medalu rozstrzygnął pojedynek węgierskiego szachisty Gledury ze Szwedem N. Grandeliusem.

Gledura, Benjamin (2630) -- Grandelius, Nils (2694)
20th ch-EUR Indiv 2019 (Round 11.2) Skopje MKD 2019.03.29 0-1 A37

1.Sf3 c5 2.c4 Sc6 3.Sc3 e5 4.g3 g6 5.Gg2 Gg7 6.O-O d6 7.a3 Sge7 8.d3 O-O 9.Wb1 a5 10.Se1 Ge6 11.Sc2 d5 12.cxd5 Sxd5 13.Se3 Sde7 14.Sc4 Wb8 15.Gg5 f6 16.Ge3 b6 W partii Anand, Viswanathan -- Tregubov, Pavel V 1-0 (68 pos.) Corsican Circuit Final 2014, 2014 grano 16...Sd4 17.b4 axb4 18.axb4 b5 19.Sd2 cxb4 20.Wxb4 Ha5 z dobrą pozycją.
17.Ha4 W partii McShane, Luke J -- Jones, Gawain C B 1-0 (59 pos.) 4. London Chess Classic, 2012 było 17.f4 f5 18.fxe5 Sxe5 19.Gf4 Sxc4 20.dxc4 Gxc4.
17...Sd4 W pojedynku Ruck, Robert -- Huzman, Alexander 1/2-1/2 Istanbul ol (Men), 2000 wybrano 17...Hc7 18.Wfc1 Kh8 19.Hd1 Hd8.
18.Gxd4 exd4 19.Sb5 Sd5 20.b4 W partii Valsecchi, Alessio -- Spence, David J 1/2-1/2 (40 pos.) Gibraltar Masters 2014, 2014 było 20.Sbd6 b5 21.Sxb5 Hd7 22.Scd6 Sc7 23.Hxa5 Sxb5 24.Se4 Wfc8 25.Wbc1 c4 26.a4 Ha7 27.Hxa7 Sxa7 28.Sd6 Wc5 29.dxc4 Wxb2 30.Wb1.
20...axb4

21.axb4? Zdumiewająca niedokładność. Należało grać 21.Gxd5 Gxd5 22.axb4 He7 23.bxc5 bxc5 24.e4 dxe3 25.Sxe3.
21...Sxb4 22.Wxb4 cxb4 23.Scd6 He7 24.Wc1 Wfd8 25.Hxb4 Gf8 26.Hxd4 Wxd6 27.Hxd6 Hxd6 28.Sxd6 Gxd6 Białe zostały bez figury.
29.Wc6 Wc8 30.Wxd6 Wc1+ 0-1 Gra mogła zakończyć się matem 30...Wc1+ 31.Gf1 Gh3 32.Wd8+ Kf7 33.Wd7+ Ke6 34.We7+ Kxe7 35.e3 Wxf1 mat.

Info: http://eicc2019.mk/

Info: http://chess-results.com/tnr404992.aspx?lan=1

Partie: (games)