Posunięcie Gc8-g4 w wariancie klasycznym królewsko-indyjskiej

Wojtaszek,Radosław - Caruana,Fabiano [A15]
Tata Steel (r. 9), 26.01.2021
1.c4 Sf6 2.Sf3 d6 3.d4 g6 4.Sc3 Gg7 5.e4 e5 Do studiowania wariantu, który zdarzył się w partii, przydaje się znajomość innego odgałęzienia Obrony Królewsko - indyjskiej, a mianowicie: 5...0–0 6.Ge2 Gg4

(diagram analityczny)
7.Ge3 Sfd7 8.Wc1 e5 9.d5 a5 10.0–0 Sa6 11.a3 f5 12.Wb1 Gxf3 13.Gxf3 Sac5 14.b4 axb4 15.axb4 Sxe4 16.Gxe4! (lepsze niż 16.Sxe4 fxe4 17.Gxe4, co grano w pamiętnej partii Petrosjan - Bednarski, Olimpiada Tel Aviv 1964, gdzie mecz Polska - ZSRR zakończył się sensacyjnym remisem 2:2)
16...fxe4 17.Sxe4 h6 (17...Hh4 18.f3 He7) 18.Hg4 z dość wyraźną przewagą białych, które mogą szykować programowe poderwania łańcucha czarnych pionów, czyli c4-c5. Wracamy do partii Wojtaszek - Caruana.
6.Ge2 0–0 7.0–0 Gg4

Ciekawe, że w (nie pretendującej do miana aktualnej, bo liczącej 40 lat) monografii Gellera ten ruch wcale nie jest wspomniany.
Jeśli czarne nie chcą grać popularnego 7...Sc6, ani nieco staromodnego 7...Sbd7, to mają do dyspozycji 7...c6, na co najlepszą odpowiedzią jest 8.d5! cxd5 9.cxd5 Se8 10.a4 f5 (albo 10...Gg4); oraz 7...exd4 8.Sxd4 We8 9.f3 c6 10.Sc2 Sa6 itd.
8.Ge3 Niewykluczone, że nieco silniejsze jest 8.dxe5 Gxf3 9.exf6 Gxe2 10.Hxe2 Hxf6 lub 8.d5 Sfd7 9.a3 a5 10.b3.
8...Gxf3 9.Gxf3 exd4 10.Gxd4 Sc6 11.Ge3 We8 12.Hd2 Sd7 13.Wad1 Wchodziło w grę 13.Gd1 Gxc3 14.Hxc3 Wxe4 15.Gf3 We8 16.b4. Ale do tego należało przewidzieć plan czarnych.
13...Gxc3! Oddanie "indyjskiego" gońca za skoczka, szczególnie w tej pół-otwartej pozycji, oznacza duże ryzyko strategiczne. Jednak jeśli grający czarnymi faworyt nie chce zadowolić się remisem, to w walce z debiutowym encyklopedystą, a za takiego uchodzi nasz arcymistrz, musi starać się o wykorzystanie efektu zaskoczenia. Można założyć, że ruch w tekście nie był improwizacją i miał wsparcie w postaci obszernej analizy domowej.
14.Hxc3 Hf6 15.Hc1 15.Hd2 Sc5 16.b4 Sxe4 17.Hc2 Sg5 18.Gd5.
15...Sc5 16.Hb1 He6 17.Wfe1 Hxc4 Czarne dopięły swego - zdobyły piona, za którego białe z pewnością mają dostateczną rekompensatę w postaci aktywnych figur i pary gońców.
18.b3 Hc3 19.Gd2 Hf6 20.Gc1 h5 21.Gb2 Se5 22.Ge2 h4 23.Hc1 g5

24.Gb5?! Zdaniem komentatorów z rosyjskiej strony "ChessPro" jest to punkt zwrotny partii. Ruch gońcem oznacza stratę czasu. Lepsze 24.b4 Se6 25.h3 Sf4 (25...Hg7 26.b5 z rekompensatą) 26.Hxc7.
24...We7 25.We3 [25.h3.
25...Hg6 26.Ge2 Wae8 27.Hc2 Se6 28.f3 Białe przechodzą do defensywy, trudno teraz o realne wzmocnienie pozycji figur, a piona brak.
28...Sf4 29.Gf1 c6 30.Hf2 Jeśli 30.Hd2, to 30...We6.
30...We6 31.Wc3 d5 32.g3? Nieco lepsze 32.We3 dxe4 33.Wxe4 Hf5.
32...hxg3 33.hxg3

33...dxe4! Wygrywa też 33...g4 34.gxf4 Sxf3+ 35.Kg2 Hxe4 –+.
34.gxf4? 34.fxe4 pozwalało bronić się nieco dłużej.
34...gxf4+ 35.Hg2 exf3 36.Hxg6+ Wxg6+ 37.Kh1 f2 38.Gh3 Sc4 39.Wxc4 We1+ 0–1

Tomasz Lissowski

Vistula Chess Monthly

Logo Vistula