Mistrz Waldemar Świć uczy

Podstawa (44)

Podstawową umiejętności młodego szachisty powinna być analiza.
Wszelkiego typu pozycji. Bez tego nie ma mowy o jakichkolwiek poważnych sukcesach, możliwości twórcze mniej ambitnych ze sportowego punktu widzenia także są poważnie ograniczone. Brakuje bowiem narzędzia dla sprawdzenia poprawności naszych pomysłów.
Jeszcze raz apeluję o nie posługiwanie się nadmiernie programami analitycznymi. Przypomnę, że wybitny trener M. Dworecki nawet nie sprawdza poprawności swych analiz przy pomocy programów analizujących. Uważa bowiem, że następuje swoiste "rozmagnesowanie", dające w efekcie znaczne obniżenie umiejętności analitycznych. Nie ma w tym niczego dziwnego. Taki schemat jest znany z innych dziedzin życia. Używamy maszyn, aby ułatwić sobie pracę, ale gdzieś znika jednocześnie efekt naszego wysiłku, stanowiący o osobistym wkładzie w poznanie. Sprowadzenie wszystkiego do roli odczytu z monitora powoduje, że znacznie obniża się sprawność w liczeniu wariantów, a wysiłek trudno jest podjąć, bo zwykle robił to za nas program.
Przypomnę pozycję, która miała być przedmiotem naszych rozważań:

Piket - Nunn

Piket-Nunn

Zamiast zagranego w partii 34.cb5? białe miały inną możliwość: 34.Hg1!
W pierwszym rzędzie należy sprawdzić jaka jest sytuacja po utracie pionka g2, gdy czarne mają do dyspozycji trzy lekkie figury za hetmana.
A) 34...Sd6 35.Hg2+ Kf7 36.f4! Silne posunięcie otwierające pozycję, co daje hetmanowi białych znacznie większe perspektywy do przejawienia aktywności. 36...ef4 37.Hf3 Ge5 38.Hh5+;
B) 34...Sd4 35.Hg2+ Kf7 36.h5! Gdyby nie to posunięcie czarne zdołałyby się skonsolidować poprzez h5 i Gg4. 36...Se2+ 37.Kc2 Sf4 38.Hf3 czarne nie mają możliwości uzyskania takiego ustawienia, aby nie wpuścić hetmana poprzez g4 na c8, gdy zechcą zaatakować pionka h5. Zobaczmy:
B1) 38...a4 39.Kd2 h6 40.Kc2 Ke7 41.Kb1 Kd6 (41...Kd8 42.Hg3!) 42.Kc2 Gg5 43.Kb1 Ge8 44.Hg4 Gh5 45.Hc8;
B2) 38...Ge8 39.Hg4;
A teraz sprawdzmy, czy czarne mogą zwyciężyć broniąc pionka g2. Cała rzecz sprowadza się do możliwości przestawienia G na c5 lub przejścia króla na pomoc pionkowi g2.
C) 34...Gh3 35.cb5

Piket-Nunn

Po oczywistym 35...Gh4 białe muszą grać bardzo dokładnie.
Widzimy, że nie mogą one przejawić aktywności z uwagi na zaawansowanego pionka g2. Jednak i pozycja czarnych ma pewien mankament. Gh3 broni pionka g2, ale jednocześnie blokuje drogę pionkowi h.
C1) 36.f3 Gg5+ 37.Kc2 Gf4 38.Kc3 h5 39.Kd3 h4 40.Kc3 Kf7 41.Kd3 Ke7 42.Kc3 Kd8 43.Kd3 Kc8 44.Kc3 Kb7 45.Kd3 a4 46.Kc3 Gg5 47.Kc4 Gh6!
C1a) 48.Hf2 Gc1 49.Kc3 c4 50.He1 (50.d6 cd6 51.He1 Gf4 52.Hd1 Kc7) 50...Gf4 51.Hg1 Gh6;
C1b) 48.Kc3 c4 49.d6 cd6 50.Hf2 Gf8;
Widzimy zatem, że białe nie powinny grać f3.
C2) 36.a4 Gg5+ 37.Kc2 Gf4
C2a) 38.Kd3 h5 39.b3 h4 40.Kc2 Kf7 41.Kd3 Ke7 42.Kc3 Kd8 43.Kd3 Kc8 44.Kc3 Kb7 45.Kd3 Gg5 46.Kc3 c4 47.Kc4 Ge7 48.Kc3 Gc5 49.Kd3 Kc8 50.Kc3 Kd8 51.Kd3 Ke7 52.Kc3 Kf7 53.Kc2 Kg6 54.Kd3 Gd4
Nie komentowałem poczynań obu stron, gdyż były one oczywiste z punktu widzenia wcześniej napisanego.

Piket-Nunn

Czarne nie mogą już chyba bardziej wzmocnić pozycji przed wtargnięciem króla na f4.
C2a1) 55.Ke2 Kg5 56.Kd3 Kg4 57.He1!! Kf3 58.He2+ Kf4 59.Hd2+ Kg4 60.He1 i remis.
Uff! Wariantów tyle, że w głowie się kręci ale zostało zrobione to, co jest celem wszelkiej analizy tzn. ustalono prawdę analityczną dotyczącą tej pozycji. Nie znaczy to oczywiście, że nie zrobiliśmy błędów. To zdarza się każdemu. Ważny jest sam proces poszukiwania. Każdy, kto tego spróbuje, pozna olbrzymią satysfakcję płynącą ze znalezienia czegoś nowego i swojego, w sensie własnego wysiłku.
Czego tradycyjnie wszystkim życzę!

Trener I klasy MF Waldemar Świć

http://szachowavistula.pl/vistula/