Mistrz Waldemar Świć uczy
Blaski i cienie strategii (51)
Zdwojone piony są przy ocenie pozycji zwykle traktowane jako słabość. Zwłaszcza gdy pozycja ma charakter statyczny. Polecam uwadze Czytelników tej rubryki świetną partię Ludka Pachmana, którego podręcznik strategii należał do moich ulubionych lektur. Mistrz Balcerowski zalecił mi do przestudiowania trzytomową pracę Pachmana "Modern Schachstrategie". Wprawdzie nie mogłem przełamać bariery językowej, ale przerobiłem wszystkie przykłady i z pewnością bardzo mi to pomogło w zrozumieniu szachów.
Obrona Nimzowitscha [E21]
Nowak,J - Pachman,L
Solingen 1968
1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.Gd2 0-0 5.Sf3 d5 6.e3 Sbd7 7.Wc1 c6 8.Gd3 dc4 9.Gc4 Gd6 10.Hc2 e5 11.de5 Se5 12.Se5 Ge5 13.Se2 He7 14.Gc3 c5 15.Sg3 b6 16.0-0 Gc3 17.Hc3 Gb7 18.Wfd1 Wad8 19.Ge2 g6 20.Wd8 Wd8 21.Wd1 Wd1+ 22.Gd1
Pomimo licznych wymian pozycja czarnych jest nieco lepsza z uwagi na większą aktywność figur oraz przewagę pionów na skrzydle hetmańskim. Białym trudniej będzie uruchomić swoje piony na skrzydle królewskim.
22...Se4!
Zachęcająco wyglądało 22...h5 odrzucające Sg3 na pasywniejszą pozycje, ale po 23.Gf3! Gf3 24.gf3 z dalszym f4 można się bronić.
23.Hd3
Nie wolno 23.Se4? He4 24.f3 Hb1 i białe muszą dopuścić do do zdwojenia pionów 23...Sg3 24.hg3 He4! 25.He4 Ge4
Zastanówmy się, czemu czarne tak chętnie wymieniały figury. Jakie są plusy ich pozycji?
- 1) Mają przewagę pionów na skrzydle hetmańskim.
- 2) Pion g2 stoi na białym polu, co utrudnia obronę pozycji.
- 3) Czarnym łatwiej będzie uzyskać wolnego piona na skrzydle hetmańskim niż białym na królewskim.
26.Ge2 Kf8 27.f3 Gd5 28.a3 f5! Wprawdzie zasady strategii w tego typu końcówkach każą stawiać piony na polach koloru przeciwnego, ale posunięcie to jest potrzebne do zablokowania białych pionów
29.Kf2 Ke7 30.Ke1 Kd6 31.Kd2 c4! I znowu pion idzie na białe pole, ale jest to konieczne, aby królowi dać do dyspozycji pole c5.
32.Kc3 Kc5 33.Gd1 Tu moim zdaniem białe miały szansę. Po 33.a4 a6 34.b4+ cb3 35.Ga6 b2 36.Kb2 Kb4 Pachman twierdzi, że czarne wygrywają, ale nie bardzo wiadomo jak! Np.: 37.Gc8 Ka4 38.g4 fg4 39.Gg4 b5 40.Gd7 Kb4 41.e4 i białe też mają poważny argument. Wydaje się, że czarne powinny raczej najpierw podciągnąć piony na skrzydle królewskim.
33...b5 34.Ge2 a5 35.Gf1 b4+ 36.ab4+ ab4+ 37.Kd2 Gc6 38.Ge2 Ga4 39.Gf1
Wymiana gońców prowadziła do przegranej końcówki pionowej: 39.Gd1 c3+ 40.bc3 bc3+ 41.Kc1 Gd1 42.Kd1 Kb4 43.Kc2 Kc4 44.e4 fe4 45.fe4 Kd4; zaś 39.e4? dawało czarnemu królowi pole d4, a 39.f4 Gc6 40.Gf3 h5 41.Kc2 Ge4+ 42.Kd2 Kd5 prowadziło do zugzwangu.
39...g5!
Czarne przygotowują wejście królem na d4.
40.Ge2 h6 41.Gf1 Gc6 Można było grać natychmiast 41...Gb5!, ale Pachman miał niewiele czasu na analizę odłożonej partii, a programy komputerowe rzecz jasna nie były wtedy w użyciu.
42.Ge2 Ga4 43.Gf1
43...Gb5! Tym razem Pachman znalazł właściwy manewr 44.Kc2 h5 45.Ge2 h4 46.gh4 Nie wolno 46.f4 gf4 47.gh4 fe3 48.g3 (48.h5 f4! 49.h6 Ge8) 48...c3! 49.Gb5 Kb5 50.bc3 b3+
46...gh4 47.Gf1 f4! Decydujący przełom torujący drogę do pola d4.
48.ef4 Gd7! 49.Kd2 Kd4 50.Ge2 c3+ 51.bc3+ bc3+ 52.Kc1 (52.Ke1 Ke3 53.Gd1 Gf5 54.Kf1 Kf4 55.Kg1 Kg3) 52...Gf5 53.Gb5 Ke3 54.Gc6 Kf2 55.Ge4 Ge4 56.fe4 Kg2 0-1
Warto czasem zajrzeć do starych podręczników i posłuchać opowieści starych mistrzów.
Trener I klasy MF Waldemar Świć
http://szachowavistula.pl/vistula/
Copyright Adam Umiastowski & Tomasz Lissowski 2006
Pismo utworzone dnia 26-12-1997