Mistrz Waldemar Świć uczy

Historia pewnej nowości... (40)

Zwolennicy używania komputera zamiast własnych szarych komórek zatrudniają go między innymi do "wymyślania" nowości teoretycznych. Znaczy to w wielu przypadkach, że należy dać onemu zadanie i czekać na rezultat.
Bardziej zaawansowani, znając ułomności programów analizujących, sami określają kierunek poszukiwań, nie sugerując się wskazaniami typu 0.48 czy 1.25. Takie podejście ma sens, chociaż może osłabić motywację do większego wysiłku umysłowego. Grozi to swego rodzaju "rozmagnesowaniem" i osłabieniem zdolności analitycznych.
Zobaczmy jak to bywało dawniej w partiach gigantów szachownicy.

Keres,P - Bogoljubow,E
Obrona sycylijska B81
Salzburg 1943
1.e4 c5 2.Se2 Tę kolejność Keres grywał często, choć zwykle z przestawieniem posunięć powstawały główne warianty. 2...e6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 d6 6.g4!

Keres-Bogoljubow

Właśnie w tej partii Keres zagrał po raz pierwszy to ostre posunięcie. Jak możemy przeczytać w jego komentarzu, idea ta przyszła mu do głowy w czasie partii!. W komentarzu Keres pokazuje warianty świadczące o tym, że zdawał sobie sprawę jakie problemy zostały postawione przed obiema stronami i odważnie przystąpił do walki!. 6...Sc6 Po latach praktyki wypracowano także inne sposoby obrony w tym 6...h6, wspomniane przez Keresa.
7.g5 Sd4? Rozwija figury białych. Z pewnością lepsze było 7...Sd7. 8.Hd4 Sd7 9.Ge3 Przygotowuje długą roszadę oraz przeciwdziała posunięciu Hb6. 9...a6 Na 9...Hb6 nastąpiłoby 10.Hb6 Sb6 11.Sb5 10.Ge2 Zwykle goniec w tego typu pozycjach działa po diagonali h1-a8, ale Keres pozostawił go na e2 celowo, mając na uwadze inne zadania tej figury.
10...Hc7 11.f4 b6 Czarne wciąż marzą o zrobieniu długiej roszady. Białe jednak nie dopuszczają do tego.

Keres-Bogoljubow

12.f5! Se5 13.fe6 fe6 Nie było lepsze 13...Ge6 14.Ha4+ Gd7 15.Sd5! 14.a4 Po wzięciu na b6 czarne się tylko uaktywniały np.: 14.Hb6 Hb6 15.Gb6 Wb8 z następnym Wb2. 14...Ge7 15.h4 Hc5 16.Hd2 Hc7 Po 16...Hb4 17.0-0 Sc4 (17...Gb7 18.Wa3) 18.Hd4 czarne znalazłyby się w cieżkiej pozycji. 17.Wf1 Gb7 18.Gd4! Wf8

Keres-Bogoljubow

I znów długa roszada była niemożliwa: 18...0-0-0 19.He3. 19.0-0-0 Wf1 Nieco lepsze było 19...Gd8. 20.Wf1 Gd8 I znowu nie ma wyjścia. Po 20...0-0-0 21.He3; lub 20...Sc4 21.Hf4 0-0-0 22.Hg4 czarne miały beznadziejną pozycję. 21.Hf4 Sg6 Na 21...He7 rozstrzygało 22.Sb5! ab5 23.Ge5 22.Hg4! He7 Ładnego mata mogły dostać czarne po 22...Kd7 23.Sd5 Hc6 24.He6+ Ke6 25.Gg4# 23.Hh5! Tę pozycję ocenia Keres jako beznadziejną dla czarnych. 23...e5 24.Ge3 Gc7 25.Hh7 Sf4 26.Gf4 ef4 27.Gh5+ Kd7 28.Gg4+ Kc6 29.Hf5 b5 30.Hd5+ Kb6 31.Hd4+ Kc6 32.Sd5 1-0

To prawda, że czasy się zmieniły, trudno dziś znaleźć w debiucie coś nowego. Nie opuszcza mnie jednak przekonanie, że przerzucanie pracy koncepcyjnej w tej sferze na komputer prowadzi do wyjałowienia. Tracimy w znacznym stopniu świeżość spojrzenia.

Pamiętajmy o tym, że "W umyśle początkującego jest wiele możliwości, w umyśle eksperta - parę"

Waldemar Świć
Trener I klasy, MF


http://szachowavistula.pl/vistula/

szachowa_vistula (at) o2 (at) pl

Valid HTML 4.01!