Felietony 2018
Wiktor Korcznoj (27)
W czerwcu 2016 roku zmarł słynny szachista Wiktor Korcznoj (ur.
23.03.1931 zm. 6.06.2016).
W 1959 roku Korcznoj wygrał turniej międzynarodowy w
Krakowie,
w sumie należał do czołówki światowej ponad 30 lat.
Będziemy reularnie przytaczać charakterystyczne dla Korcznoja partie,
rozpoczynając od lat młodzieńczych.
Publikacje na temat Wiktora
Korcznoja w Szachowej Vistuli.
Wiktor Korcznoj Zbiór artykułów
Na początku 1968 roku Korcznoj miał znakomity występ na turnieju międzynarodowym Hoogovens, w holenderskim Wijk aan Zee. Zwycięstwo w turnieju wynikiem 12 pkt. z 15 partii, z przewagą 3 punktów nad następnym zawodnikiem, Lajosem Portiszem z Węgier, odbiło się szerokim echem w prasie sportowej. W pokonanym polu Korcznoj pozostawił między innymi Vlastimila Horta z Czechosłowacji, Michaiła Tala (którego pokonał pół roku później w meczu pretendentów ).
Hoogovens
Wijk aan Zee NED, 1968.01.10 - 1968.01.28
M | Nazwisko, Imię | Tyt | Lat | Fed | Pkt | Berg. | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
1: | Korchnoi, Viktor | gm | 37 | SUI | 12.0 | 84.25 | X | 0 | = | 1 | = | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | = | 1 | 1 | 1 | = | 1 |
2: | Portisch, Lajos | gm | 31 | HUN | 9.0 | 66.75 | 1 | X | 0 | = | = | 1 | = | 0 | 1 | 1 | 0 | = | 1 | = | 1 | = |
3: | Hort, Vlastimil | gm | 24 | GER | 9.0 | 65.75 | = | 1 | X | = | = | = | = | = | = | = | = | = | 1 | = | 1 | = |
4: | Tal, Mikhail | gm | 31 | URS | 9.0 | 59.50 | 0 | = | = | X | = | 0 | = | = | = | = | 1 | 1 | = | 1 | 1 | 1 |
5: | Gheorghiu, Florin | gm | 24 | ROU | 8.5 | 60.75 | = | = | = | = | X | = | = | = | = | = | 1 | = | = | = | = | 1 |
6: | Ciric, Dragoljub M | gm | 33 | SRB | 8.0 | 54.75 | 0 | 0 | = | 1 | = | X | = | = | 0 | = | 1 | 1 | = | = | = | 1 |
7: | Matanovic, Aleksandar | gm | 38 | SRB | 8.0 | 54.50 | 0 | = | = | = | = | = | X | = | = | = | = | = | = | 1 | = | 1 |
8: | Ivkov, Borislav | gm | 35 | SRB | 7.5 | 55.00 | 0 | 1 | = | = | = | = | = | X | = | = | 1 | = | 0 | = | = | = |
9: | Ree, Hans | im | 24 | NED | 7.5 | 50.50 | 0 | 0 | = | = | = | 1 | = | = | X | 0 | = | = | 1 | 0 | 1 | 1 |
10: | Padevsky, Nikola | gm | 35 | BUL | 7.0 | 49.75 | 0 | 0 | = | = | = | = | = | = | 1 | X | = | = | = | = | = | = |
11: | Donner, Jan-Hein | gm | 40 | NED | 7.0 | 49.00 | = | 1 | = | 0 | 0 | 0 | = | 0 | = | = | X | = | = | 1 | = | 1 |
12: | Bobotsov, Milko G | gm | 36 | BUL | 7.0 | 46.00 | 0 | = | = | 0 | = | 0 | = | = | = | = | = | X | = | = | 1 | 1 |
13: | Karaklajic, Nikola | im | 41 | SRB | 6.5 | 44.75 | 0 | 0 | 0 | = | = | = | = | 1 | 0 | = | = | = | X | 1 | = | = |
14: | Rossolimo, Nicolas | gm | 57 | USA | 6.0 | 41.00 | 0 | = | = | 0 | = | = | 0 | = | 1 | = | 0 | = | 0 | X | = | 1 |
15: | Langeweg, Kick | im | 31 | NED | 5.0 | 36.75 | = | 0 | 0 | 0 | = | = | = | = | 0 | = | = | 0 | = | = | X | = |
16: | Van Geet, Dirk Daniel | im | 35 | NED | 3.0 | 22.00 | 0 | = | = | 0 | 0 | 0 | 0 | = | 0 | = | 0 | 0 | = | 0 | = | X |
120 partii: +29 -19 =72
Zwycięskie partie Wiktora Korcznoja.
Otwarte centrum
W piątej rundzie Korcznoj rozegrał bojową partię z Hansem Ree,
mistrzem Holandii.
Korchnoi, Viktor -- Ree, Hans
Hoogovens (Round 5) Wijk aan Zee NED 1968.01.15 1-0 A22
1.c4 e5 2.♘c3 ♘f6 3.g3 ♗b4 Partia angielska,
skuteczny oręż w rękach walecznego Wiktora Korcznoja, zarówno białymi,
jak i czarnymi bierkami. Fianchetto wiąże się z nazwą Bremen, wypad
gońca nosi nazwę wariantu Smysłowa. 4.♗g2 O-O 5.d3 ♖e8 6.e4 c6 7.♘e2 d5 Charakterystyczne poderwanie centrum pionowego, dające czarnym swobodę działań.
8.cxd5 Stosowane jest także bicie drugmi pionem, np. Bilek, Istvan -- Timman, Jan H 1-0 (32 pos.) Venice, 1974 8.exd5 cxd5 9.O-O d4 10.♘d5 ♘xd5 11.♗xd5 ♘d7 12.♗g2 a5 13.f4 ♘f6 14.fxe5 ♖xe5 15.h3 ♕e7 16.♘f4 g5 17.a3 ♗d6 18.♘h5 ♘xh5 19.♕xh5 f6 20.♗d2 ♖a6.
8...cxd5 9.exd5 ♘xd5 10.O-O ♘b6 11.d4 ♗xc3 12.bxc3 ♘c6 13.a4 ♘c4 14.♖b1 ♕c7 15.♖b5 ♘6a5 Białe utrudniają przeciwnikowi rozwój figur. Zgrabne rozwiązanie problemu rozwoju polegało na szybkiej mobilizacji skrzydła hetmańskiego: 15...b6 16.dxe5 ♗g4 17.h3 a6 18.♖d5 ♗e6 19.♖d3 ♘4xe5.
16.dxe5 ♗d7 17.♖b4 ♘xe5 18.♘f4 ♕xc3 Wzięcie piona przed zakończeniem rozwoju wygląda dość ryzykownie. Dobre było 18...♗g4 19.f3 ♗f5 20.♘d5 ♕d8 21.♘e3 ♗e6.
19.♘d5 ♕c8 20.♕h5 ♘g6 21.♗b2 21... ♗c6?! Można ulec wrażeniu, że ruch gońcem jest solidnym rozwiązaniem, jednak tylko prawidłowe 21...♘c6 22.♖c1 pozwala utrzymać równowagę.
22.♖d1 ♗xd5 23.♗xd5 ♖e7 24.♕f3 ♕c2 25.♖e4 D ♖d7?! +/- Dla utrzymania równowagi można było grać 25...♕xb2 26.♖xe7 ♘xe7 27.♕xf7+ ♔h8 28.♕xe7 ♕f6 29.♖e1 ♕xe7 30.♖xe7 ♖b8.
26.♗a3 h6 27.♖de1 ♘c6?! Lepsze 27...♕c8, choc pozycja pozostawała zła.
28.♕f5 ♔h7 Po tym ruchu ginie wieża, podobnie po 28...♘ge5 29.♗xc6 ginęła jedna z figur.
29.♕xd7 1-0
Otwarte centrum
Pojedynek z seniorem amerykańskich szachów Nicolasem Rossolimo
przebiegał w warunkach ożywionej gry figurowej. Korcznoj wykorzystał
wolnego piona do staranowania pozycji przeciwnika.
Rossolimo, Nicolas -- Korchnoi, Viktor
Hoogovens (Round 7) Wijk aan Zee NED 1968.01.17 0-1 C08h
1.e4 e6 2.d4 d5 3.♘d2 c5 4.exd5 exd5 5.♘gf3 a6 6.c4 ♘f6 7.♗e2
♘c6 8.O-O cxd4 9.cxd5 ♘xd5 10.♘b3 ♗e7 11.♘fxd4 O-O Centrum
pionowe zniknęło, walka przybiera charakter czysto figurowy. 12.♗f3 ♗f6 13.♖e1 a5 14.♘xc6 bxc6 15.♘d4 ♗b7 16.♘b3 ♖b8 Odpowiedź na groźbę 17.♘c5, wieża zwolniła miejsce na ewentualne cofnięcie gońca na a8.
17.♗xd5 cxd5 18.♗f4 ♖c8 19.♕d2 Więcej zalet kryje ruch 19.♗e5, np. 19... ♗xe5 20.♖xe5 ♕f6 21.♕e1 i białe dobrze kontrolują szachownicę.
19...d4 Białe dopuściły do przesunięcia wolnego piona, którego - jak mawiał jeden z twórców hipermodernizmu w szachach, arcymistrz Nimzowitsch - należy więzić, jak tygrysa w klatce. O trafności tej maksymy boleśnie przekonał się Rossolimo.
20.♕xa5 ♖c2 21.♕xd8 ♖xd8 22.♖ad1 h6 23.♗e5 ♗xe5 24.♖xe5 d3 Kolejny krok wolnego piona.
25.h3 ♗a6 26.♖a5 ♖d6 27.♖d2? Przeoczenie taktyczne. Dobre było choćby 27.f3 ♖b6 28.♖d2 ♖xb3 29.axb3 ♖xd2 30.♖xa6 ♖xb2 31.♖a8+ ♔h7 32.♖d8 ♖xb3.
27...♗c4 28.♖d1 d2 Ostatni krok wolnego piona, grozi 29...♗xb3 i 30...♖c1, białe muszą oddać figurę.
29.♖xd2 ♖cxd2 30.♘xd2 ♖xd2 Czarne zdobyły figurę za dwa piony. Białe mają niewielkie szanse na skuteczne promowanie wolnych pionów, wieża i goniec stanowią groźną siłę.
31.b3 ♗e6 32.f3 g5 33.♔h2 ♔g7 34.♔g3 ♔g6 35.♖a6 h5 36.b4?! Mimo zrozumiałej chęci rozpoczęcia marszu pionów, lepiej było pozostawić je na miejscu. Czarne w takim przypadku musiały przeprowadzić próbę ataku na skrzydle królewskim, obarczoną w końcu pewnym ryzykiemn.
Przy biernym oczekiwaniu białych gra mogła się potoczyć następująco: 36.♔h2 h4 37.♖a4 f6 38.♖a5 ♗d5 39.♔g1 ♔f5 40.♖a4 ♔e5 41.♔f1 f5 42.♔g1 ♖b2 43.♔f1 g4! 44.fxg4 ♗xg2+ 45.♔e1 f4.
36...h4+ 37.♔h2 Pozycja końcowa jest łatwo wygrana dla czarnych. Np. 37...♔f5 38.♖a5+ ♔f4 39.♖c5 (37...♔f5 38.♖a5+ ♔f4 39.♖c5 ) ♖xa2 40.♖c3 ♖b2.
0-1
Wariant drakona w obronie sycylijskiej był wówczas ulubioną bronią Korcznoja.
Van Geet, Dirk Daniel -- Korchnoi, Viktor
Hoogovens (Round 11) Wijk aan Zee NED 1968.01.23 0-1 B74
1.e4 c5 2.♘f3 g6 3.d4 cxd4 4.♘xd4 ♘f6 5.♘c3 d6 6.♗e3 ♗g7 7.♗e2
♘c6 8.O-O O-O 9.♘b3 a5 10.a4 ♗e6 11.f4 ♕c8 12.♘d4 Popularne
jest także 12.♔h1: Ehlvest, Jaan -- Smirnov, Arte 1-0 (46 pos.) Paul
Keres Memorial 2018, 2018 12.♔h1 ♘b4 13.♘d4 ♗c4 14.♘db5 ♘d7 15.♖f2 ♗xe2
16.♕xe2 ♘f6 17.f5 ♘c6 18.♗g5 ♘e5 19.♗xf6 exf6 20.♘d5 ♕c5. 12...♗g4 13.♘db5 ♗xe2 14.♕xe2 ♕g4 15.♕f2 Mozna grać też 15.♖f3 ♖ac8 16.♗f2 ♕e6 17.♖d1.
15...♖ac8 16.h3 ♕e6 17.♕f3 ♘b4 18.♖ac1 ♖c4 19.b3 ♖cc8 20.♖fd1 ♔h8 21.g4 ♘g8 22.♗b6 f5 23.♘d4? Białe znakomicie stały po 23.exf5 gxf5 24.g5 ♕g6 25.♔f1 d5 26.♗f2.
23...♕f7 24.exf5 Po 24.♘ce2 fxe4 25.♕xe4 szanse były równe.
24...gxf5 25.gxf5 ♘h6 26.♘e4?! Lepsze 26.♘ce2 ♘xf5 27.♘xf5 ♕xf5 28.c4.
26...♘xf5 27.♘g5 Pozycja szybku ulega erozji, podobnie było po 27.♔h1 ♗xd4 28.♗xd4+ ♘xd4 29.♖xd4 ♘xc2 i czarne powoli biorą górę.
27...♕g6 28.♔h1?? Białe nieuchronnie ponoszą straty materialne: 28.♘e6 h6 29.♘xf8 ♖xf8.
28...♘xd4 29.♗xd4 ♗xd4 30.♕xb7 ♗f6 31.♘e6 ♖c3 Do mata szybko prowadziło także 31...d5 32.♖g1 ♕e4+ 33.♔h2 ♕xe6 34.♖g3 ♕e2+ 35.♖g2 ♕f3 36.♖cg1 ♕xf4+.
32.♖d3 ♘xd3 Białe poddały, gdyż po 32...♘xd3 30:-327.41 33.♕g2 ♖g8 34.♕xg6 ♖xg6 35.♔h2 ♘f2 mat wisi w powietrzu.
0-1
Vistula Chess Monthly