Felietony 2017
Wiktor Korcznoj (14)
W czerwcu 2016 roku zmarł słynny szachista Wiktor Korcznoj (ur.
23.03.1931 zm. 6.06.2016).
W 1959 roku Korcznoj wygrał turniej międzynarodowy w Krakowie, w sumie należał
do czołówki światowej ponad 30 lat. Będziemy regularnie przytaczać
charakterystyczne dla Korcznoja partie, rozpoczynając od lat
młodzieńczych.
Publikacje na temat Wiktora
Korcznoja w Szachowej Vistuli.
Wiktor Korcznoj Zbiór artykułów
Złoty medal na mistrzostwach kraju w Kijowie 1964
W 1964 roku Wiktor Korcznoj zwyciężył w mistrzostwach kraju,
uzyskując rewelacyjny wynik 15 pkt. z 19 partii. Tak, tak w epoce
sprzed wprowadzeniem systemu szwajcarskiego grano mistrzostwa nawet
przez blisko miesięc.
Kolejny start w turnieju międzynarodowym okazał się równie udany,
Korcznoj zdobył 9,5 pkt. z 13 partii i wyprzedził o punkt mistrza
świata Tigrana Petrosjana i progresującego Leonida Steina. Najlepszy
wynik wśród graczy zagranicznych miał Lajos Portisz z Węgier 7 pkt.
Mistrzostwa URS-ch32
Kiev 1964
| M. | Nazwisko, | Imię | Tyt. | Lat | Fed | Pkt. | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 |
| 1: | Korchnoi, | Viktor | gm | 33 | URS | 15.0 | X | 1 | 1 | = | 1 | 1 | 1 | = | 1 | 1 | = | = | = | 1 | = | 1 | 1 | 1 | = | = |
| 2: | Bronstein, | David I | gm | 39 | URS | 13.0 | 0 | X | 1 | 0 | 0 | = | = | = | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | = | = | = | 1 | 1 | 1 |
| 3: | Tal, | Mikhail | gm | 27 | URS | 12.5 | 0 | 0 | X | = | = | 1 | = | 1 | 0 | 1 | 1 | = | 1 | 1 | = | = | 1 | = | 1 | 1 |
| 4: | Stein, | Leonid | gm | 29 | URS | 12.0 | = | 1 | = | X | = | = | 0 | 1 | 1 | = | = | 1 | = | 1 | 0 | 1 | = | = | 1 | = |
| 5: | Kholmov, | Ratmir D | gm | 38 | URS | 11.5 | 0 | 1 | = | = | X | = | 1 | = | = | = | = | = | = | = | = | 1 | 1 | 1 | = | = |
| 6: | Shamkovich, | Leonid | gm | 40 | URS | 11.5 | 0 | = | 0 | = | = | X | 1 | = | = | = | = | 1 | 0 | 1 | 1 | = | 1 | 1 | 1 | = |
| 7: | Lein, | Anatoly | gm | 33 | URS | 11.0 | 0 | = | = | 1 | 0 | 0 | X | = | = | = | = | = | 1 | 1 | 1 | = | = | = | 1 | 1 |
| 8: | Krogius, | Nikolai V | gm | 34 | URS | 10.5 | = | = | 0 | 0 | = | = | = | X | = | = | = | 1 | = | = | = | 1 | = | 1 | = | 1 |
| 9: | Lutikov, | Anatoly S | gm | 30 | URS | 10.5 | 0 | 0 | 1 | 0 | = | = | = | = | X | = | 1 | 1 | = | = | = | = | = | 1 | = | 1 |
| 10: | Averbakh, | Yuri L | gm | 42 | URS | 9.0 | 0 | 0 | 0 | = | = | = | = | = | = | X | 1 | = | = | = | = | = | 1 | = | = | = |
| 11: | Osnos, | Viatcheslav | im | 28 | URS | 9.0 | = | 0 | 0 | = | = | = | = | = | 0 | 0 | X | = | = | 1 | = | = | = | = | 1 | 1 |
| 12: | Borisenko, | Georgy K | cgm | 41 | URS | 8.5 | = | 0 | = | 0 | = | 0 | = | 0 | 0 | = | = | X | 1 | 0 | = | 1 | 1 | 1 | = | = |
| 13: | Suetin, | Alexey S | gm | 37 | URS | 8.0 | = | 0 | 0 | = | = | 1 | 0 | = | = | = | = | 0 | X | = | = | 0 | = | = | = | 1 |
| 14: | Vasiukov, | Evgeni | gm | 31 | URS | 8.0 | 0 | 0 | 0 | 0 | = | 0 | 0 | = | = | = | 0 | 1 | = | X | 1 | 1 | 1 | 0 | = | 1 |
| 15: | Bannik, | Anatolij | - | 42 | URS | 7.5 | = | = | = | 1 | = | 0 | 0 | = | = | = | = | = | = | 0 | X | = | 0 | = | 0 | = |
| 16: | Peterson, | Andrejs | - | 30 | URS | 7.5 | 0 | = | = | 0 | 0 | = | = | 0 | = | = | = | 0 | 1 | 0 | = | X | = | = | 1 | = |
| 17: | Sakharov, | Yuri N | cim | 41 | URS | 7.5 | 0 | = | 0 | = | 0 | 0 | = | = | = | 0 | = | 0 | = | 0 | 1 | = | X | 1 | 1 | = |
| 18: | Goldenov, | Boris P | - | 50 | URS | 6.5 | 0 | 0 | = | = | 0 | 0 | = | 0 | 0 | = | = | 0 | = | 1 | = | = | 0 | X | = | 1 |
| 19: | Ljavdansky, | Vladimir | - | 33 | URS | 5.5 | = | 0 | 0 | 0 | = | 0 | 0 | = | = | = | 0 | = | = | = | 1 | 0 | 0 | = | X | 0 |
| 20: | Bakulin, | Nikolay I | - | 38 | URS | 5.5 | = | 0 | 0 | = | = | = | 0 | 0 | 0 | = | 0 | = | 0 | 0 | = | = | = | 0 | 1 | X |
190 partii: +59 -31 =100
Turniej Międzynarodowy, Erewań 1965
| M. | Nazwisko, | Imię | Tyt | Lat | Fed. | Pkt. | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 |
| 1: | Korchnoi, | Viktor | gm | 34 | URS | 9.5 | X | = | = | = | = | = | = | = | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| 2: | Petrosian, | Tigran V | gm | 35 | URS | 8.5 | = | X | = | = | = | 1 | = | = | = | 1 | = | 1 | 1 | = |
| 3: | Stein, | Leonid | gm | 30 | URS | 8.5 | = | = | X | 1 | 0 | = | 1 | 1 | = | = | 1 | = | = | 1 |
| 4: | Liberzon, | Vladimir M | gm | 27 | URS | 8.0 | = | = | 0 | X | 1 | 1 | = | = | = | = | = | = | 1 | 1 |
| 5: | Portisch, | Lajos | gm | 28 | HUN | 7.0 | = | = | 1 | 0 | X | = | = | 0 | = | = | 1 | 1 | 0 | 1 |
| 6: | Nei, | Iivo | im | 34 | EST | 6.5 | = | 0 | = | 0 | = | X | = | = | 1 | = | = | = | = | 1 |
| 7: | Stahlberg, | Gideon | gm | 56 | SWE | 6.0 | = | = | 0 | = | = | = | X | = | = | = | = | = | 1 | 0 |
| 8: | Matanovic, | Aleksandar | gm | 35 | SRB | 6.0 | = | = | 0 | = | 1 | = | = | X | 0 | = | = | = | = | = |
| 9: | Averbakh, | Yuri L | gm | 43 | RUS | 6.0 | 0 | = | = | = | = | 0 | = | 1 | X | = | = | = | = | = |
| 10: | Filip, | Miroslav | gm | 36 | CZE | 6.0 | 0 | 0 | = | = | = | = | = | = | = | X | = | = | = | 1 |
| 11: | Fuchs, | Reinhart | im | 31 | GER | 6.0 | 0 | = | 0 | = | 0 | = | = | = | = | = | X | = | 1 | 1 |
| 12: | Schmid, | Lothar | gm | 36 | GER | 5.5 | 0 | 0 | = | = | 0 | = | = | = | = | = | = | X | 1 | = |
| 13: | Mnatsakanian, | Eduard A | im | 27 | URS | 4.5 | 0 | 0 | = | 0 | 1 | = | 0 | = | = | = | 0 | 0 | X | 1 |
| 14: | Shashin, | Boris | m | 28 | URS | 3.0 | 0 | = | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | = | = | 0 | 0 | = | 0 | X |
91 partii: +21 -14 =56
32. Mistrzostwa kraju Kijów 1964.
Korchnoi, Viktor -- Averbakh, Yuri L
URS-ch32 Kiev 1964 1-0 B39j
1.c4 c5 2.♘f3 g6 3.d4 cxd4 4.♘xd4 ♘c6 5.e4 ♗g7 6.♗e3 ♘f6 7.♘c3
♘g4 Popularny w tamtych czasach wariant obrony sycylijskiej.
Ustawienie Maroczego przeciwko fianchetto uważane było za korzystne dla
białych. 8.♕xg4 ♘xd4 9.♕d1 ♘e6 10.♖c1 d6 11.♗e2 ♗d7 12.O-O ♗c6 13.f3 O-O 14.♖c2 f5 Taki rodzaj aktywności prowadzi do pewnego osłabienia skrzydła.
15.exf5 ♖xf5 16.f4 ♖f7 17.♗g4 ♘f8 18.♕d3 ♗d7 19.♗xd7 ♕xd7 20.♘d5 ♕f5 21.♕d1 h5 22.♖e2 e6 23.♘b4 ♖c8 24.b3 b5 25.cxb5 ♕xb5 26.♘c2 ♖c3 27.♖ff2 ♖fc7 28.h3 d5 29.♗d4 ♗xd4 30.♕xd4 Czarne poprzez wymiany figur wygasiły wszelka aktywność białych, jednak struktura pionowa ma wady.
30... ♖d3 31.♕e5 ♕c5 32.♔h2 ♕c3 33.♕g5 ♖f7 34.♘e1 ♖d1 35.♘f3 ♕a1
36...♖f5 37.♕d8 Po drugim odejściu 37.♕h4 czarne grały 37...♖h1+ 38.♔g3 ♕c3+ 39.♘f3 e5 40.♖xe5 g5 41.♕xg5+ ♖xg5+ 42.♖xg5+ ♔f7 43.♖e2 ♘d7 44.♖xd5 ♘f6 z jasną przewagą.
38.♖c2 ♖h1+ 39.♔g3 ♕d4 40.♕c7+ ♔g8 41.♕c3 ♕xc3+ Wymiana hetmanów prowadzi do wyrównania. Więcej szans na przewagę dawało 41...♕e4 42.♖f3 d4 43.♕d2 g5 44.♘d3 gxf4+ 45.♔f2 ♕e3+ 46.♕xe3 fxe3+ 47.♔e2 ♖g5.
42.♖xc3 ♖e1 Dla wyjaśnienia sytuacji na skrzydle królewskim można było zastosować poderwanie 42...g5 43.♖c8 ♔g7 44.♖c7+ ♔g8 45.♘c6 ♘g6 46.♘e7+ ♘xe7 47.♖xe7 e5 z równymi szansami.
43.h4
44.♖c7 a5 Czarne wkraczają na drogę samozniszczenia. Ostatnią szansę dawało 44...g5 45.♘c6 gxf4+ 46.♔h2 ♖f7 47.♖xa7 ♖xa7 48.♘xa7 ♘d7 i czarne dysponują kontrgrą.
45.♖a7? Białe utrzymują przewagę po 45.♖f3 d4 46.♖c8 ♔g7 47.♖c5 d3 48.♖c7+ ♔g8 49.♘xd3. Bardzo dobrze wygląda również 45.♘c6 ♖f7 46.♖xf7 ♔xf7 47.♘xa5.
45...♖e3+?? Wciąż należało grać 45...g5 46.♘c6 gxf4+ 47.♔h2 ♖f7 48.♖xf7 ♔xf7 49.g3 ♘g6 z dobrą pozycją.
46.♖f3 ♖xf3+ 1-0.
Pojedynek z byłym mistrzem świata, znakomitym taktykiem, jak zwykle był emocjonujący.
Korchnoi, Viktor -- Tal, Mikhail
URS-ch32 Kiev 1964 1-0 D42c
1.c4 ♘f6 2.♘c3 e6 3.♘f3 d5 4.d4 c5 5.cxd5 ♘xd5 6.e3
Jedna z pozycji obrony Tarrascha w gambicie hetmańskim. 6...♗e7 7.♗d3 ♘c6 8.O-O O-O 9.a3 b6 10.♕c2 g6 11.dxc5 bxc5 12.♖d1 ♘xc3 13.♕xc3 ♖b8 14.♗c2 ♕b6 15.♖b1 ♗a6 16.b3 f5 Uprzedzając posunięcie Gb2 czarne szykują obronę. Mniej zobowiązujące było 16...f6.
17.♗b2 ♗f6 18.♕e1 ♗xb2 19.♖xb2 ♕a5 20.♕xa5 ♘xa5 21.♖bb1 ♖fd8 22.♘e5 ♖xd1+ 23.♗xd1 ♖d8 24.b4 cxb4 25.axb4 ♘c4 26.♘c6 ♖d7 27.♖a1 ♗b7 28.♘xa7 Białe zyskały niewielką przewagę materialną w postaci piona. Dla Tala pozycje techniczne nigdy nie były szczytem marzeń, zaś Korcznoj zawsze imponował znakomitą techniką.
28...♖d2 29.♗b3 ♗d5 30.♗xc4 ♗xc4 31.♘c6 ♖b2 32.h4 ♗b5 33.♘d4 ♖xb4 34.♘xe6 ♖xh4 35.♖a8+ ♔f7 36.♘g5+ ♔g7 37.f4 ♗c6 38.♖a6 ♗d5 39.♖d6 ♗g8 40.♖d8 ♖h5 41.♖d7+
42.e4 fxe4 43.♘xe4+ ♔f5 44.♘g3+ ♔xf4 45.♘xh5+ gxh5 46.♔h2 ♗e6 47.♖xh7
47...♔g4 48.♖e7 ♗f5 49.♖g7+ ♔f4 50.g3+ ♔f3 51.♖g5 ♗g4 52.♖e5 ♔f2 53.♖e8 ♗e2 54.♖f8+ ♗f3 55.♖f7 ♔e3 56.♔g1 ♗e4 57.♖f8 ♗d3 58.♖a8 ♗f5 59.♖a5 ♗g4 60.♔g2 ♗f3+ 61.♔f1 ♗e2+ 62.♔e1 ♗g4 63.♖a3+ ♔e4 64.♔f2 ♗d1 65.♖a5 ♗g4 66.♖a8 ♔f5 67.♖d8 ♔e4 68.♖f8 ♗h3 69.♔e2 ♗g4+ 70.♔d2 ♗f5 71.♖f7 ♗g4 72.♖f4+ ♔e5 73.♔e3 ♗e6 74.♖f8 ♗h3 75.♖a8 ♔f5 76.♖a5+ ♔g6 77.♔f4 h4 Czarne nie mają dobrych posunięć, po 77...♗f1 78.♖d5 ♗e2 79.♖d6+ ♔g7 80.♔g5 ♗f3 81.♖h6 ♗e2 82.♖xh5 wygrana białych jest bardzo łatwa, gdyż po 82...♗xh5 83.♔xh5 ♔h7 84.g4 utrzymują opozycję i przemieniają pina w hetmana.
78.♖a6+ ♔g7 79.gxh4 ♗f1 80.♖b6 ♗e2 81.♔g5 ♗d1 82.♖b7+ ♔g8 83.♔h6 ♗f3 84.♖b3 ♗e4 85.♖g3+ ♔f7 86.♔g5 ♗c2 87.♔f4 ♗g6 88.♖g5 ♔f6 89.h5 ♗f5 90.h6 ♗g6 91.♖g3 ♗b1 92.♖g7 ♗g6 93.♖a7 1-0
Korcznoj-Schmid
Korchnoi, Viktor -- Schmid, Lothar
Yerevan (Round 5) Erevan ARM 1965 1-0 A56i
1.d4 ♘f6 2.c4 c5 3.d5 d6 4.g3 g6 5.♗g2 ♗g7 6.♘f3 ♘a6 7.♘c3 ♘c7
8.a4 O-O 9.O-O e6 10.♘e1 W partii Urban, Klaudiusz -- Sapis,
Witalis 1/2-1/2 (37 pos.) POL Team Ch, 1994 było 10.e4 exd5 11.cxd5 ♗g4
12.♗f4 ♘h5 13.♗d2 ♕d7 14.♕c1 ♗h3 15.♗h6 ♗xg2 16.♔xg2 ♖fe8 17.♗xg7 ♔xg7
18.♖e1 ♘f6 19.♕d2 b5 20.axb5 ♘xb5. 10...exd5 11.cxd5 ♖e8 12.♘c2 b6 13.♖e1 Dobrze wygląda 13.e4 ♖b8 ( 13...♗a6 14.♖e1 ♕d7 15.h3 ♖ad8 16.♗g5) 14.♗g5 h6 15.♗d2 ♘g4 16.♘b5 z niewielką przewagą białych.
13...♖b8 14.h3 ♘d7 Na 14...a6 białe grały 15.♗d2 b5 16.b4.
15.♗d2 ♕e7 16.♖b1 ♘e5 17.b4 ♗d7 Po 17...♘c4 18.bxc5 dxc5 19.e4 białe miały przewagę w centrum.
18.♘e3 cxb4 19.♖xb4 ♘a6 20.♖b1 ♘c5 21.f4 ♘g4! 22.♘xg4 Błędem było 22.hxg4?! ♗xc3 23.♗xc3 ♕xe3+.
22...♗xg4 23.♔h2 ♗d7 24.e4 ♖bc8 25.♘b5 a6 26.♘a7 ♖c7 27.♘c6 ♗xc6 28.dxc6 ♖xc6 29.♗e3
30.e5 dxe5 31.♗xc6 ♕xc6 32.a5! exf4 33.♗xf4 ♖xe1 Wymuszone posunięcie, 33...bxa5 34.♖xe8+ ♕xe8 35.♖b8 prowadziło do straty hetmana.
34.♕xe1
35.♖xb6! ♕c2+ 36.♕d2 1-0 Czarne poddały partię, po wymuszoej wymianie hetmanów końcówka jest przegrana.
Korchnoi, Viktor -- Filip, Miroslav
Yerevan (Round 11) Erevan ARM 1965 1-0 D55h
1.c4 ♘f6 2.♘c3 e6 3.♘f3 d5 4.d4 ♗e7 5.♗g5 O-O 6.e3 h6 7.♗xf6
♗xf6 8.♕d2 b6 9.O-O-O Białe roszują w druga stronę aby
rozpocząć akcję na skrzydle królewskim. 9...♘c6 10.h4 g6 11.g4 ♗g7 12.♖g1 dxc4 13.h5 g5 14.♗xc4 ♗b7 15.♕e2 ♕e7 16.♔b1 a6 17.♖c1 ♖fd8 18.♖gd1 ♘b4 19.a3 ♘d5 20.♘e4 ♘f6 21.♘xf6+ ♗xf6 22.♗d3 c5 23.♘e5 ♗xe5 24.dxe5 ♖d5 25.f4 ♖ad8 26.♗c2 b5 27.♖xd5 ♗xd5 28.♖d1 ♗c4 29.♕f3 ♗d5 30.♕f2
31.♖d6 ♖xd6 Białe wygrały tempo atakując gońca i wymiana wież jest wymuszona. Obrona 31...♖c8 po 32.♕d2 c4 33.f5 ♗d5 34.♕d4 była nieskuteczna.
32.exd6 ♕xd6 Bicie piona prowadzi do przegranej pozycji. Wariant 32...♕d8 33.♕d2 ♕f6 34.f5 ♗d7 35.♕a5 exf5 36.♕c7 ♗e6 37.d7 też był daleki od doskonałości.
33.fxg5 ♕e5 Po biciu 33...hxg5 wygrywało 34.♕f6 z promocją wolnego piona h.
34.gxh6 ♗e4 35.h7+ ♔h8 36.♕xf7 ♗xc2+ 37.♔xc2 ♕e4+ 38.♔d2 ♕d5+ 39.♔e1 ♕h1+ 40.♔d2 ♕d5+ 41.♔e1 ♕h1+ 42.♔f2 ♕h4+ 43.♔f3 ♕h1+ 44.♔g3 ♕e1+ 45.♔g2 ♕e2+ 46.♔h3 ♕xe3+ 47.♔h4 1-0
Adam Umiastowski
Vistula Chess Monthly
