Kontratak w centrum

Robert Fischer zmienił wiele w postrzeganiu szachów przez opinię publiczną na całym świecie. Już w wieku kilkunastu lat zaczynał dominować w środowisku szachowym USA, mając 14 lat awansował do turnieju międzystrefowego w Portoroż, następnie grał w topowym turnieju kandydatów o prawo gry z mistrzem świata.
Tak błyskawiczny rozwój talentu nie zdarza się często, w tym wypadku decydującą rolę odegrało poważne podejście Fischera do rozwiązywania problemów pozycyjnych. Takie umiejętnosci zazwyczaj przychodzą z wiekiem, gdy bagaż doświadczenia rośnie. Młodzi gracze zazwyczaj gustują w taktycznych rozwiązaniach. Jednak Robert Fischer bardzo wcześnie osiągnął orientację w zawiłościach gry pozycyjnej i stał się poważnym egzaminatorem nawet dla silnych, doświadczonych przeciwników. Przytaczamy tutaj partię z szachowych mistrzostw USA, rozegraną w 1963 z mistrzem międzynarodowym Robertem Byrnem, zakończoną pogromem w miniaturze.

 

Byrne, Robert E -- Fischer, Robert J
USA Ch (Round 3) New York, NY USA 1963.12.18 0-1 D70
1.d4 ♘f6 2.c4 g6 3.g3 c6 4.♗g2 We wcześniejszym spotkaniu Byrne grał 4.d5: Byrne, Robert E -- Fischer, Robert J 1/2-1/2 (30 pos.) USA Ch, 1962 4.d5 b5! 5.dxc6 bxc4 6.cxd7+ ♘bxd7 7.♗g2 ♖b8 8.♘f3 ♗g7 9.O-O O-O 10.♘c3 ♗b7 11.♕c2 ♘d5 12.♖d1 ♘xc3 13.bxc3 ♕a5 14.♖xd7 ♗xf3 15.♗e3 ♗xg2 16.♔xg2 ♗xc3 17.♖c1 ♗b2 18.♖b1 c3 19.♖xa7 ♕d5+ 20.♔g1 ♕f5.
4...d5 Odmiana obrony Gruenfelda.
5.cxd5 cxd5 6.♘c3 ♗g7 7.e3 Grano także 7.♘f3 O-O 8.♘e5 ( 8.O-O ♘e4! = ) 8...♗f5 9.O-O ♘e4 10.♕b3 ♘c6 11.♕xd5 ♘xc3 12.bxc3 ♕xd5 13.♗xd5 ♘xe5 14.dxe5 ♗xe5 = Benko,P-Fischer,R ch-USA 1962 ).
7...O-O 8.♘ge2 ♘c6 9.O-O b6 10.b3 10.♘f4 e6 11.b3 ♗a6 12.♖e1 ♖c8 13.♗a3 ♖e8 14.♖c1 = Stahlberg, G - Flohr, S Kemeri 1937.
10...♗a6 11.♗a3 ♖e8 12.♕d2 Wątpliwe jest 12.f4!? e6 z następnym kolejnym Gf8, Wa8-c8-c7, Wec8 z przewagą czarnych.

12...e5! Skromniejsze 12...e6 prowadzi do równej pozycji.
13.dxe5 Gdy białe grają 13.♖ac1 exd4 ( 13...♖c8 14.♖fd1 e4 15.f3! ) 14.exd4 ♖c8 15.f3 przewagę uzyskują czarne.
13...♘xe5 Po tym posunięciu Byrne przestał sobie radzić z oceną pojawiających się komplikacji.

14.♖fd1? Wątpliwe rozwiązanie. Lepsze 14.♖ad1! ♘e4 15.♘xe4 dxe4 16.♗xe4 ♕xd2 17.♖xd2 ♘c4 18.♗xa8 ♘xd2 19.♖d1 ♘c4 20.bxc4.
14...♘d3! 15.♕c2 Po 15.♘d4 ♘e4 16.♘xe4 dxe4 17.♗b2 ♖c8 czarne stały lepiej. Po 15.♘f4 ♘e4 16.♘xe4 dxe4 17.♖ab1 ♖c8 18.♗b4 ♘xf4 19.gxf4 ♕xd2 20.♖xd2 ♗d3 21.♖bd1 białe miały ścieśnioną pozycję, ale obrona jeszcze mogła trwać.

15...♘xf2! 16.♔xf2 ♘g4+ 17.♔g1 ♘xe3 18.♕d2 ♘xg2! Wymiana 18...♘xd1 19.♖xd1 prowadziła do równej pozycji.
19.♔xg2 d4! 20.♘xd4 ♗b7+ 21.♔f1 Inne odejście króla także przegrywało 21.♔g1 ♗xd4+ 22.♕xd4 ♖e1+! 23.♔f2 ♕xd4+ 24.♖xd4 ♖xa1 25.♖d7 ♖c8 26.♖xb7 ( 26.♗b2 ♖h1 ) 26...♖xc3 27.♖b8+ ♔g7 28.♗b2 ♖xa2. Podobnie 21.♔f2 ♕d7! 22.♖ac1 ♕h3 23.♘f3 ♗h6 24.♕d3 ♗e3+ 25.♕xe3 ♖xe3 26.♔xe3 ♖e8+ 27.♔f2 ♕f5!.
21...♕d7! Obrony po 21...♕d7! nie ma 22.♕f2 ( nie pomaga już nic, np. 22.♘db5 ♕h3+ 23.♔g1 ♗h6 i ginie hetman ) 22...♕h3+ 23.♔g1 ♖e1+!! 24.♖xe1 ♗xd4 i białe nie mogą uniknąć strat materialnych oraz mata.
0-1

Vistula Chess Monthly

Logo Vistula