Felietony 2018

Izolowany pion w centrum

Giri, Anish (2782) -- Kovalev, Vladislav (2655)
46th GM 2018 (Round 3.1) Dortmund GER 2018.07.17 0-1 B29

1.e4 c5 2.♘f3 ♘f6 3.e5 ♘d5 4.♘c3 e6 5.♘xd5 exd5 6.d4 ♘c6 7.c3 cxd4 8.♘xd4 d6 9.♗b5 ♗d7 10.exd6 ♗xd6 11.O-O O-O 12.♘b3 Czarne posiadają izolowanego piona w centrum. W przeszłości traktowano takiego piona jako słabość, która może w każdej chwili paść ofiara figur przeciwnika. Obecnie, poniższa partia jest tego przykładem, słabość izolowanego piona nie jest traktowana jednostronnie. W końcu pion izolowany jest jednocześnie pionem wolnym, który może w każdej chwili ruszyć do przodu.
12...a6 13.♗e2 ♕c7 14.h3 ♖fe8 15.♖e1 ♖e5

16.♗e3 Manewry w rodzaju 16.f4 ♖e7 17.♗f3 ♖ae8 18.♖xe7 ♘xe7 pozostawiały siły białych nierozwinięte.
16...♖ae8 17.♗d3 g6 18.♕d2 ♕d8 19.♘d4 ♘xd4 20.♗xd4 ♖xe1+ 21.♖xe1 ♖xe1+ 22.♕xe1 ♕e8 23.♕d2 Ostatnie posunięcia znacznie uprościły pozycję, moda wprowadzona przez mistrza świata Magnusa Carlsena. Jednak białe pozostawiają na szachownicy hetmany.
23...♗e5 24.♗e3 ♕e6 25.f4 ♗f6 26.a3 h5 27.♗c2 ♗c6 28.♗f2 ♕e7 29.♗d1 ♕e6 30.♗c2 ♕e7 31.♗b6 ♕e6 32.♕f2 ♕e8 33.♕d2 ♕e6 34.♗c5 ♕e8

35.♕d1?! Gra bez wyraźnego celu najwyraźniej zdekoncentrowała białe, po tym ruchu znalazły się w śmiertelnym niebezpieczeństwie. Lepsze 35.♔f2 ♗a4 36.♗b1 ♗b5 37.♕e3 ♕c6 38.♗d4 ♗xd4 39.♕xd4 z równymi szansami.
35...d4!! Niespodziewanie czarne pozbywają się izolowanego piona i rozwijają groźną inicjatywę, wykorzystując niepewną pozycję białego króla.
36.♕d2 W przypadku wymiany 36.cxd4 wygrywa 36...♕e3+ 37.♔h2 ♗d5 38.♗d3 ♕xf4+ 39.♔g1 ♕g3 40.♕e2 ♗g5 41.♕e8+ ♔h7 42.♕e2 h4 43.b3 ♗f4 44.♔f1 ♗xg2+ 45.♕xg2 ♕xd3+ itd. Jeśli natomiast 36.♗xd4, to 36...♗xd4+ 37.cxd4 ♕e3+ 38.♔h2 ♕xf4+ 39.♔h1 ♕g5 40.♕f1 ♗d5 41.♕e2 ♕c1+ 42.♔h2 ♕f4+ 43.♔h1 ♕xd4 i czarne powinny zrealizować przewagę piona.
36...dxc3 37.bxc3 ♕e6 38.♗d4 ♗xd4+ 39.cxd4 ♕a2 40.♕c3 ♕d5 41.♕d2 ♕a2 42.♕c3 h4 43.♔h1 a5 44.a4 ♕d5 45.♕d2

45...b6?! Czarne z rozpędu gubią przewagę, po 45...♕a2 46.♕c3 ♗xa4 47.♗xa4 ♕xa4 pozycja była wygrana.
46.f5 ♔g7 47.fxg6 fxg6 48.♗d1 ♕f5 49.♔g1 ♗d5 50.♗c2 ♕f6 51.♕e3 g5 52.♗d3 ♔h6 53.♗c2 ♔g7 54.♗d3 ♔h6 55.♗c2 ♕f4 56.♕d3 ♔g7 57.♕g6+ ♔f8 58.♕d3 Szachowanie króla nie poprawiało pozycji białych 58.♕h6+ ♔e7 59.♕g7+ ♔d8 60.♕h8+ ♔c7 61.♕h7+ ♔b8 62.♕h8+ ♔a7 63.♕h7+ ♗b7 po czym czarny król jest ukryty.
58...♔g7 59.♕g6+ ♔f8 60.♕d3 ♔e7 61.♗d1 ♕e4 62.♕d2 Nie można wymieniać hetmanów i przechodzić do końcówki gońcowej z tak słabymi pionami.
62...♔d6 63.♗c2 ♕f4 64.♕d3 ♔c7 65.♕h7+ ♔b8

66.♕d3?! Dopuszcza groźne przesunięcie piona g, lepsze 66.♕h8+ ♔a7 67.♕h7+ ♕f7 68.♕d3.
66...g4 67.hxg4 ♕xg4 68.♕g6 ♕xd4+ 69.♔h1 ♗b7 70.♕e8+?! Bardziej logiczne było 70.♔h2 ♔a7 71.♕d3 ♕f4+ 72.♔g1.
70...♔a7 71.♗f5 ♕d1+ 72.♔h2 ♕d6+ 73.♔h1 ♕g3 Do wygranej droga jest prosta 73...♕g3 74.♕g6 ♗xg2+ 75.♔g1 ♕xg6 76.♗xg6 ♗c6 77.♗c2 ♔b7 78.♔h2 ♗d7 79.♔g2 ♔c6 80.♗d1 ♔c5 81.♔f2 ♔b4 82.♔e1 ♗xa4 i trzy wolne piony są gwarancją pojawienia się hetmana.
0-1

Paweł Z. Kruza i Adam Umiastowski