Felietony 2020

Czy Obrona Berlińska może zawieść?

Partia Hiszpańska, zwana także Ruy Lopez na część hiszpańskiego znakomitego szachisty i teoretyka żyjącego w XVI wieku, posiada nie tylko długą historię, ale też niezwykle rozbudowaną strukturę. Posunięcia 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 zna każdy szachista, choć trudno byłoby spotkać takiego, który w pełni by opanował ogrom wiedzy na temat tego systemu debiutowego.
Przekonał się o tym boleśnie mistrz świata Garri Kasparow, walczący w meczu ze znacznie młodszym przeciwnikiem, Władimirem Kramnikiem. Zastosowana przez Kramnika w meczu odmiana partii hiszpańskiej, zwana Obroną Berlińską, okazała się dla mistrza świata nie do przezwyciężenia. Kasparow nie zdołał białymi wygrać żadnej partii.
Subtelnie manewrujący figurami Władimir Kramnik zawładnął wyobraźnią tysięcy szachistów

Na początku XX wieku chętnie grano debiuty otwarte, w tym partię hiszpańską, poszukując komplikacji traktowanych jako najbardziej oczywisty atrybut pojedynków szachowych. W Holandii występował wówczas szachista G.J. Reeser, który pozostawił po sobie niewiele partii, ale wszystkie wydają się ciekawe.

Partia hiszpańska

Reeser, G.J. -- Neyenhuis, C
DD Winter The Hague NED 1913.11.25 1-0 C67

1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 Sf6 Partia hiszpańska Obrona Berlińska.
4.O-O Sxe4 5.We1

5...Sc5?! Czarne mogą wybierać między 5...Sd6, a 5...Sf6. Posunięcie w partii jest znacznie słabsze, ale znajduje amatorów.
Często jest wybierana kontynuacja 5...Sd6 6.Sxe5 Ge7 7.Gf1 Sxe5 8.Wxe5 O-O. Po 5...Sf6 6.Sxe5 Ge7 7.d4 O-O czarne także mają dobrą grę.
Zobaczmy partię dwóch czołowych arcymistrzów:
Vachier Lagrave, Maxime -- Aronian, Levon 0-1 Beijing Sportaccord blitz, 2013 5...Sd6 6.Sxe5 Ge7 7.Gf1 Sxe5 8.Wxe5 O-O 9.Sc3 Se8 10.d4 Gf6 11.We1 d5 12.Se2 c6 13.c3 Gf5 14.Sg3 Gg6 15. Gd3 Sc7 16.Sf5 Se6 17.Hg4 c5 18.dxc5 Sxc5 19.Gc2 Se4 20.Ge3 Hc8.
6.d4 Sa6 7.Gxa6 Szybko zakończyły się dwie partie, w których zagrano posunięcie 7.d5:
Kirk, Wilfred Hugh Miller -- Knight, AH. 1-0 British CF-31 First Class B, 1938 7.d5 Se7 8.Sxe5 c6 9.Gxa6 bxa6 10. Hf3 Ha5 11.Hxf7+ Kd8 12.Gd2 Hc5 13.d6 Hxd6 14.Ga5+.
Jameson, David -- Nyland, Thomas 1-0 Gibraltar Challengers Week2, 2007 7.d5 Scb8 8.Sxe5 Ge7 9.d6 cxd6 10. Sxf7 Kxf7 11.Gc4+ Kf8 12.Hf3+ Gf6 13.Hd5 He7 14.Wxe7 Kxe7 15.Gf4 Gxb2 16.Gg5+.
7...bxa6 8.d5 Dobrą grę otrzymały białe po 8.Sxe5, choć po długiej grze partię przegrały.
Chang, Johan -- Arnkilde, Anders 0-1 (51 pos.) Lovfalds op 10th, 1996 8.Sxe5 Ge7 9.Gg5 Sxe5 10.Gxe7 Kxe7 11.Wxe5+ Kf8 12.Sc3 d6 13.We3 Gb7 14.Hg4 h5 15.Hf4 Wh6 16.Wae1 Wg6 17.d5 Wg4 18.Hf5 g6 19.Hd3 Hg5 20.g3 Hf6.
8...Se7 9.Sxe5 d6 Posunięcie 9...Gb7 prowadziło po 10.d6 cxd6 11.Sc4 Hc7 12.Sxd6+ Kd8 13.Sxf7+ Kc8 14.Sxh8 do straty wieży.
10.Sc6 Hd7 11.Gg5 f6 Przegrywało 11...Gb7 12.Gxe7 Gxe7 13.Wxe7+ Hxe7 14.Sxe7 Kxe7 15.He2+.
12.Gxf6 gxf6?? Czarne mogły jeszcze uniknąć mata grając 12...Kf7 13.Gxe7 Gxe7 14.Wxe7+ Hxe7, choć po 15.Sxe7 Kxe7 musiały przegrać po stracie hetmana. Przed natychmiastowym matem chroniło także 12...h5 13.Gxe7 Kf7 14.Gxf8 Kxf8, choć bez figury czarne nie miały realnych szans na ratunek.
13.Hh5 mat 1-0

Adam Umiastowski