Turnieje 2022

44. Olimpiada Szachowa

Chennai 2022

MONGOŁOWIE GRALI JAK TYTANI

Dziewiąta runda olimpiady szachowej przyniosła znakomite wyniki obu polskich reprezentacji.

W turnieju "open" Uzbekistan ograł 3:1 Armenię i wyszedł na samodzielne prowadzenie. Amerykanie wygrali z Grecją "tylko" 2,5:1,5, gdyż pretendent Lewon Aronian przegrał białymi z przeciwnikiem słabszym o 200 punktów Elo, co potwierdziło starą prawdę, że "rankingi nie wygrywają, potrzebne są jeszcze dobre ruchy i brak ruchów złych". Inne ciekawe wyniki to remis niedocenianych Litwinów z Niemcami (2:2) i wygrana Mołdawian ze "starszymi kuzynami" z Rumunii.

Polacy grali z Mongołami, dysponując przy tym kolosalną, przygniatająca wręcz przewagę rankingową na każdej szachownicy, która jednak wcale nie chciała się szybko zamienić w meczowe zwycięstwo.

W tym miejscu warto przypomnieć anegdotę o ukraińskim szachiście Bogolubowie, który od 1914 roku mieszkał w Niemczech i cieszył się tam wielką popularnością i sympatią. Zapytany pewnego dnia o przebieg symultany w jakimś prowincjonalnym klubie, Bogolubow szczerze przyznał, że jego wynik był słaby i na swoje usprawiedliwienie dodał: "ci wieśniacy grali dzisiaj jak tytani !".

Otóż skazani na porażkę Mongołowie grali jak tytani. Radosław Wojtaszek na pierwszej szachownicy miał biały kolor, 300 punktów Elo więcej, przewagę doświadczenia, wiedzy i autorytetu, a jednak musiał zadowolić się remisem. Na szachownicy W. Morandy też wyszedł remis i wynik meczu zależał od dwóch partii, gdzie Polacy grali czarnymi bierkami. Jak zwykle, dużo "działo się" na szachownicy Mateusza Bartla.

Partie komentowane

Sugar Gan-Erdene - Mateusz Bartel | Oliwia Kiołbasa - R Vaishali

Gan-Erdene,Sugar (2428) - Bartel,Mateusz (2597) [D2
44th Olympiad 2022 Chennai IND (r. 9), 07.08.2022

1.d4 d5 2.c4 dxc4 3.e3 e5 4.Gxc4 Sc6 5.Sf3 e4 6.Sfd2 Hg5

Pozycja przypomina jakiś boczny wariant Obrony Francuskiej - z odwróconymi kolorami.
7.g3?! Po 7.Sxe4 Hxg2 8.Sg3 białe stoją nieco lepiej.
7...Hg6 8.Sc3 Sf6 9.a3 Gd6 10.Sd5 Sg4 11.Ge2 h5 12.Sc4 h4 13.Sxd6+ Hxd6 14.Gxg4 Hxd5 15.Gxc8 Wxc8 16.Hg4 Wd8 17.Hxg7 Kd7?! Podtrzymywało niewielką przewagę 17...Wh5 18.Hg4 Wg5 19.He2 (19.Hxh4? Se5!–+) 19...Sa5.
18.Hf6 Kc8 Osłabienie białych pól w obozie przeciwnika i niedorozwój figur daje czarnym wystarczającą rekompensatę za piona.
19.Gd2 Wh5 20.Gc3 Wg8 21.0–0–0 Wf5 22.Hxh4

22...b5 Ponieważ zwycięstwo Kacpra Pioruna na drugiej szachownicy wcale nie było pewne, w poszukiwaniu całego punktu arcymistrz Bartel podejmuje odważną, ale jakże ryzykowną decyzję podtrzymania ognia walki. Obiektywnie rzecz biorąc czarne powinny zadowolić się remisem po: 22...Wh5 23.Hf4 Wf5 24.Hh6 Wh5 25.Hf4 Wf5.
23.Hh3 Kb7 24.Wd2 a5? Po najsilniejszym 24...b4 25.axb4 a5 26.bxa5 Sxa5 27.Gxa5 Hxa5 28.d5 Ha1+ 29.Kc2 Ha4+ czarne mają tylko remis, więc Bartel dalej komplikuje pozycję, bo posiadający coraz większą przewagę materialną przeciwnik ma mało czasu i prawdopodobieństwo jego pomyłki rośnie. Jednak do takiej gry trzeba mieć żelazne nerwy ...
25.Wc2 b4 26.Ge1 Wgg5 27.Hf1 Hd6 28.a4 Po całej serii najlepszych ruchów białe wreszcie wybierają nie najsilniejszą kontynuację. Po 28.Hc4 (z planem 29.h4) pozycja czarnych byłaby niezmiernie trudna, może wręcz przegrana.
28...Wd5 29.Hc4? Mistrz z Mongolii nie zauważa groźby taktycznej, związanej ze słabością pierwszej linii. Po 29.h4 Wg8 30.h5 Wh8 31.g4 przewaga białych byłaby bardzo wyraźna.
29...Se5! Czarne wracają do gry, aktywizując skoczka. Inna możliwość to 29...Sxd4 30.exd4 Wxd4 31.He2 Wgd5 32.Gd2 b3 33.Wc3 Wxd2 34.Hxe4 Ka7 z remisem.
30.Hb3 c5 31.Kb1 cxd4 32.Gd2?? Po tym trudnym do wyjaśnienia błędzie polityka czarnych nareszcie przynosi płody - dostają one wygraną pozycję. Czego wystraszyły się białe? Po banalnym 32.exd4 Sf3 33.Gd2 Sxd4 34.Hc4 Sxc2 35.Gxg5 białym nie groziła przegrana.
32...d3 33.Wcc1 Wf5 34.f4 Sf3 34...exf3?? 35.e4!.
35.Whd1 Wc5 36.g4 Hd5 37.Hxd5+ Wfxd5 38.b3 Sxh2 39.g5 Sf3

Rażąca różnica w sile pomiędzy gońcem i skoczkiem powoduje, ze przy równowadze materialnej białe stoją beznadziejnie.
40.Wxc5 Wxc5 41.Gc1 Kc6 42.Wh1 To oznacza oddanie figury, ale taktyka wyczekiwania nie ratuje, po 42.Kb2 Wc2+ 43.Kb1 We2 44.Gb2 Kd5 45.Gc1 Ke6 straty materialne sa nieuniknione.
42...d2 43.Gxd2 Sxd2+ 44.Kb2 Wc3 45.f5 Wxe3 46.Wg1 We2 0–1

"Kamienna ściana" w wykonaniu K. Pioruna też przyniosła punkt i dzięki zwycięstwu 3:1 nasza męska reprezentacja awansowała na miejsce 29 (dzielone 22-34, 12 punktów). Na prowadzeniu znajdował sie Uzbekistan (16 p.), ścigany przez Indie 2 oraz Armenię (po 15 p.).

W turnieju pań Polska wygrała 2,5:1,5 z Indiami I. Przy trzech remisach wygrała niezawodna (9 punktów z 9 partii !!) Oliwia Kiołbasa. Zobaczmy na pouczające zakończenie wieżowe jej partii.

Kiolbasa,Oliwia (2376) - Vaishali,R (2442) [C70]
Olympiad Women 2022 Chennai IND (r. 9), 07.08.2022

1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Gc5 5.c3 Sge7 6.d4 exd4 7.cxd4 Gb4+ 8.Sc3 d5 9.0–0 dxe4 10.Sxe4 0–0 11.a3 Gd6 12.h3 Gf5 13.We1 Gg6 14.Gg5 f6 15.Sxd6 Hxd6 16.Gh4 Gf7 17.Gg3 Hd7 18.Wc1 Wad8 19.b4 Sf5 20.Gf4 Kh8 21.Hd3 b5 22.Gc2 Gg6 23.Hc3 Scxd4 24.Sxd4 Sxd4 25.Gxg6 hxg6 26.Hxc7 Wf7 27.Hxd7 Wfxd7 28.Ge3 Sf5 29.Gb6 Wb8 30.Wc6 Wd3 31.Wa1 Se7 32.We6 Sd5 33.Gc5 Sc3 34.Wxa6 Sa4 35.Wd6 Sxc5 36.bxc5 Wc3 37.c6 Wc8 38.Wb1 W3xc6 39.Wxc6 Wxc6 40.Wxb5 Wc1+ 41.Kh2 Wa1 42.Wa5

Teoria i praktyka mówią - przy bezbłędnej grze obu stron białe nie mogą wygrać mimo posiadania wolnego nadliczbowego piona "a". Pozostaje więc liczyć na błąd przeciwniczki.

42...g5 43.Kg3 Wa2 44.Kf3 Kh7 45.Ke3 Kg6 46.Wa7 Kf5 47.g3 Ke5 48.Kf3 Kf5 49.a4 Wa3+ 50.Kg2 Kg6 51.a5 Kh6 52.a6 Kg6 53.Wa8 Kf5 54.Kf1 Wa2 55.a7 Kg6 56.Ke1 Kf7 57.h4

Krytyczny moment trwającej wiele godzin partii; obie rywalki mają prawo czuć się zmęczone. Pytanie brzmi - bić czy nie bić?

57...Kg6?? Podtrzymuje równowagę wiele posunięć:
A/ 57...Wa4 58.hxg5 fxg5 59.Ke2 g4 60.f4 gxf3+ 61.Kxf3 Kg6 (61...g5) 62.Ke3 Kh7 63.Kf3 g5=;
B/ 57...gxh4 58.gxh4 Kg6;
C/ 57...Wa5.
58.h5+ Jedyny wygrywający, choć nie bardzo skomplikowany ruch. Euforia w Polsce, żałoba w Indiach.
58...Kf7 59.f4 gxf4 60.gxf4 f5 Bez tego ruchu, np. po 60...Wa5 szybko wygrywa 61.f5! Wa2 62.h6! gxh6 63.Wh8 Wxa7 (pojawił się motyw geometryczny) 64.Wh7+ Ke8 65.Wxa7 1:0.

61.Kd1 Wa1+ Był zugzwang? Nie, rezygnacja czarnych z ruchu nie ratuje, bo król podchodzi do wieży i stopniowo wędruje do góry szachownicy.
62.Ke2 Wa2+ Jeśli 62...Wa3, to król zbliża się do wieży i przedostaje się następnie na piątą linię.
63.Kf3 Wa3+ 64.Kg2 Wa2+ 65.Kg3 Wa4 66.Kh3 Wa3+ 67.Kh4 Wa4 68.Kg5 Wa5 69.h6! gxh6+ 70.Kxh6 Wa6+ 71.Kg5 Kg7 Po 71...Wa5 wygrywa znany manewr 72.Wh8 Wxa7 73.Wh7+ - dlatego wcześniej należało usunąć piona g7.
72.Kxf5 Wa1 73.Ke5 We1+ 74.Kd4 Wd1+ 75.Ke3 We1+ 76.Kd2 Wa1 77.f5 Wa2+ 78.Kc3 Wa3+ 79.Kb2 Wa6 80.f6+ 1–0 Wieża nie może opuścić kolumny "a", po Kf7 nastąpi Wh8, po Kxf6 jest Wf8+ i pion awansuje. Bardzo korzystne i szczęśliwe dla polskiej reprezentacji zakończenie.

Po tej rundzie na prowadzeniu są cztery drużyny: Polska, Indie, Kazachstan i Gruzja - po 15 punktów, pięć innych reprezentacji miało o jeden punkt mniej. Och, gdyby w tym momencie Olimpiada mogła się zakończyć !

I runda | II runda | III Runda | IV runda | V Runda | VI Runda | VII Runda | VIII Runda | IX Runda | X Runda | XI Runda |
Wyniki końcowe | Tabela końcowa |
Wyniki końcowe women | Tabela końcowa women | Wyniki indywidualne | Podsumowanie (cz. 1)

Tomasz Lissowski

Info: https://chess-results.com/tnr653631.aspx

Partie: (games)

Partie: (games)