Felietony 2021

Atak na skrzydle hetmańskim (2)

W cyklu artykułów Mistrz Waldemar Świć uczy oraz Grajmy lepiej! znany trener i zawodnik ukazuje niezwykle atrakcyjny obraz gry w szachy.
Przedstawiamy szereg przykładów z praktyki turniejowej Mistrza.
Partia była grana na Memoriale Rubinsteina w Polanicy Zdroju w 1978 roku. W partii z byłym mistrzem Polski mistrzem międzynarodowym Jackiem Bednarskim rozgrywany był wariant Jänischa w partii hiszpańskiej, oparty na taktycznych założeniach. Po zamknięciu centrum zawodnicy roszowali w przeciwne strony. Białe rozpoczęły marsz pionów na skrzydle hetmańskim z zamiarem otwarcia pozycji czarnego króla. W tym czasie czarne popełniły błędy i nie zdołały zagrozić białemu królowi. W tej sytuacji cała gra skupiła się na skrzdle hetmańskim. W niedoczasie obie strony nie do końca wykorzystały swoje szanse, jednak ostatni błąd popełniły czarne.

Świć, Waldemar (2430) -- Bednarski, Jacek B (2365)
Rubinstein Memorial 16th (r. 9) Polanica Zdroj POL 1978 1-0 C63j

1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 f5 Partia Hiszpańska Gambit Jänischa.
4.Sc3 Sd4 5.exf5 Sxb5 Matanovic, Aleksandar -- Janosevic, Dragoljub 0-1 (32 pos.) YUG Ch 13th, 1958 5...Sf6 6.O-O Gc5 7.Sxd4 exd4 8.We1+ Ge7 9.Se2 a6 10.Gd3 c5 11.b4 O-O 12.bxc5 Gxc5 13.Sf4 d5 14.Se6 Gxe6 15.Wxe6 Hd7.
6.Sxb5 d6 7.d4 e4 8.He2 Rosch, Hermann -- Boudiba, Mahfoud 0-1 (23 pos.) Thessaloniki ol (Men), 1988 8.Sg5 Gxf5 9.O-O Ge7 10.f3 Gxg5 11. Gxg5 Hxg5 12.Sxc7+ Kd7 13.Sxa8 Sf6 14.fxe4 Gxe4 15.He2 Hd5.
8...He7 Hazai, Laszlo Dr. -- Ioakimidis, Georgios 1-0 (33 pos.) Sofia, 1979 8...Gxf5 9.d5 Ge7 10.Sfd4 Gd7.
Anka, Emil -- Karpatchev, Aleksandr 1-0 (45 pos.) FRA-chT2, 2002 8...c6 9.Hxe4+ Ge7 10.Sc3 Sf6 11.Hd3 Ha5 12.O-O O-O 13.We1 Gd8 14.Hc4+ d5 15.Hd3 Sg4.
9.Gg5 Sf6 10.Sh4 Hermanowicz, Dominika -- Zawadzka, Jolanta 1/2-1/2 (50 pos.) POL Team Ch U20, 2000 10.Gxf6 gxf6 11.Sh4 c6 12.Hh5+ Kd8 13.Sc3 Wg8 14.He2 d5 15.g4 Hg7.
10...c6 11.Sc3 d5 W przypadku 11...Gd7 12.O-O-O O-O-O 13.d5 Hf7 14.He3 Kb8 czarne nie odczuwały większych trudności.
12.O-O Gd7 13.Sd1 Zasługiwało na uwagę 13.f3 exf3 14.Hd3 f2+ 15.Wxf2 O-O-O 16.Sf3 Hb4 17.Se5.
13...Hf7 14.Se3 O-O-O 15.g3 Gd6

Obie strony w zasadzie zakończyły rozwój bierek. Białe w naturalny sposób skierują swoje działania na skrzydło hetmańskie.
16.Shg2 Wde8 17.Wfc1 Kb8 18.c4

18...Ka8?! Najwyraźniej zbędne posunięcie, lepsze 18...Sh5 19.cxd5 +=18...g6 19.b4 Sh5 20.b5 cxb5 21.Sxd5 Hxf5 22.Gd2 z równymi szansami.
19.c5?! W ten sposób atak traci impet, lepsze np. 19.a4 g6 20.b4 gxf5 21.b5 Sg4 22.Gf4 Gxf4 23.Sxf4 Sxe3 24.fxe3 dxc4 25.Wxc4 i po 25...cxb5 26.axb5 Gxb5 białe grają 27.Ha2 a6 28.Wc8+ Wxc8 29.Hxf7 zdobywając hetmana.
19...Gc7 20.b4 Sh5 21.a4?! Na giełdzie pomysłów wyróżnia się 21.b5 21.b5 cxb5 22.Wcb1 a6 23.a4 z niejasnymi konsekwencjami, ale pod dyktando białych.
21...h6 22.Gh4

22...g5?! Czarne w warunkach równowagi sił niespodziewanie pozbawiają się atutu na skrzydle królewskim. Po wymianach okazuje się, że biały król jest bezpieczny, czego nie można powiedzieć o czarnym królu. Lepiej wygląda 22...Gxf5 23.Sxf5 Hxf5 24.b5 Hf3 25.Hxf3 exf3 26.g4 Sf4 27.Sxf4 Gxf4 28.Wc3 We4 z równymi szansami.
23.fxg6 Hxg6 24.b5

24...Whf8?? Poważny błąd, wystarczyło zagrać 24...Ga5 25.bxc6 Gxc6 26.Hg4 Hf7 27.Hf5 Whf8 28.Hxf7 Wxf7, aby utrzymać pozycję.
25.b6?! Wtrącenie 25.a5 Sg7 z następnym 26.b6 kończyło walkę.
25...axb6

26.cxb6? W niedoczasie obie strony muszą improwizować. Lepszy skutek dawało 26.Wab1 bxc5 27.Wxc5 Wf7 28.Hc2.
26...Gxb6 27.Hb2 Ga7 28.Hb4 Hg7 29.Wab1 Gh3 30.g4 Sf4 31.Sxf4 Wxf4 32.Gg3

32...Wf7?? Tym razem czarne zagrały całkiem nietrafnie i przegrywają. Należało grać 32...Wxg4 33.Sxg4 Gxg4 34.Wc5 Gxc5 35.Hxc5 Ge2, aby goniec mógł wesprzeć obronę króla i gra pozostawała równa.
33.Wc5 Gxg4 34.Wa5 Ge2 35.Hb6 Ga6 36.Wxa6 bxa6 37.Hxc6+ Wb7 38.Hxe8+ Gb8 Czarne poddały partię, po 38...Gb8 39.Hc6 ich figury są sparaliżowane.
1-0

Adam Umiastowski

Info: http://szachowavistula.info/polbase/rub78.htm

Partie: (games)