ID #1367

Zmarł Kazimierz Broel - Plater

3 marca 1915 - 30 kwietnia 2004

 

30 kwietnia zmarł senior polskich szachistów Kazimierz Broel - Plater, wielokrotny medalista mistrzostw Polski w klasyfikacji indywidualnej i drużynowej, olimpijczyk. Urodził się 3 marca 1915 roku w Wieprzach, majątku jego rodziców położonym w okolicach Wilna. Podczas studiów w Warszawie uczestniczył w turnieju przedolimpijskim w Łodzi w 1935 roku, gdzie zajął dalsze miejsce. Pierwsze sukcesy zanotował dopiero w okresie powojennym. Podczas V Mistrzostw Polski (Sopot 1946) podzielił miejsca 3-4, za co został wyróżniony tytułem mistrza. W 1947 roku startował w turnieju strefowym w Hilversum. Za występ na turnieju w Bukareszcie w 1950 r. uzyskał rzadki wówczas tytuł mistrza międzynarodowego. Trzykrotnie zdobył tytuł mistrza Polski (1949, 1956, 1957), trzy razy reprezentował Polskę na olimpiadach szachowych (1952, 1956, 1960). Reprezentował barwy kilku klubów warszawskich, m. in. Ogniwa, Legionu, Maratonu i Hutnika.

Mistrz Plater w okresie swych największych sukcesów reprezentował styl gry "z kontry", pozwalając przeciwnikowi na rozwinięcie inicjatywy. W obronie był pomysłowy i cierpliwy, miał opinię znawcy końcówek. W latach 1950-tych wydał mały podręcznik dla instruktorów szachowych w klubach wiejskich. W sumie jednak opublikował niewiele i tylko drobny ułamek jego wiedzy został utrwalony. Jeszcze jako siedemdziesięciolatek doskonale rozgrywał partie błyskawiczne, mając w repertuarze mnóstwo mniej popularnych "wariancików" i pułapek strategicznych.

W życiu prywatnym był człowiekiem o wielkiej ogładzie towarzyskiej, władającym obcymi językami i wymagającym zachowania norm od otoczenia, tylko sporadycznie pozwalającym się wytrącić z olimpijskiego spokoju. Odszedł jeden z ostatnich naocznych świadków "złotych lat" polskich szachów, który przy szachownicy spotykał się z takimi legendarnymi postaciami jak Paulin Frydman, Dawid Przepiórka czy Kazimierz Makarczyk.

W pogrzebie, który odbył się na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie w czwartek 6 maja, uczestniczyła tylko garstka znajomych i krewnych (z Londynu przyjechał młodszy brat z żoną). Na grobowcu Hołyńskich (matka Zmarłego pochodziła z tej rodziny), obok innych wiązanek, spoczął wieniec ufundowany przez Polski Związek Szachowy - kwiaty w kolorach białym i czerwonym tworzyły wzór szachownicy. Przemówienie przypominające dokonania sportowe Kazimierza Platera oraz jego walory jako człowieka i reprezentanta kraju wygłosił członek Zarządu PZSzach dr Andrzej Filipowicz.

 

K. Plater - A. Szpiro [D49]
Łódź 1935
eliminacje przedolimpijskie

1.d4 d5 2.c4 e6 3.Sc3 c6 4.e3 Sf6 5.Sf3 Sbd7 6.Gd3 dxc4 7.Gxc4 b5 8.Gd3 a6 9.e4 Powstał wariant merański gambitu hetmańskiego. Inne możliwości to 9.0-0 c5 10.a4 b4 11.Se4 Gb7 12.Sxf6+ Sxf6 13.We1 Gruenfeld-Rubinstein, Meran 1924 z bardzo dobrą grą czarnych; lub 9.a4 b4 10.Se4 c5 11.Kf1 Gb7 12.Sxc5 Gxc5 13.dxc5 Sxc5 14.Gc4 0-0 15.He2 e5 16.Gd2 Hc7 Reinfeld-Alechin, Pasadena 1932 z dobrą grą czarnych.
9...c5 9...Gb7? 10.e5 Sd5 11.Sxd5 z przewagą pozycyjną białych; niewystarczające 9...b4 10.Sa4 c5 11.dxc5 Sxc5 12.Sxc5 Gxc5 13.0-0 Gb7 14.He2 Hb6 15.Se5! 0-0 16.Gg5.
10.e5 cxd4 10...Sg4 11.Sg5 cxd4 (11...Sb6 12.Ge4 Wb8 13.0-0 cxd4 14.Hxd4 Gc5 15.Hd3 Sxe5 16.Hg3) 12.Sxf7 Kxf7 13.Hxg4 Sxe5 14.Hh5+ Kg8 15.Hxe5 dxc3 16.Ge4! (16.Hxc3? Gb4!) 16...cxb2 17.Gxb2 Wa7 18.0-0 Gd6 19.Wfd1.
11.Sxb5 Posunięcie Blumenfelda z partii z Rabinowiczem, Moskwa ch 1924. Freyman uważa za silniejsze 11.Se4.
11...Sxe5 Najlepsza odpowiedź czarnych - idea Sozina. Niewystarczające 11...Sg4 12.Ha4 Wb8 13.Sd6+ Gxd6 14.exd6 Hb6 15.Hxd4; również niekorzystne jest 11...axb5.
12.exf6 Gb4+ 13.Gd2 Gxd2+ 14.Hxd2 gxf6 15.Sxd4 Gb7 16.Gxb5 Gxg2 17.Wg1 Gd5 18.a4 Hb8 19.Wg3] 12.Sxe5 axb5 13.0-0 Poświęcenie piona dla ataku, zastosowane przez Bogolubowa przeciw Wilnerowi, Moskwa 1925 i Vajda-Rosselli, Nicea 1931. Niekorzystne jest 13.Gxb5+ z powodu 13...Gd7 14.Sxd7 Ha5+ 15.Gd2 Hxb5 16.Sxf6+ gxf6 17.He2 Wb8!
13...Hd5 13...Hb6 14.Hb3; 13...Ga6 14.Gg5 Gd6 (14...Ge7 15.He2) 15.f4 Hb6 16.Wc1 Wc8 17.He2; 13...Gd7 14.Sxd7 Hxd7 15.Hb3; 13...Ha5 14.Hf3 Wa7 15.Gg5!
14.He2 Wb8 Inne możliwości: A/ 14...b4 15.Gg5 Ge7 (15...Gd6 16.f4 0-0 17.Wf3); B/ 14...Wa5 15.f4 Gd6 16.Gd2 b4 17.a3! Botwinnik-Bieławieniec, m Moskwa-Leningrad 1933; C/ 14...Ga6! (Gruenfeld w swej analizie w Revue Suisse d´Echecs 1933 uważa to za najlepsze) 15.Gg5 Sd7 16.f4 Gc5 17.Kh1 0-0!
15.Gg5 Gd6 15...Sd7 16.Gf4! Sxe5 17.Gxe5? (17.Hxe5! Hxe5 18.Gxe5 Wb7 19.Gxd4) 17...Gd6!; Johner-Euwe, Berno 1922.
16.f4 Gxe5 16...h6 17.Gh4 itd. lepsze dla czarnych niż tekst - "Szachowa Vistula".
17.fxe5 Sd7

Plater-Szpiro

18.Wxf7 h6 18...Kxf7 19.Hh5+ g6 20.Wf1+ Sf6 21.Wxf6+ Ke8 22.Gxg6+ Kd7 23.Gd3? (po 23.Hh4 białe mogły przypuszczalnie wygrać) 23...Kc7 24.Wf4 Gd7 25.Ge7 Wbc8 26.b4 Kb6 27.Gc5+ Wxc5 28.bxc5+ Hxc5 29.He2 Gc6 30.h3 Wg8 31.g4; Vajda-Rosselli, Nicea 1931. W istocie partia ta warta jest analizy.
19.We7+ Kd8 20.We8+ Kxe8 21.Hh5+ Kf8 22.Wf1+ Sf6 23.Gxf6 Gd7 24.Gxg7+ Kg8 25.Hg6 1-0.
Komentarz: M. Gałuszka, "IKC" 1935, partia 7 (475).

 

K. Plater - A. Cwetkow [E77]
Hilversum zt (1) 1947

1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 Gg7 4.e4 d6 5.f4 0-0 6.Ge2 c6 7.Sf3 Sbd7 8.0-0 Hb6 9.Sa4 Hc7 10.Hd3 e5 11.Kh1 exd4 12.Sxd4 We8 13.Gf3 Ha5 14.Sc3 Sc5 15.Hc2

Plater-Cwetkow

15...Sfxe4 16.Sxe4 Sxe4 17.Sxc6 Hf5 18.Sb4 h5 19.Gd2 a5 20.Gxe4 Hxe4 21.Wae1 Hxe1 22.Gxe1 axb4 23.Gxb4 Gf5 24.Hd2 We4 25.Gc3 Gxc3 26.Hxc3 Wae8 27.h3 We2 28.Hd4 W8e4 29.Hb6 Wxc4 30.Wf2 Wxf2 31.Hxf2 Ge4 32.Hb6 Wc2 33.Kg1 Wxg2+ 34.Kf1 Wg3 35.Hxd6 Wxh3 36.Ke2 h4 37.Hd8+ Kh7 38.Hd7 Wh2+ 39.Ke3 Gc6 40.Hxf7+ Kh6 41.Hf6 h3 42.Hh8 mat (1-0).

 

P. Keres - K. Plater [B81]
Moskwa 1947

1.e4 c5 2.Se2 e6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 d6 6.g4 Ge7 7.Gg2 0-0 8.0-0 Sc6 9.Sb3 a6 10.f4 Hc7 11.g5 Sd7 12.Ge3 b5 13.Hh5 b4 14.Se2 Gb7 15.c4 15.f5 exf5 16.exf5 Sce5
15...bxc3 16.Sxc3 Sb4 17.Wac1 Hd8 18.Sd4 Sc6 19.Wf3 19.Sxc6 Gxc6 20.Sd5!
19...We8 20.Sxc6 Gxc6 21.f5 exf5 22.Wh3 Sf8 23.exf5 Gxg2 24.Kxg2 Ha5! 25.Wf1 Wab8! 26.Gd4? 26.Wf2
26...Wxb2+ 27.Kh1 Hb4! 28.Gxg7 Hb7+! 29.Whf3 29.Wff3 Gf6!!
29...Kxg7 30.f6+ Kg8 31.fxe7 Wxe7 32.Kg1 Hb6+ 33.W3f2? 33.Kh1
33...Wxf2 34.Wxf2 We1+ 35.Kg2

Keres-Plater

35...Hb7+? (35...Sg6!) 36.Hf3 Hxf3+ 37.Wxf3 Se6 38.h4 Kg7 39.Kf2 Wh1 40.Kg3 Wg1+ 41.Kh3 1/2.

 

I. Bolesławski - K. Plater [B76]
Warszawa 1947

1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.f3 Gg7 7.Ge3 0-0 8.Hd2 d5 9.e5 Sfd7 10.f4 e6 11.h4 Sc6 12.h5 Sxd4 13.Gxd4 f6 14.hxg6 hxg6 15.Gd3 fxe5 16.fxe5 Sxe5 17.Gxe5 Gxe5 18.Hh6 Hc7 19.Hxg6+ Hg7 20.Hh5 Gg3+ 21.Kd1 Wf7 22.Se2 e5 23.Gg6 Wf6 24.Hh7+ Kf8 25.Hxg7+ Kxg7 26.Gh5 Gf2 27.Sc3 Ge6 28.Ke2 Gb6 29.Wae1 Wf2+ 30.Kd1 e4 31.We2 Waf8 32.Ke1 Wxe2+ 33.Gxe2 Ga5 34.Kd1 Wf2 35.g4 Wg2 36.a3 Kg6 37.Sb5 Gb6 38.Sc3 Ga5 39.Wf1 Gxc3 40.bxc3 Gxg4 41.Gxg4 Wxg4 42.a4 b6 43.Wf8 Kg5 44.Wf7 Wh4 45.Wxa7 Kf4 46.a5 Ke3 47.Kc1 bxa5 48.Wxa5 Wh1+ 49.Kb2 Kf3 50.Wa8 e3 51.Wf8+ Kg3 52.Wg8+ Kf2 53.Wf8+ Ke1 54.Wf5 e2 55.Kb3 Wh4 56.Wxd5 Kf2 57.We5 Kf3 58.Wxe2 Kxe2 59.c4 Ke3 60.Kb4 Kd4 0-1.

 

(partie ze zbiorów p. Ryszarda Sternika)

Partie (games)

Tagi: Kazimierz Broel - Plater

Podobne wpisy:

Nie możesz komentować tego wpisu