http://szachowavistula.pl/vistula/groznamalpa.htm
Debiut wybrany przez białe w tej partii nazywany jest debiutem orangutana, debiutem Sokolskiego (silny rosyjski mistrz i teoretyk Sokolski grał i analizował to otwarcie przez wiele lat) albo nieoficjalnie debiutem małpy. Jednym z uznanych specjalistów od tego debiutu był mistrz Borys Katalymow, którego interesującą partię ze znanym białoruskim arcymistrzem pokażemy jako ostrzeżenie przed lekceważeniem debiutu małpy.
B. Katalymov - A. Suetin [A00]
USSR Team Ch., 1959
1.b4 e5 2.Gb2 d6 3.c4 Ge7 4.Sc3 c6 5.e3 Sd7 6.d4 Sgf6 7.Sf3 0-0 8.Ge2 a6 9.Hb3 b5
10.c5 a5 11.dxe5 dxe5 12.a3 Hc7 13.0-0 Dość zaskakująca pozycja, biorąc pod uwagę pierwsze posunięcie białych. W innych odgałęzieniach tego debiutu często powstają pozycje kojarzące się z partią angielską. Oczywiście po 1...e5, 1...a5 (całkiem niezły plan w praktyce), 1..c6, powstają pozycje spotykane tylko w tym otwarciu. Naszym zdaniem najlepszym rozwiązaniem dla czarnych jest 1...d5.
13...a4?! Niezbyt zrozumiały ruch. Zablokowanie skrzydła hetmańskiego jest dla czarnych niekorzystne.
14.Hc2 We8 15.Se4
15...Sxe4? Manewry obronne typu 15...♗f8 16.♘c3 g6 17.♖ad1 ♖e7 18.♘g5 ♗g7 19.♗f3 ♖a6 pozwalały zachować zdolność obronną.
16.Hxe4 Wa7
17.Gxe5! Po 17.Gd3 g6 18.Gxe5 Sxe5 19.Hxe5 Hd8 20.Wad1 Gf6 21.Hf4 Wd7 22.Gc2 Gb2 23.Sd4 Gxd4 24.exd4 białe miały piona więcej, ale szanse na realizację przewagi były niewielkie. Białe decydują się na interesującą ofiarę jakości.
17...Gf6 18.Gxc7 Wxe4 19.Gd6 Gxa1 20.Wxa1
Białe mają dużą rekompensatę za poświęconą jakość. Czarne nie mogą obronić piona c6, białe figury są bardzo aktywne, piony Katałymowa na skrzydle hetmańskim trudno będzie zatrzymać.
20...We8 21.Sd4 Gb7 22.Gf3 Sb8 23.Gxb8 Wxb8 24.Gxc6 Ga6 25.f4 Kf8 26.Kf2 g6 27.Wd1 Wc7 28.Gf3 Gc8 29.Sc6 Wbb7 30.Wd8+ Kg7 31.Sd4 Wb8 32.Gc6 Kf6
33.Gxb5 Wynik partii jest już przesądzony.
33... Wa8 34.Gc6 Wa6 35.b5 Waxc6 36.Sxc6 Gb7 37.e4 Kg7 38.Wd6 f5 39.e5
1-0
Paweł Z. Kruza i Adam Umiastowski