Przebieg jednej z partii III Turnieju Banków Polskich (Warszawa, 10 grudnia 2006) nakłonił nas do przyjrzenia się obowiązującemu regulaminowi gry przyspieszonej. Na początek pytania ogólnego charakteru.
(schemat)
W trakcie dotychczasowej gry żadna ze stron nie reklamowała nieprawidłowych posunięć. Białe, na które wypada posunięcie, zagrały 1.He4-c4 i przełączyły zegar. Czarne zgłosiły nieprawidłowe posunięcie i zaczęły domagać się odejścia królem lub zbicia skoczka, który szachuje króla, czyli ruchu 1.He4xf4.
Jaką decyzję powinien podjąć sędzia, wezwany do pozycji przedstawionej na diagramie; czy uznać reklamację za uzasadnioną, czy też ma prawo (obowiązek?) uzależnić swoją decyzję od znajomości poprzednich posunięć - a jeśli tak, to o ile posunięć wstecz partia może być przez sędziego analizowana i na jakiej podstawie ma się to odbywać, skoro zapis nie obowiązuje?
Gdy już odpowiemy sobie na powyższe pytania, przyjrzyjmy się przebiegowi partii, która doprowadziła do tej dyskusyjnej pozycji.
NN - T. Lissowski
Warszawa 2006
Nerwowa ostatnia 9-ta runda. Białym, które wielokrotnie odrzuciły możliwość zremisowania przez powtórzenie pozycji, została tylko minuta na zegarze. Chcąc "jakoś" zlikwidować związanie piona g3, a do tego obronić piona h3, zagrały one szybko i całkowicie nieregulaminowo 1.Kg1-g2 ???
Czarne, mające jeszcze mniej czasu, zagrały "z rozpędu" 1...f7-f5!?!, mimowolnie ignorując nielegalny poprzedni ruch przeciwnika. Powstała pozycja, która posłużyła do zbudowania schematycznego diagramu 1.
Białe, wciąż nie widząc, że ich król jest zagrożony zniszczeniem, w reakcji na ostatni ruch czarnych wykonały naturalny odwrót hetmanem: 2. He4-c4 ???
Czarne dopiero teraz zgłosiły reklamację nieprawidłowego ruchu, a wskazując na stojącego pod szachem króla, zaczęły domagać się dowolnego ruchu, któryby szacha zlikwidował, a więc albo 2.Kg2-h2 (h1,g1,f1,f3) albo 2.He4xf4. Białym nie odpowiadało oddanie najsilniejszej figury za darmo i sprawa oparła się o sędziego, który bez wnikania w subtelności nakazał cofnięcie gry do pozycji wyjściowej, zarządził dowolny legalny ruch białym królem i przyznał czarnym premię w postaci dwóch minut do namysłu. Obie strony bez dyskusji podporządkowały się autorytetowi sędziowskiemu, nie chcąc zakłócić spokojnej atmosfery towarzyskiego turnieju. Dalsza cześć partii nie jest interesująca z punktu widzenia analizy przepisów gry przyspieszonej i tylko z kronikarskiego obowiązku podajemy, że czarnym udało się ostatecznie wygrać, również z uwagi na handicap czasowy (0-1).
Czy decyzja sędziego była słuszna? Jakie punkty regulaminu stanowiły decyzji tej podstawę? A jaka być powinna, gdyby biały król stał pod szachem przez kilka (nie notowanych przecież) posunięć i przebieg gry był niemożliwy do ustalenia?
Kilka uwag o imprezie, w którym partia odbyła się. W III Turnieju Banków Polskich (10 grudnia 2006) wystąpiło 37 osób, w tym jedna kobieta. Około dziesięciu uczestników mogło się pochwalić rankingiem Elo (najwyższy ok. 2260), dwudziesty zawodnik z pewnością grał z siłą 2 kategorii. Rozegrano 9 rund (2 X 15 minut). Zawody odbyły się w siedzibie Klubu Bankowca przy ul. Smolnej 6 w Warszawie.
Ten budynek z czerwonej cegły, zbudowany dla Rosyjskiego Czerwonego Krzyża jeszcze za czasów cara Mikołaja, położony malowniczo u podnóża skarpy pradoliny Wisły, tuż obok przystanku kolejowego Warszawa - Powiśle, mieści urządzony z wielkim smakiem Klub Bankowca. Sponsorami III Turnieju były firmy: Management Training & Development Center (firma o profilu szkoleniowym), Biuro Informacji Kredytowej oraz LTC & Fore.
Zdecydowanie pierwsze miejsce z wynikiem 8 p./9 zdobył Tomasz Stróżyk z BZ WBK. Kolejne miejsca zajęli Bartosz Warszawski, Sebastian Matul (II kategoria grająca z siłą kandydata) i Przemysław Gdański. Wysłannik "Vistuli" zakończył turniej na 6 miejscu, ratując wiele gorszych lub całkowicie przegranych pozycji. Na stronie internetowej Klubu czytelnik znajdzie dodatkowe informacje i galerię zdjęć z turnieju.