Partia włoska
Miniaturki, czyli partie kończące się efektownym zwycięstwem przed 20-25 posunięciem były swego czasu bardzo poszukiwaną przez kibiców sensacją. Szybkie zwycięstwo wymaga błędu ze strony przeciwnika, błędu tak poważnego, aby możliwa była natychmiastowa wygrana. Średni poziom amatorów gry szachowej podniósł się znacznie od czasów średniowiecza, ale ładna miniaturka jest wciąż czymś miłym dla oka, często pouczającym.
Partia włoska ma długą historię, teoria tego debiutu zawiera mnóstwo znakomicie opisanych wariantów. Ogromna rozpiętość idei strategicznych i taktycznych nosząca wspólną nazwę gromadzi właściwie jakby różne debiuty, od noszących charakter pozycyjny powolnych manewrów, po gwałtowne ataki z poświęceniami materiału.
Morphy, Paul -- Cunningham, James
London sim blind
1859 1-0 C54
1.e4 e5 2.Gc4 Gc5 3.c3 Sc6 4.Sf3 Sf6 5.d4 exd4 6.e5 He7 Słaby ruch, powszechnie akceptowanym sposobem kontrgry dla czarnych jest 6...d5. 7.O-O
7...Sg8? Czarne nie odnajdują wariantu 7...Sxe5 8.Sxe5 Hxe5 9.We1 Se4 10.b4 Gd6 11.f4 He7 12.Sd2 f5 13.Sxe4 fxe4 14.Hxd4 Kd8 z możliwościami obrony. 8.cxd4 Gb6 9.d5 Hc5 10.Sa3 Sd4 Bardziej odpowiednią obroną było 10...Sd8. 11.Ge3 Sxf3+ 12.Hxf3 Hf8 13.Gxb6 axb6 14.Sb5 Kd8 Król musi wziąć na siebie ciężar obrony, czarne figury zgromadzone na ósmej linii nie są w stanie bronić swego króla. 15.Wac1 Pewne szanse ataku dawało także 15.He3 Wa4 16.b3 Wa5 17.d6 15...d6 16.exd6 cxd6 17.He3 Wa6 18.Sc7 He7 19.Se6+! 19...fxe6 20.Gxa6 Gd7 21.Gb5 Ke8 Ostatnia pomyłka, po lepszym 21...Gxb5 22.Hxb6+ Ke8 23.Wc8+ Kf7 24.Hxb5 pozycja czarnych także była przegrana, ale walka mogła jeszcze trwać. 22.dxe6 Sf6 23.Wc8+ 1-0
Saint Amant, Pierre -- Morphy, Paul
Paris
1858 0-1 C54
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gc4 Gc5 4.c3 Sf6 5.d4 exd4 6.cxd4 Gb4+ 7.Gd2 Gxd2+ 8.Sbxd2 d5 9.exd5 Sxd5 10.O-O O-O 11.h3 Zbędna profilaktyka, lepiej rozwijać figury, np. 11.Wc1. 11...Sf4
12.Kh2? Po 12.Se4 Ge6 13.Gxe6 fxe6 14.We1 Hd5 15.Wc1 białe miały świetne perspektywy. 12...Sxd4 13.Sxd4 Hxd4 Po zdobyciu centralnego piona czarne szybko organizują atak na pozycję króla. 14.Hc2 Hd6 15.Kh1? Bardzo słaby ruch dający czarnym możliwość stworzenia dodatkowych gróźb. Lepsze 15.Se4 Hh6 16.f3 Gf5 17.Wad1. 15...Hh6 16.Hc3 Gf5 17.Kh2? Kolejny raz białe wykonują posunięcie królem, jednak tym razem prowadzi to do natychmiastowej klęski. Pozycję mozna było wzmocnić grając 17.Wfd1 Wad8 18.Sf1. 17...Wad8 18.Wad1 Gxh3! 19.gxh3 Wd3! Wtargnięcie wieży odcina hetmana od piona h3 i przesądza o wuniku partii. 20.Hxd3 Sxd3 21.Gxd3 Hd6+ 22.f4 Hxd3 0-1
Mongredien, Augustus -- Medley, George
London m
1850 1-0 C54
1.e4 e5 2.Gc4 Gc5 3.Sf3 Sc6 4.c3 Sf6 5.d4 exd4 6.e5 d5 7.exf6 Niekorzystna dla białych wymiana, lepsze 7.Gb5 Se4 8.cxd4. 7...dxc4
8.He2+ Zbędny szach, lepsze 8.fxg7 Wg8 9.cxd4 Gxd4 10.Sxd4 Hxd4 11.0-0. 8...Ge6 9.fxg7 Wg8 10.cxd4 Ciekawe komplikacje mogły powstać po 10.Sg5 Hd5 11.Se4. 10...Sxd4 11.Sxd4 Hxd4 12.Ge3 Gb4+ 13.Kf1 Hxg7 14.g3 Białe podejmują ryzyko zamknięcia wieży na h1, po 14...Gh3+ 15.Kg1 0-0-0 pozycja białych wygląda na całkiem przegraną. 14...O-O-O 15.Kg2 Gd5+ 16.f3 Wge8 17.Sc3 Gxc3 Silniejsze 17...Gc5 18.Se4 Wxe4! 19.fxe4 Gxe4+ 20.Kg1 Gxe3+ 21.Hxe3 Hxb2 22.Hxe4 Hxa1+ 23.Kg2 Hxa2 z łatwą wygraną. 18.bxc3 Hxc3 19.Whe1 Wd6 20.Hf2 Wf6 21.Gf4 Wxe1 22.Wxe1 Gxf3+ 23.Kg1 Gc6 24.We7 Hf3? Fatalny błąd, lepsze 24...We6 25.Wxe6 fxe6. 25.Wxc7+ Kd8?? Prowadzi do mata, po 25...Kb8 26.Hxf3 Gxf3 27.Wxc4+ Wxf4 28.Wxf4 białe miały wystarczającą do zwycięstwa przewagę materialną. 26.Hd4+ Ke8 1-0
Miniaturki