Przed osiemdziesięciu laty na "turnieju czterech" (Vidmar, Schlechter, Mieses, Rubinstein) w stolicy Niemiec narodził się nowy debiut. W pierwszej rundzie Milan Vidmar z Lublany miał się spotkać z polskim arcymistrzem Akibą Rubinsteinem. Urodzony w Stawiskach koło Łomży maestro całe swoje życie poświęcił szachom i wśród rywali miał opinię niedoścignionego teoretyka, znającego w najdrobniejszych detalach tajniki stosowanych otwarć. W 1912 roku Akiba wygrał cztery międzynarodowe turnieje i wyzwał Emanuela Laskera na mecz o mistrzostwo świata, ale przezorny czempion wolał nie ryzykować konfrontacji ze znajdującym się w życiowej formie przeciwnikiem i "rozmydlił" kwestię meczu w trwających miesiącami negocjacjach na temat: grać partie meczowe rano czy po południu? Mający grać czarnymi bierkami Vidmar nie mógł się zdecydować na wybór debiutu; we wszystkich używanych przez niego wariantach czyhały zasadzki w postaci sławnych rubinsteinowskich analiz. Wtem wśród widzów dostrzegł dawnego znajomego Stefana Abonyi'a, silnego szachistę z Węgier i poszedł się z nim przywitać. Rozmowa zeszła na mającą się zacząć partię. - Co radzi mi Pan grać? - zapytał Vidmar. - Ma Pan czarne, proszę więc spróbować obrony budapeszteńskiej gambitu hetmańskiego - padła odpowiedź. W pierwszej chwili Vidmar sądził, że jego rozmówca żartuje; żaden podręcznik nigdy nie wspominał o takiej obronie. Wtedy Abonyi wyjaśnił, że ma na myśli nowy, rozpracowany zaledwie rok wcześniej przez grupę szachistów z Budapesztu debiut, rozpoczynający się od posunięć 1.d4 Sf6 2.c4 e5! Vidmar zdążył się dowiedzieć tylko o kilku posunięciach otwarcia, gdy rozpocząła się runda i należało usiąść do gry z oczekującym w milczeniu Rubinsteinem. Była to premiera gambitu budapeszteńskiego w arcymistrzowskiej praktyce turniejowej.
Rubinstein - Vidmar Berlin, kwiecień 1918
1. d4 Sf6 2. c4 e5!? 3. d:e5 Sg4 4. Gf4 (Inne możliwości to 4.e4 S:e5 5.f4 oraz 4.Sf3 Gc5 5.e3 itd.) 4...Sc6 5. Sf3 Gb4+ 6. Sc3 He7 7. Hd5 G:c3+ 8. b:c3 Ha3 9. Wc1 f6! 10. e:f6 S:f6 11. Hd2 d6 12. Sd4! O-O 13. e3? (Dziś wiadomo, że należało grać 13.f3 z następnym e2-e4 i przewagą.) 13...S:d4! 14. c:d4 Se4 15. Hc2 Ha5+ 16. Ke2 16...W:f4! 17.e:f4 Gf5 18. Hb2 We8 19. Kf3 Sd2+ 20. Kg3 Se4+ 21. Kh4 We6 22. Ge2 Wh6+ 23. Gh5 W:h5+ 24. K:h5 Gg6+ 25. Kg4 Hh5 mat.
Po wielu wzlotach i upadkach gambit budapeszteński ma dziś opinię debiutu ryzykownego dla czarnych i bywa stosowany dość rzadko, najczęściej w celu zaskoczenia przeciwnika, z którym z uwagi na sytuację turniejową trzeba wygrać za wszelką cenę.