Gambit Królewski/Partia Włoska
Miniaturki, czyli partie kończące się efektownym zwycięstwem przed 20-25 posunięciem były swego czasu bardzo poszukiwaną przez kibiców sensacją. Szybkie zwycięstwo wymaga błędu ze strony przeciwnika, błędu tak poważnego, aby możliwa była natychmiastowa wygrana. Średni poziom amatorów gry szachowej podniósł się znacznie od czasów średniowiecza, ale ładna miniaturka jest wciąż czymś miłym dla oka, często pouczającym.
Prezentujemy dziewiętnastowieczne miniaturki rozgrywane w popularnych wówczas debiutach, gambicie królewskim oraz partii włoskiej.
Lewis, William - Nieznany przeciwnik
England 1820 1-0 C39
1.e4 e5 2.f4 exf4 3.Sf3 g5 4.h4 g4 5.Sg5 Gambit Algaiera, nie jest zbyt poprawny, lepszy jest gambit Kiesieritzkiego - 5.Se5. 5...h6 6.Sxf7 Kxf7 7.Hxg4 Hf6 8.Gc4+ Ke7 9.Sc3 h5 Lepszą obronę dawało 9...Kd8 10.Sd5 Hd4. 10.Sd5+ Kd8 11.Hf3 Hd6 12.d4
12...Sc6? Lepsze 12...Gh6 13.e5 Hf8 14.O-O Se7. 13.Gxf4 Sxd4 Dla uniknięcia mata lepsze 13...Hg6 14.O-O Gg7 z przewagą białych. 14.Hg3 Hc5 15.Gxc7+ Ke8 16.Hg6# 1-0
Lewis, William - Nieznany przeciwnik
England 1820 1-0 C38
1.e4 e5 2.f4 exf4 3.Sf3 g5 4.Gc4 Gg7 5.d4 d6 6.Sc3 Gg4 7.O-O Se7 Proste 7...Sc6 lepiej odpowiadało pozycji. 8.Gxf7+ Kf8 9.Gc4
9...Sd7? Czarne odbierając królowi drogę ucieczki prowokują piękną kombinację. Konieczne było 9...Sbc6. 10.Sxg5 Gxd1 Przyjęcie ofiary hetmana prowadzi mata. Lepsze 10...Sf6 11.Hd1 d5. 11.Se6+ Kf7 Król rozpoczyna drogę śmierci. Po 11...Ke8 12.Sxg7+ Kf8 13.Sg6+ Kf8 14.Sxd8 Wxd8 15.Sxd1 białe pozostawały z przewagą figury. Podobnie po 11...Kg8 12.Sxd8+ d5 13.Sxd5 Ge2 14.Sxe7+ Kf8 15.Gxe2 Kxe7 16.Sxb7. 12.Sxd8+ Kg6 Czarny król wyrusza na wędrówkę bez powrotu. Po 12...Ke8 13.Se6 Gxd4+ (Groziło 14.Sxc7+ ze zdobyciem wieży oraz 14.Sxg7) 14.Sxd4 Gg4 15.Gxf4 białe posiadały przewagę figury. 13.Gf7+ Kg5 Odpowiedzi czarnych są wymuszone, 13...Kh6 14.Gxf4 mat. 14.Gxf4+ Kg4 Posunięcie 14...Kh4 prowadziło do mata 15.Gg3+ Kg4 16.Wf4+ Kg5 17.Se6+ Kh6 18.Wh4+ Gh5 19.Wxh5# Drugie odejście 14...Kf6 dawało identyczny wynik 15.Gh6+ Gf3 16.Wxf3+ Sf5 17.Sd5# 15.h3+ Kh4 16.Kh2 Sg6 17.Se6 Gf6 18.Sxd1 b5 Czarne figury nie są w stanie pomóc swojemu królowi: 18...Sde5 19.Se3 Kh5 20.dxe5 Gxe5 21.g4+ Kh4 22.Sg2# 19.g3+ Kh5 20.g4+ Kh4 21.Gg3# 1-0
Następna partia ilustruje wariant partii włoskiej.
Cochrane, James - Nieznany przeciwnik
England sim 1822 1-0 C54
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gc4 Gc5 4.c3 Sf6 5.d4 exd4 6.e5 Sg4 Dobrą odpowiedzią jest 6...d5 7.Gb5 Se4 8.cxd4 Gb6 9.0-0 0-0. 7.Gd5 Lepsze 7.cxd4. 7...Sxf2 Poświęcenie skoczka mogło prowadzić do pozycji z nierównym materiałem: 8.Kxf2 dxc3+ 9.Ke2 cxb2 10.Gxb2 O-O 11.Sbd2 białe mają skoczka za trzy piony. 8.Gxf7+?
8...Kxf7 Poświęcenie trzeba oczywiście przyjąć. 9.Sg5+ Kg8?? Proste 9...Ke8 10.Kxf2 dxc3+ 11.Ke1 cxb2 12.Gxb2 Hxg5 obalało błędne poświęcenie białych w ósmym posunięciu. Teraz białe matują. 10.Hb3+ d5 11.exd6+ Ge6 12.Hxe6+ Kf8 13.Hf7# 1-0
Debiut gońca
Cochrane, James - Nieznany przeciwnik
England sim 1822 1-0 C23
1.e4 e5 2.Gc4 Gc5 3.c3 He7 Debiut gońca prowadzi do ciekawych pozycji, gdyż białe zwlekają z posunięciem Sf3. Czarne mają jednak dobrą odpowiedź 3...Sf6. 4.Sf3 d6 5.O-O Sf6 6.d4 Gb6 7.Gg5 Gg4 8.Sbd2 Można tutaj wtrącić pożyteczne 8.a4 a5. 8...exd4? Czarne oddają centrum uruchamiając lawinę niekorzystnych dla siebie wydarzeń. Lepsze 8...0-0 z dobrą grą. 9.cxd4 Gxd4 10.Hb3 Gb6 11.e5 dxe5
12.Sxe5 Białe w efektowny sposób rozbijają pozycję przeciwnika. 12...Ge6 13.Wae1 O-O 14.Se4 We8 15.Sxf7 Kf8 16.Sxf6 gxf6 17.Wxe6 Hxf7 18.Gh6+ Kg8 19.Wxe8# 1-0
Rozgrywanie ostrych pozycji gambitu królewskiego oraz partii włoskiej może być zachętą do zapoznania się z klasycznym dorobkiem szachistów europejskich.
Miniaturki