http://szachowavistula.pl/vistula/studiumbotwinnika1958.htm
Bardzo rzadko arcymistrzowie zajmują się kompozycją szachową. Trudno jest znaleźć studium mistrza świata w szachach klasycznych. Poniżej zadziwiająco skomplikowane dzieło Michaiła Botwinnika. Obalenia tego studium nie znaleźliśmy w analizie.
Botwinnik
Sahmatnyj bjulleten, 1958
Białe zaczynają i wygrywają
1.Kc4! e6 1...Ke6 2.g4+-
2.Kd3 g5! 2...Kf6 3.e3 dxe3 4.Kxe3 Kg7 ( 4...g5 5.Kf3+-) 5.Kf3 Kh7 6.g4 g5 7.Kg3 Kg6 8.Kh3 Kh6 9.hxg5+ Kxg5 10.Kg3 Kg6 11.Kh4 Kh6 12.g5+ Kg6 13.Kg4 Kg7 14.Kh5 Kh7 15.g6+ Kg8 16.Kg4 Kh8 17.Kh4 Kg8 18.Kh5 Kh8 19.Kh6+-
3.hxg5 3.Kd2 g4!=
3...Kg6 4.Kd2 4.e3? dxe3 5.Kxe3 Kxg5 6.Kf2 Kh5 7.Kg1 Kg5 8.Kh2 Kg4 9.Kg2 Kh5 !10.Kh3 Kg5 11.g4 Kf4 12.Kh4 Kxe4 13.g5 Kf5 14.Kh5 e4 15.g6 e3 16.g7 e2 17.g8H e1H=
4...Kxg5 5.Ke1 Kg4 6.Kf2 Kg5 6...Kh3 7.Kf3 Kh2 8.g4+-
7.Kg2 Kg4 8.Kh2 Kh5! 9.Kh3 Kg5 10.g4 Kf4 10...Kg6 11.Kh4+-
11.Kh4 Kxe4 11...Ke3 12.g5 Kxe2 13.g6 d3 14.g7 d2 15.g8H d1H 16.Hg4+ Kd2 17.Hxd1+ Kxd1 18.Kg5 Kd2 19.Kf6 Kd3 20.Kxe5 Kc4 21.Kxe6 Kxb5 22.Kd5+-
12.g5 Kf5 13.Kh5 e4 14.g6 Kf6 14...d3 15.g7+-
15.Kh6 d3 16.g7! dxe2 17.g8H e1H 18.Hg7+ Kf5 19.Hg5#
Paweł Z. Kruza i Adam Umiastowski