http://vistula.linuxpl.eu/felietony/me_3.htm
Turniej strefowy okazał się tym razem dla młodego arcymistrza zaledwie ostrym treningiem; lepiej wyszkolonych rywali gromił, jak w poniższej partii, natomiast słabszym szybko odbierał materiał i energicznie realizował przewagę w końcówce.
Mecking - Rubinetti
Sao Paulo 1972 (zt)
1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.d4 c:d4 4.S:d4 Sf6 5.Sc3 d6 6.g4 Sc6 7.g5 Sd7 8.h4 a6 9.f4 Ge7 10.Ge3 0-0 11.Gg2 Sa5 12.He2 b5 13.h5 We8 14.0-0-0 Sf8 15.g6 f:g6 16.h:g6 h:g6 17.e5 d5 18.f5 Gg5 19.f:g6 S:g6 20.Kb1 G:e3 21.H:e3 Sc4 22.Hh3 Sg:e5 23.Hh7+ Kf8 24.Whf1+ Ke7 25.H:g7+ Kd6 26.Se4+ d:e4 27.S:e6+ 1-0.
Dzięki Meckingowi w Brazylii (czwarty kraj świata pod względem zajmowanej powierzchni) zapanował szachowy boom. Arcymistrz został przyjęty na audiencji przez prezydenta generała Medici, który przy tej okazji m. in. powiedział Uważa się, że w sporcie Brazylijczycy doskonale radzą sobie nogami. Pan ma szansę wykazać, że potrafią nie gorzej grać głową.
Ukazały się plakaty przedstawiające generała i młodego szachistę na tle zółto-zielonej flagi narodowej. Coraz więcej gazet brazylijskich otwierało stałe działy szachowe, a chętni do gry szturmowali lokale klubów. Nic więc dziwnego, że brazylijscy działacze i sponsorzy podjęli się organizacji turnieju międzystrefowego (po raz pierwszy - jednego z dwóch), by ułatwić swojemu faworytowi awans do grona pretendentów. Zadanie nie było łatwe, bowiem do trzech premiowanych miejsc kandydowało, oprócz Meckinga, przynajmniej dziewięciu znakomitych graczy: zawodnicy ZSRR Poługajewski, Geller, Keres, Sawon, Smysłow i Bronstein, Węgier Portisch, Czech Hort oraz Jugosłowianin Lubojević.
Henrique rozegrał długi (17 rund) turniej jak stary wyga. W żadnej partii nie był zagrożony i skutecznie punktował "dół" tabeli. Nie uląkł się przy tym "radzieckiej szkoły szachowej", wygrywając ze Smysłowem i Sawonem przy czterech remisach. W przedostatniej rundzie dogonił liderującego Portischa, a krótki remis w ostatniej partii z bohaterem startu Lubojevićem (6,5 z 8) przyniósł mu samodzielne zwycięstwo oraz awans (w 21. roku życia!) do światowej elity.
Smysłow - Mecking
Petropolis 1973 (izt)
1.c4 e5 2.Sc3 Sc6 3.Sf3 Sf6 4.g3 Gb4 5.Gg2 0-0 6.Sd5 e4 7.Sh4 Gc5 8.0-0 We8 9.d3 e:d3 10.H:d3 Se5 11.Hc2 c6 12.Sc3 (12.Se3!) 12...S:c4 13.Sa4 Gf8 14.H:c4 b5 15.Hd4? (Należało grać 15.Hc2 ba 16.e4 Ga6 17.Wd1.) 15...b:a4 16.e4 Ga6 17.We1 Hb6! (Aby po 18.H:a4 zagrać 18...Sg4!) 18.Ge3 Gb4 19.H:b6 a:b6 20.Wed1 Ge2 21.Wd4 c5 22.W:b4 (W złej pozycji Smysłow szuka szans taktycznych.) 22...c:b4 23.e5 Sg4 24.G:a8 S:e3 25.We1 Gc4 26.Ge4 Sd5 27.a3 b:a3 28.b:a3 Sc3 29.Gf3 f6 30.Wc1 W:e5! 31.Kg2 (31.W:c3? We1+ z matem.) 31...Wc5 32.W:c3 Gf1+ 33.K:f1 W:c3 34.Gd5+ Kf8 35.Ke2 W:a3 36.Kd2 b5 37.Sf5 b4 38.Se3 b3 39.Kc3 Wa2 40.Kb4 W:f2 41.K:a4 b2 42.Ga2 W:h2 43.Kb3 Wh3 44.Sf1 Wh1 45.Sd2 Wg1 0-1.
Mecking - Reshevsky
Petropolis 1973 (izt)
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0-0 Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 d6 8.c3 0-0 9.h3 Sb8 (Wariant Breyera przeżywał wówczas szczyt popularności.) 10.d4 Sbd7 11.Sbd2 Gb7 12.Gc2 We8 13.a4 Gf8 14.b4 a5 (Rekomendowane przez Portischa.) 15.b:a5 W:a5 16.Wb1 Ga6 17.a:b5 W:b5 18.Gb3 We7?! 19.Hc2 Wb8 (Lub 19...Wa5 20.Sc4 G:c4; Razuwajew - Furman, Baku 1972.) 20.Sg5! Gb7 21.f4 h6 22.f:e5 d:e5 23.Sgf3 c5 24.Ga3 Hc7 25.Sh4! Wee8 26.Ha2 Sb6 27.d:e5 W:e5 28.G:f7+ H:f7 29.H:f7+ K:f7 30.W:b6 Sd7 31.Wb5 Ga6? (Należało grać 31...Wee8. Teraz czarny skoczek okazuje się przeciążony funkcjami obronnymi.)
32.Wf1+ 1-0. Reshevsky obliczył, że po odejściu króla traci figurę: 32...Kg8 33.W:b8 G:f1 (33...S:b8 34.W:f8+ K:f8 35.Sg6+) 34.Wb7 albo 32...Ke6 33.W:b8 G:f1 34.We8+ Ge7 35.Sg6.
Mecking - Tan
Petropolis 1973 (izt)
1.c4 e5 2.Sc3 Sf6 3.Sf3 Sc6 4.g3 Gb4 5.Gg2 0-0 6.0-0 e4 7.Sg5 G:c3 8.b:c3 We8 9.d3 e:d3 10.e:d3 d6 11.Wb1 h6 12.Se4 S:e4 13.G:e4 Se5 14.f4 S:c4 15.f5 d5 16.Gg2 Se3 17.G:e3 W:e3 18.f6 g6 19.Hd2 We6 20.H:h6 W:f6 21.W:f6 H:f6 22.G:d5 Gf5 23.W:b7 Wd8 24.Gc4 H:c3
25.G:f7+ (Wzorowe wykorzystanie tkwiących w pozycji motywów geometrycznych.) 25...K:f7 26.W:c7+ H:c7 27.Hh7+ Ke6 28.H:c7 W:d3 29.H:a7 Wd1+ 30.Kf2 Wd2+ 31.Kf3 Wd3+ 32.Kf4 Kf6 33.Ha6+ 1-0.
W konkursie na najlepszego szachistę roku ("Szachowy Oscar") Mecking został sklasyfikowany na wysokim 7. miejscu. Jako przeciwnika w ćwierćfinałowym meczu pretendentów los przydzielił mu bezkompromisowego Wiktora Korcznoja, wówczas jeszcze reprezentanta ZSRR. Ich mecz odbył się w miejscowości Augusta w stanie Georgia (USA) na przełomie stycznia i lutego 1974 r.
Początkowo atmosfera była dobra, ale po przegraniu 5. partii Henrique utracił wewnętrzną równowagę. Zaczęły się spory, walka na ustne oraz pisemne oświadczenia. Korcznoj wytykał rywalowi grę obiema rękoma w niedoczasie i ubolewał, że Mecking przychodzi na salę gry ubrany w nieświeży T-shirt naciągnięty na koszulę. Mecking uważał, że Korcznoj chce go zdenerwować przez strojenie złośliwych min podczas gry. Twierdził ponadto, że leningradzki arcymistrz korzysta z niedozwolonych konsultacji (długie telefony z Moskwy). Radziecka prasa szachowa była oburzona tymi insynuacjami: Mecking nie ma prawa rzucać bezpodstawne oskarżenia na arcymistrza, który jest od niego dwukrotnie starszy i który wygrał wiele międzynarodowych turniejów - pisano w Kraju Rad. W 7. partii Mecking przegrał końcówkę z pionkiem więcej, a w następnej tylko niedokładności Wiktora zawdzięczał cudowne ocalenie. Wreszcie w 12. partii przyszło upragnione zwycięstwo.
Mecking - Korcznoj
Augusta 1974
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.G:c6 d:c6 5.0-0 (Naśladując Fischera.) 5...Hd6 6.d3 f6 7.Ge3 Gg4 8.Sbd2 0-0-0 9.Wb1 Se7 10.b4 g5 11.a4 Sg6 12.b5 c:b5 13.a:b5 a:b5 14.W:b5 Hc6?
15.Wb2 Gc5? (15...Ha6!?) 16.Sb3 Gb4 17.Sfd4! e:d4 (Względnie najlepsze było 17...G:d1.) 18.H:g4+ Hd7 19.H:d7+ W:d7 20.S:d4! Gc3 21.Wa2 (Grozi mat.) 21...W:d4 22.Wa3! (Puenta kombinacji. Białe odbierają figurę, uzyskując wygraną końcówkę.) 22...Wb4 23.W:c3 We8 24.f3 Kd7 25.Wa1 Wb5 26.Kf2 Kd6 27.Waa3 h5 28.Wa4 c6 29.Wca3 g4 30.Wa5 Wee5 31.W:b5 W:b5 32.f:g4 h:g4 33.Kg3 Wb1 34.Gd4 Wc1 35.Wc3 b5 36.G:f6 b4 37.Wb3 Wf1 38.Gg5 c5 39.c3 b:c3 40.W:c3 Wd1 41.Ge3 c4 1-0.
Na nieszczęście dla młodego Brazylijczyka już następna partia meczu była ostatnią. Po debiucie (obrona Nowoczesny Benoni) stał on doskonale, ale nie znalazł najlepszych kontynuacji, a unikając uparcie remisowych wariantów wpadł pod matowy atak. Koniec marzeń o meczu o mistrzostwo świata z Robertem Fischerem.
Olimpiada w Nicei ugruntowała złą reputację Meckinga. Drużyna brazylijska znalazła się w jednej grupie eliminacyjnej wraz ZSRR, Polską, Mongolią, Szkocją i Walią. Brazylijczycy liczyli, że prowadzeni przez jednego z najsilniejszych szachistów świata zdołają wywalczyć drugie miejsce w grupie i upragniony awans do finału "A". Tymczasem lider "żółto-zielonych" dociera do Francji dopiero na 4. rundę (podobno miał kłopoty z połączeniem lotniczym...), pozwalając swoim kolegom przegrać 1,5:2,5 z Polską. Następnie gromi Mongoła i remisuje ze Spasskim oraz z Walijczykiem Williamsem.
Mecking - Lhagva
Nicea 1974 (olimpiada)
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0-0 Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 d6 8.c3 0-0 9.h3 Sd7 10.d4 Gf6 11.a4 Gb7 12.d5 Sa5 13.Gc2 Sb6 14.b4 Sac4 15.a5 Sc8 16.Gb3 c6 17.d:c6 G:c6 18.G:c4 b:c4 19.Sa3 Hc7 20.He2 Hb7 21.S:c4 Gb5 22.Ha2 Hc6 23.Sfd2 Wd8 24.Hb3 d5 25.Sb2 Se7 26.e:d5 S:d5 27.c4 Sf4 28.Se4 i białe wygrały (1-0).
Wobec wyrównanego składu grupy (poza, rzecz jasna, bezkonkurencyjną reprezentacją ZSRR) Brazylijczycy mogą nadal liczyć na drugie miejsce. Tymczasem w 7. rundzie Mecking oddaje walkower (!!) zawodnikowi ze Szkocji i jego drużyna ląduje ostatecznie w finale "C". Kierownictwo ekipy wyklucza asa ze składu i odsyła do domu.
Jak zwykle, nie sposób jednoznacznie orzec, co spowodowały podobny obrót wydarzeń. Mecking utrzymywał, że poczuł się tego feralnego dnia źle i poprosił "grającego" kapitana drużyny Camarę o dzień wolny. Camara najpierw prosił, a w końcu kazał Meckingowi grać i wpisał go do składu. Mecking był konsekwentny i nie pojawił się na sali gry. Arcymistrz A. Kotow relacjonował incydent następująco:
Mecking, nie mówiąc nikomu ani słowa, wyjechał z Nicei. Można sobie wyobrazić zdenerwowanie kapitana i kolegów - utracić pierwszą szachownicę, jedynego arcymistrza - to przepadek wszelkich szans. Następnego dnia Mecking wrócił; mówiono, że po prostu wybrał się do innego miasta, by obejrzeć ciekawy mecz piłkarski. Piękna namiętność, byle jednak nie kosztem własnej drużyny ("Uralski klejnot", str. 227).
Wersja najbardziej wiarygodna brzmi nieco inaczej: Mecking nie miał ochoty na grę, gdyż pragnął obejrzeć w telewizji mecz Jugosławia - Brazylia. Wydaje się ponadto, że brazylijska federacja szachowa nie ustanowiła dla swojego lidera odpowiednio wysokiego honorarium za start na Olimpiadzie, a Henrique, jako prawdziwy zawodowiec, bardzo nie lubił grać za darmo.
Minęło pół roku i młody arcymistrz zrehabilitował się na turnieju w Las Palmas, zajmując dzielone 2-4 miejsce z Anderssonem i Talem, za Lubojevićem, ale przed Hortem, F. Olafssonem, Petrosjanem i Pomarem. Właśnie wtedy Mecking osiągnął harmonię stylu gry i był w szczytowej formie sportowej.
Visier - Mecking
Las Palmas 1975
1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.e3 c5 5.Gd3 Sc6 6.Sf3 G:c3+ (Jeszcze jeden "fischerowski" wariant w repertuarze Brazylijczyka.) 7.b:c3 d6 8.e4 e5 9.d5 Se7 10.Sh4! h6 11.f4 Sg6 12.S:g6 f:g6 13.0-0 0-0 14.f5!? b5! 15.g4 (15.c:b5?! c4! 16.G:c4 Hb6+ 17.Kh1 S:e4.) 15...b:c4 (15...Ha5!) 16.Gc2 Ha5 17.Hf3 g:f5 18.g:f5 Gd7 19.Kh1 Kh8 20.Wg1 (Igor Zajcew rekomendował tu 20.Wf2 Wab8 21.Gd2. ) 20...Wab8 21.Hg2 Wf7 22.Hg6 Wbf8 23.G:h6?! g:h6 24.H:h6+ Sh7 25.f6 H:c3 26.Waf1 (Grozi 27.Hg7+ z matem.) 26...Wg8! 27.W:g8+ K:g8 28.Wg1+ Kh8 29.Wg7 He1+ 30.Kg2
30...Gh3+! (Rozwiewa nadzieje, że czarne zadowolą się wiecznym szachem.) 31.K:h3 Hf1+ 32.Kg3 Hg1+ 33.Kh3 W:g7 34.f:g7+ Kg8 35.He6+ K:g7 36.He7+ Kh6 37.Hh4+ Kg6 38.Hg3+ Sg5+ 39.Kh4 He1 40.Gb1 c3 0-1.
Mecking - Hort
Las Palmas 1975
1.e4 c6 2.d4 d5 3.Sc3 d:e4 4.S:e4 Sd7 5.Gc4 Sgf6 6.Sg5 e6 7.He2 Sb6 8.Gd3 h6 9.S5f3 c5 10.d:c5 G:c5 11.Se5 Sbd7 12.Sgf3 S:e5 13.S:e5 0-0 14.0-0 b6 15.Gf4 Gb7 16.Wad1 He7 17.c3 Wfd8 18.Wd2 Gd6 19.Wfd1 Wac8 20.Ga6 G:a6 21.H:a6 Se4 22.Wd4 Hf6 23.Sd3 G:f4 24.S:f4 e5 25.W:d8+ W:d8 26.W:d8+ H:d8 27.Sd3 Hd5 28.Se1 Kh7 29.He2 Sd6 30.b3 f5 31.c4 Hd4 32.h3 e4 33.Sc2 Hb2 34.Hd1 Sf7 35.Se3 He5 36.Hd7 Sd6 37.g3 a5 38.Sd5 Kg6 39.Hc6 1-0.
Tomasz Lissowski