http://szachowavistula.pl/vistula/bezhetmanowwdebiucie.htm
Ciekawym sposobem walki w fazie debiutowej jest wczesna wymiana hetmanów obliczona na postawienie przeciwnika w nieznanej pozycji. Oczywiście wymiana hetmanów nie oznacza przejścia do fazy końcówkowej, w której król zazwyczaj odgrywa rolę pełnoprawnej figury. Przeciwnie, we wczesnej fazie rozwoju figur król może okazać się zwierzyną łowną.
W poniższej partii, granej na Drużynowych Mistrzostwach Świata Studentów w 1967 roku, białe nieustannie atakując czarnego monarchę zdobyły przewagę materialną i doprowadziły do wygranej końcówki pionowej.
Kristjansson, Bragi -- Roberts, Mark S
WchT U26 fin-B 14th (Round 5.3)
Harrachov 1967.07.24 1-0 B21
1.e4 c5 2.d4 cxd4 3.c3 dxc3 4.♘xc3 ♘c6 5.♘f3 d6 6.♗c4 ♘f6 Najdorf przeciwko Tartakowerowi wybrał 6...e6 7.♗f4 a6 8.a4 ♗e7 9.♕d2 ♘f6 10.♖d1 ♕a5 11.♗xd6 ♗xd6 12.♕xd6 ♘xe4 13.♕a3 ♘xc3 14.bxc3 ♕c7 15.O-O ♕e7 16.♖d6 O-O 17.♕c5 ♖e8 18.♖fd1 h6 19.♕b6 e5 20.♘e1 e4 i po długiej grze wygrał. Tartakower, Savielly -- Najdorf, Miguel 0-1 (57 pos.) Saltsjobaden Interzonal, 1948.
7.e5
Białe poświęcają piona dążąc do pozycji z wczesną wymianą hetmanów.
7...dxe5 8.♕xd8+ ♘xd8 Do przyjęcia jest również 8...♔xd8 9.♘g5 ♘a5 (ale nie 9...♔c7? 10.♘xf7 ♖g8 11.♘b5+ ♔b8 12.♘xe5 ♘xe5 13.♗f4 ♘d7 14.♗xg8 a6 15.♘d4 ♔a7 16.O-O Matulovic-Vicenti 1954 1-0 ) 10.♗xf7 e6 11.O-O ♗c5.
9.♘b5 ♖b8 10.♘xe5 e6 11.♘c7+ ♔e7 12.♗e3 Niespodziewanie białe stworzyły groźbę Gc5 mat!
12...♘c6 Stosowano również np. 12...b6 13.O-O-O ♖b7 14.♘b5 ♘d7 15.♗f4 ♘xe5 16.♗xe5 ♘c6 17.♗d6+ ♔f6 18.♗g3 ♗c5 19.♘d6 ♗xd6 20.♖xd6 ♘e5 Akhrass, Roland -- Maisuradze, Nino 0-1 (51 pos.) ch-Francophonie 2015, 2015. Nie należy polecać 12...♘d7 13.f4 ♘c6 14.♖d1 a6 15.O-O ♘cxe5 16.fxe5 b5 17.♗xe6 ♔d8 18.♖xf7 ♔xc7 19.♗xd7 ♗xd7 20.♖fxd7+ ♔c6 Tegzes, Laszlo -- Botragyi, Tibor 1-0 (21 pos.) Debrecen Intezmenyek Ch, 1992.
13.O-O-O Ponownie powstała groźba Gc5 mat!
13...♘d7 14.♘xf7! ♔xf7 15.♗xe6+ Kolejna kombinacja wykorzystująca słaby rozwój czarnych figur i złą pozycję ich króla.
15...♔g6 Odejście króla na e7 było gorsze: 15...♔e7 16.♖he1 h6 17.♗xd7 ♗xd7 18.♗f4+ ♔f7 19.♖xd7+ ♔g8 20.♘e6 ♖c8 21.♔b1 ♖h7 22.♘xf8 ♖xf8 23.♗d6 ♖c8 24.♖xb7, czarne tracą materiał bez żadnej rekompensaty.
16.♗xd7 ♗xd7 17.♖xd7 Na drodze uderzeń taktycznych białe nie tylko odzyskały poświęcony w debiucie materiał, ale też osiągnęły przewagę materialną.
17...♘e5 Lepsze 17...♖c8 18.h4 h5 19.♘d5 ♘e5+ 20.♖c7 ♖xc7+ 21.♘xc7 a6 i czarne mają szansę dokończyć rozwój figur.
18.♖d5 ♖c8 19.♖xe5 ♖xc7+ 20.♔b1 a6 21.♖d1 ♔f7 22.♗b6 ♖e7 23.♖f5+ ♔e6 24.♖xf8 Uderzenie taktyczne pozwalające uprościć pozycję i przejść do wygranej końcówki pionowej.
24...♖xf8 25.♖e1+ ♔d7 26.♖xe7+ ♔xe7 27.♗c5+ ♔e8 28.♗xf8 ♔xf8 29.♔c2 1-0
Końcówka pionowa jest wygrana dla białych.