http://szachowavistula.pl/vistula/smoczeopowiesciznanyblad.htm
1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.Sc3 Sf6 4.d4 cxd4 5.Sxd4 g6 6.Ge2 Gg7 7.0-0 Sc6 8.Ge3 0-0 9.f4? Hb6! To chyba najbardziej znana pozycja w wariancie drakona. To jest najbardziej znana pułapka, najbardziej znany błąd. W tym artykule spróbujemy wyjaśnić, dlaczego nie należy grać 9. f4?, ale też naszym zwyczajem spróbujemy udowodnić, że nic w szachach nie jest proste. Prawdę mówiąc w polskiej literaturze szachowej nie zauważyliśmy wcześniejszego artykułu na ten temat.
Romanishin,O - Sosonko,G [B73]
Tilburg 1979
1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.Sc3 Sf6 4.d4 cxd4 5.Sxd4 g6 6.Ge2 Gg7 7.0-0 Sc6 8.Ge3 0-0 9.f4?
9...Hb6! 10.Kh1?! Posunięcie 9. f4 z pewnością jest błędne, wystarczy popatrzeć na wyniki białych po 9. Sb3. Grając 9. f4 białe rezygnują z bardzo dobrych planów, a czarne natychmiast przynajmniej wyrównują. Na przestrzeni lat można było zaobserwować garstkę szachistów z większymi rankingami, którzy świadomie szli na tę pozycję, ale ich wyniki nie zmieniły ocen z podręczników debiutowych. Nieświadome ofiary tej pułapki samodzielnie raczej nie potrafią znaleźć ruchów 9. Hd3 i 9. e5, a to są najlepsze kontynuacje. Najpierw omówimy gorsze pomysły.
Po 9...Hb6 na niższym poziomie przeciwnicy często wpadają w panikę i przegrywają bez walki. Najczęściej grają 10. Hd2 i tracą pionka na czysto.
Orsenigo,D - Inkiov,V (2421) [B73]
1st Open Bergamo ITA (1), 26.07.2002
Topel,Z (2056) - Jelica,M (2222) [B73]
5th ch-EURw Dresden GER (2), 22.03.2004
Niektórzy gracze wymyślają samodzielnie dobrze już znane 10. Wb1.
Ozten,B - Muhammad,F (2023) [B73]
WYol u16 Denizli TUR (8), 09.08.2003
Popularne jest również 10. Sa4. Tu czarne z reguły muszą się trochę napracować.
Plat,V (2252) - Manik,M (2454) [B73]
Czech Christmas Litomysl CZE (4), 28.12.2006
Coleman,M (2204) - Charbonneau,P (2500) [B73]
OCF Winter NAO FIDE Op Stillwater USA (2), 17.02.2007
GM Romaniszyn znalazł naśladowców, chociaż 10. Kh1 dobrym posunięciem nie jest.
Nydegger,C - Baer,S (2096) [B73]
Open Winterthur SUI (7), 07.10.2004
Największe szanse na utrzymanie pozycji daje 10. Hd3. Czarne muszą mieć pojęcie o tej pozycji, ponieważ mogą mieć nieprzyjemną niespodziankę. Było trochę partii, w których dochodziło do wymiany hetmana na trzy lekkie figury. Czarne w tych gorsze z pewnością nie są, ale powstają nietypowe pozycje.
Sogoyan,A (2030) - Filipenko,A (2309) [B73]
12th ch-Volga Region 2014 Togliatti RUS (3.12), 16.03.2014
Horowitz,I - Reshevsky,S [B73]
USA-ch New York (1), 1951
Oczywiście białe nie muszą iść na taki nietypowy układ materiału na szachownicy.
Stock,L (2200) - Kacheishvili,G (2605) [B73]
8th Dubai Open Dubai UAE (1), 23.04.2006
'Zollner' gambit 10. e5 przynosi niekiedy białym sukcesy, ale to jest gra „na załapańca”, objaw myślenia życzeniowego. Najczęściej taka gra się nie opłaca. Tym niemniej jako wariant na specjalne okazje 'Zollner' niekiedy się sprawdza. Popatrzmy na partię polskich arcymistrzów.
Olszewski,M (2548) - Duda,J (2645) [B73]
Bundesliga 2015-16 Hamburg GER (7.7), 11.12.2015
Tak trzeba grać. W tej pozycji można bardzo łatwo szybko przegrać.
Konijn,B - Borst,F [B73]
Cogas Open Almelo NED (4), 09.04.2004
13.Sxe7+ Kh8 14.Gd4 Hb4! 15.Gxe5 Hxe7 16.Hd4 Sh5 17.Gxg7+ Sxg7 18.Gf3
Wnioskując z przebiegu tej partii GM Olszewski wygrał na czas. Jego zwycięstwo bardzo poprawiło wynik białych w tej pozycji. Nasi zawodnicy mieli chyba najwyższe rankingi w historii wśród zawodników, którzy grali pozycję po 17. ruchu czarnych w partii turniejowej. Dalszy ciąg tej partii nie jest specjalnie interesujący, więc pokażemy jeszcze jak tę pozycję grali inni, a potem dla zainteresowanych pokażemy tę partię do końca.
Hansen,L (2227) - Aagaard,J (2399) [B73]
1999
Eilmes,D - Chripko,L [B73]
2006
A teraz wracamy do partii Olszewski - Duda.
18...Ge6 19.Wab1 Wfd8 20.Sd5 Hd6 21.c4 b6 22.Kh1 Wac8 23.Hh4 Gxd5 24.Gxd5 f5 25.Hd4 Wc7 26.Wfe1 We7 27.Wxe7 Hxe7 28.a4 We8 29.h3 Hc7 30.Kg1 Hg3 31.a5 We1+ 32.Wxe1 Hxe1+ 33.Kh2 He7 34.axb6 Hd6+ 35.Kh1 axb6 36.Ha1 Hd8 37.Gf7 Hb8 38.Hd4 Hc7 39.Hf6 Hb8 40.Gd5 1-0
10...Sxe4! 11.Sxc6 Hxc6
Sosonko w swoim komentarzu w jugosłowiańskim „Informatorze pokazał taki wariant: 11...Hxe3? 12.Sxe7+ Kh8 13.Sxe4 Hxe4 14.Sxc8 Waxc8 15.c3±
12.Sd5
12... Hd7 ( Lepsze było 12...We8! 13.Gf3 ( 13.a4 a6) 13...f5)
13.Gd4 e5 14.Gf3 (Sosonko stawia po tym ruchu wykrzyknik. Słabsze było 14.Ge3 Sf6!)
14... exd4 (Holenderski arcymistrz, wcześniej sowiecki mistrz, zastanawiał się nad: 14...f5!? 15.Gxe4 fxe4 16.fxe5 Wxf1+ 17.Hxf1 dxe5 18.Hc4 ( 18.Sf6+ Gxf6 19.Hxf6 Hxd4 20.Wf1 Gf5-+) 18...Kh8 19.Gc3 ( 19.Sc7 Wb8 20.Gxa7 b5!) 19...Hc6)
15.Gxe4 We8 16.Gf3? (Tu białe powinny grać 16.Hd3 f5 17.Gf3 Hf7 18.Wae1 Ge6 19.Hb3=)
16... Hd8! 17.a4?! (17. Hd2)
17...Gf5 18.a5 Wc8 19.Sb4 Wc4 20.Hd2 Hd7 21.Wfe1 We3 22.Gd5 Wc5 23.Gb3 h5 24.Sd5 (? Sosonko)
24...Wxe1+ 25.Wxe1
25... Ge6 (Tę pozycję Holender ocenia jako wygraną dla czarnych. Dobicie wroga zajęło jeszcze dużo czasu, ale dalszy ciąg tej partii nie jest teraz dla nas interesujący, więc tylko pokażemy co było dalej.)
26.Sb4 Gxb3 27.cxb3 Wxa5 28.Sd3 Wb5 29.b4 Wb6 30.Wa1 a6 31.Wa5 He6 32.h3 He3 33.Hd1 Gf6 34.Wa3 He4 35.Wa5 Gh4 36.f5 Wc6 37.fxg6 fxg6 38.b5 axb5 39.Wxb5 Gg3 40.Wb3 He3 41.Wa3 Kg7 42.Wa1 Wc7 43.Wc1 Wf7 44.Hc2 Ge5 45.Wd1 Hg3 46.Sxe5 dxe5 47.He4 Hf4 48.Hd5 He3 (48...Hf5!)
49.Kh2 h4 50.b4 Hf4+ 51.Kg1 Hf5 52.b5 Wd7 53.Hc4 d3 54.Hxh4 e4 55.Hf2 We7 56.Hd4+ He5 57.Hd8 Hc5+ 58.Kh1 Wf7 59.We1 Hb4 60.Wd1 Hc3 61.Hg5 Hd4 ( 61... e3!)
62.h4 e3 63.h5 e2 64.Hxg6+ Kf8 65.Hh6+ Ke7 66.Hg5+ 0-1