Legendarna para gońców
Już wielki Steinitz uważał parę gońców za ważny element oceny pozycji. Znane jest też powiedzenie Tarrascha "Przyszłość jest dla tego, kto ma parę gońców". W czasach mej jakże odległej młodości wśród juniorów było modne hasło: "para gońców plus talent". Nie zawsze jednak para gońców daje przewagę tylko dlatego, że istnieje. Ważny jest charakter pozycji, jej dynamika. Popatrzmy na poniższą partię. Czarnymi grał wybitny arcymistrz, tak w grze bezpośredniej, jak i w korespondencyjnej. Przez wiele lat współpracował z Michaiłem Botwinnikiem. Wiaczesław Ragozin grał bardzo oryginalnie. Jego pomysły zarówno w debiucie ( np.: Obrona Ragozina) oraz ciekawe idee w grze środkowej są niewątpliwie godne rozpowszechnienia. Wiele się można z nich nauczyć, choć lata upłynęły od jego czasów. Zresztą proszę obejrzeć partię a wszystko stanie się jasne. Z pewnością powrócimy jeszcze do jego twórczości.
Klawins J. - Ragozin W.
Lwów 1951
Partia Hiszpańska C86
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0-0 Ge7 6.He2 Wariant ten był w tamtych czasach bardzo popularny. Obecnie w Polsce juniorzy tak często grywają, co jest zapewne zasługą Włodka Szyszkina.
6...b5 7.Gb3 d6 8.c3 0-0 9.a4 Sa5 10.Gc2 Ge6 11.ab5 ab5 12.Sa3 Lepsze było 12.d4 Gc4 13.Gd3 Gd3 (13...Sd7 14.Gc4 Sc4 15.Wa8 Ha8 16.b3 Scb6=) 14.Hd3 z równą grą.
12...Sc4 13.b3 Sa3 14.Ga3 c5! Czarne starają się nie dopuścić do otwarcia gry.
15.Gb2 Inne odpowiedzi białych także nie były niebezpieczne np.: 15.d4 b4 16.de5 Wa3 17.Wa3 ba3 18.ef6 Gf6 19.e5 de5 20.Se5 Ge5 21.He5 Hd2; lub 15.Sg5 Gd7 16.f4 Hb6 17.Kh1 Gc6; oraz 15.Hb5 Wb8 16.He2 Gb3 17.Gb3 Wb3
15...c4 16.Wa8 Białe grają bardzo pasywnie. Znacznie lepsze było: 16.bc4 bc4 17.Sg5 Hc7 18.Se6 fe6 19.d4 cd3 20.Gd3 d5
16...Ha8 17.Wa1 Hb7 18.b4 Wa8 19.d4 Wa1+ 20.Ga1 Gg4! 21.d5?
Trudno w to uwierzyć, ale jest to decydujący błąd! Lepsze było 21.Gb2 Ha8 22.Gb1 broniące dostępu do swego obozu po linii ?a?.
21...Ha8 22.Gb2 Gf3 23.gf3 Smutna konieczność. Po 23.Hf3 Ha2 czarny hetman zabierał jednego z gońców. Teraz widzimy, że w zamkniętej pozycji poczynania pary gońców są znacznie ograniczone .W dalszym ciągu nie widać jednak, jak czarne mogą zrealizować swe plusy w postaci obecności Sf6 , mogącego przeniknąć do obozu białych. Dodajmy jeszcze słabość na h3.
23...Sh5 24.Gc1 Ha1 25.He1 Gg5! 26.Gd2 He1+ 27.Ge1 Gc1!
Taką pozycję w praktyce trudno jest spotkać. Oba białe gońce są wyłączone z gry. Aby wygrać czarne posłużą się zugzwangiem.
28.Gd1 Sf4 29.Gc2 f6 30.Kf1 Kf7! Zapoczątkowując zwycięski marsz króla. Tak, wszystkie figury mają uczestniczyć w grze!
31.Gd1 Kg6 32.Gc2 Kg5 33.Gb1 Kh4 34.Gc2 Kh3 35.Kg1 h6 36.Gb1 h5 37.Gc2 Sd3 Po tym posunięciu białe nie mają czym chodzić. Przegrywa oczywiście: 38.Gd3 cd3 39.Kf1 d2. Trzeba więc oddać pionka.
38.Kf1 Kh2 39.Ke2 Kg2 40.Gd3 cd3+i białe poddały się. 0-1
MF Trener I klasy
Waldemar Świć